این نهاد مالی بین المللی در گزارشی اعلام کرد، سهم دلار در ذخایر ارزی کشورهای مختلف جهان در سه ماه نخست 2018 کاهش یافته است و کشورها به یورو، یوان و پوند استرلینگ گرایش بیشتری پیدا کرده اند.
دلار با کاهش مستمر جایگاه خود به عنوان نخستین ارز بین المللی مواجه شده است.
آمارها حاکی از آن است که جایگاه دلار در ذخایر ارزی کشورها پنجمین، سه ماه متوالی ضعیف شده و به پایین ترین حد در چهار سال اخیر رسیده است.
گزارش کشورها به صندوق بین المللی پول درباره ذخایر ارزی خود، نشان می دهد در سه ماه نخست 2018 ، دلار شش و نیم تریلیون و به عبارت دیگر 62 درصد ذخایر ارزی دنیا را به خود اختصاص داده است.
صندوق بین المللی پول
طبق آمار صندوق بین المللی پول، یورو بعد از دلار قرار دارد و سهم این واحد پول مشترک اتحادیه اروپا از ذخایر ارزی کشورها به 20 درصد رسیده است.
اقدامات و سیاست های یک‌جانبه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از جمله خروج از توافق های اقتصادی و نیز آغاز جنگ تجاری با شرکا و رقبای خود باعث شده تا بسیاری از کشورها در صدد مبادلات تجاری با ارزهای ملی خود برآیند.
مثال بارز این رویکرد، تصمیم دو رقیب بین المللی امریکا یعنی چین و روسیه برای انجام دادن مبادلات تجاری و اقتصادی با یوان و روبل است. دیگر کشورها حتی شرکای آمریکا نیز استفاده از دیگر ارزها به ویژه یورو را در پیش گرفته اند.
ادامه روند کنونی باعث کاهش استفاده از دلار و در نتیجه تضعیف بیشتر جایگاه آن درعرصه تجارت بین المللی و نیز مبادلات پولی جهانی خواهد شد. بی تردید سیاست ها و اقدامات دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در این زمینه نقش مهمی ایفا کرده و بسیاری از دولت ها را به این جمع بندی رسانده است که به نحوی وابستگی خود را به آمریکا و دلار کاهش دهند.
در واقع آمریکا بارها از موقعیت دلار به عنوان ارز اصلی بین المللی سوء استفاده کرده و آن را ابزاری برای اعمال فشار به دیگران قرار داده است. مثال بارز آن، تهدیدات ترامپ درباره مجازات شرکت ها و یا موسسات مالی و بانک هایی است که با ایران رابطه تجاری و مالی داشته باشند.
ترامپ هشتم ماه مه 2018 خروج از برجام را اعلام و تهدید کرد که همه تحریم های هسته ای علیه ایران را بار دیگر برقرار خواهد کرد.
بخشی از این تحریم ها یعنی تحریم های ثانویه، هرگونه تعامل تجاری، بانکی و حتی خرید نفت از ایران را توسط دیگر کشورها یا موسسات و شرکت ها، ممنوع اعلام و مجازات هایی را علیه متخلفان پیش بینی کرده است.
این سیاست ترامپ که می توان آن را سیاست ارعاب و اعمال فشار علیه دیگران نامید، نه فقط موجب انتقاد دولت های رقیب آمریکا شده بلکه شرکای اروپایی واشنگتن را نیز به واکنش واداشته است.
از همین رو، اکنون به تدریج شاهد شکل گیری مقاومت جهانی علیه سیاست ها و اقدامات واشنگتن و نیز تلاشی مستمر برای کنار گذاشتن دلار به عنوان ارز مسلط بین المللی هستیم؛ ضمن این که اتحادیه اروپا نیز اکنون پی برده که رویکرد قبلی اش درباره محدود کردن یورو و رواج ندان آن به عنوان ارز بین المللی، اشتباه بوده است.
مهرداد عمادی، اقتصاددان معتقد است که جایگزین کردن یورو به عنوان ذخیره اول ارزی بانک‌های مرکزی، کاهش تقاضا برای دلار و در نهایت پایین آمدن ارزش آن را به دنبال دارد.
در واقع آمریکا از وابستگی شرکت ها و بانک ها و سیستم مالی بین المللی به دلار به عنوان اهرمی برای واداشتن دیگران برای پیروی از خواسته های این کشور و یا ممانعت از آنها در پیگیری سیاست ها و اقداماتی که مورد دلخواه واشنگتن نیست، سوء استفاده می کند.
139/110
بیشتر بخوانید:
انتقاد صندوق بین‌المللی پول از موضع ترامپ درباره ایران و روسیه/ تحلیل
رئیس صندوق بین المللی پول: سیاست های ترامپ درخصوص ایران و روسیه باید تغییر کند
صندوق بین‌المللی پول: همکاری با بانک مرکزی ایران را ادامه می‌دهیم
مغرب میزبان نشست‌های مشترک بانک جهانی و صندوق بین المللی پول در سال 2021
