این امر نشانگر این است که با وجود تغییرات تاریخی در سیاستهای دفاعی اروپا، کمکهای نظامی به اوکراینیها رو به کاهش است. بریتانیا، فرانسه، آلمان، اسپانیا، ایتالیا و لهستان آن طور که وعده داده بودند به اوکراین کمک نکردهاند و مقامات کییف نیز مکرراً گفتهاند کشورهای بزرگ اروپایی و غربی مانند آمریکا متعهد به ارسال کمکها نیستند.
شماری از کارشناسان و اعضای پارلمان اروپا نیز این مساله را گوشزد کرده اند.
«کریستوف تربیش» مدیر گروه «ردیابی کمکهای اوکراین» میگوید: "دادههای به دست آمده توسط این نهاد نشان میدهند تعهدات اروپا در قبال ارسال کمک نظامی به اوکراین از پایان ماه آوریل روندی کاهشی داشته است. با وجود اینکه جنگ در حال ورود به مرحلهای جدید است، طرحهای ارسال کمکهای جدید رو به کاهش گذاشتهاند."
هرچند اتحادیه اروپا در بودجه احیای اقتصادی بعد از همهگیری ویروس کرونا، 800 میلیارد دلار در نظر گرفته، اما کمکهای آنها به اوکراین در مقایسه با این مبلغ بسیار اندک است.
گرچه هفته گذشته در نشستی که در پایتخت دانمارک برای جمعآوری کمک به اوکراین برگزار شد، کشورهای شرکتکننده مجموعاً یک و نیم میلیارد یورو اهدا کردند، اما این مبلغ به گفته تربیش در مقایسه با کنفرانسهای قبلی بسیار ناچیز است.
ارائه کمک های غرب به اوکراین همانطور که روسیه نیز بارها بر آن تاکید کرده صرفا موجب طولانی شدن جنگ اوکراین شده است.
کاهش کمکهای اروپایی به اوکراین را می توان ناشی از عواملی چند دانست:
نخست اینکه اروپایی ها هیچ گاه تصور نمی کردند که جنگ اوکراین این مدت به درازا بکشد و در عین حال هیچ چشم اندازی هم برای پایان آن متصور نباشد. اروپایی ها در ابتدا تحت تاثیر تبلیغات و القائات آمریکا بر این تصور بودند که با ارائه کمکهای چشمگیر نظامی و تسلیحاتی به اوکراین خواهند توانست به سرعت موازنه قدرت در جنگ اوکراین را به نفع ارتش اوکراین تغییر داده و موجبات شکست ارتش روسیه و هم پیمانان اوکراینی آن در منطقه دونباس را فراهم آورند.
با این حال اکنون در ششمین ماه جنگ اوکراین، روسها توانسته اند موقعیت خود را در مناطق مختلف تحت اشغال خود تثبیت کنند و در عی حال ارتش اوکراین نیز به رغم کمکهای بی سابقه نظامی غرب، اما ضمن تحمل تلفات فزاینده ناچار به عقب نشینی از مواضع قبلی خود شده اند.
به همین دلیل کشورهای بزرگ اروپایی حامی کی یف اکنون امیدی به تغییر وضعیت کنونی با تداوم کمک های خود ندارند.
دلیل مهمتر این است که کشورهای بزرگ اروپایی توان مالی و اقتصادی آمریکا را ندارند و با توجه به تاثیرات منفی اعمال تحریم های گسترده و بی سابقه علیه روسیه، اکنون خود در وضعیت اقتصادی بسیار نامساعدی به سر می برند.
به ویژه تلاش ها و اقدامات برای تحریم نفتی و گازی روسیه و اقدامات متقابل مسکو یعنی توقف و یا کاهش شدید ارسال نفت و گاز به کشورهای اروپایی نه فقط موجب بروز بحران انرژی در این کشورها شده ، بلکه موجب روند نزولی شاخص های اقتصادی شده است.
در واقع اقدامات دولت های بزرگ اروپایی در راستای کمک به اوکراین و اعمال فشار و تضعیف روسیه سبب شده است که شرایط اقتصادی دراین کشورها بیش از پیش رو به وخامت رود.
به طوری که تورم در بریتانیا برای نخستین بار از سال 1982 به بیش از 10 درصد رسیده است و نخست وزیر سوئد از اقتصاد جنگی در زمینه انرژی سخن به میان آورده است.
نرخ تورم در دیگر کشورهای اروپایی چون فرانسه و اسپانیا نیز به بالاترین حد طی سال های اخیر رسیده است. همین مساله موجب شده تا کشورهای بزرگ اروپایی که اکنون با تنگنای مالی مواجه شده اند اقدام به کاهش و یا عدم ارائه کمکهای نظامی به اوکراین نمایند.
از سوی دیگر با تداوم جنگ انرژی بین روسیه واروپا اکنون چشم انداز تامین گاز کشورهای اروپایی در زمستان بسیار تیره است. در این راستا شرکت گاز پروم از احتمال افزایش 60 درصدی قیمت گاز طی ماه های آینده خبر داده است.
این موضوع کشورهای اروپایی را بیش از پیش در تنگنا قرار خواهد داد وبدین ترتیب آنها ناچار خواهند بود که با نتایج سیاست ها و اقدامات خود در حمایت از اوکراین مواجه شوند.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117