«بن والاس» به طور مستقیم نامی از ایالات متحده نبرد، اما با توجه به افزایش تنشها بین دو سوی اقیانوس اطلس بر سر خروج از افغانستان مشخص است که مقصود او آمریکا است.
البته والاس با اشاره به اینکه بریتانیا هم طی نیم قرن گذشته نتوانسته یک ارتش عظیم را مستقر کند تصریح کرد که این کشور هم ابرقدرت به شمار نمیرود. بدین ترتیب این مقام ارشد بریتانیایی اذعان کرده که دو متحد استراتژیک دو سوی اقیانوس اطلس دچار روند نزولی قدرت و جایگاه جهانی خود هستند.
تاکید وزیردفاع بریتانیا بر واقعیتی غیر قابل انکار یعنی افول آمریکا از موقعیت قبلی خود به عنوان یک ابرقدرت چندان جدید نیست، بلکه وی برای نخستین بار از زبان یک متحد استراتژیک واشنگتن به واقعیت جدیدی اشاره کرده و آن این است که آمریکا حتی دیگر یک قدرت جهانی هم بشمار نمی رود بلکه فقط یک قدرت بزرگ است.
در واقع خروج مفتضحانه آمریکا از افغانستان که به ادعای «جو بایدن» رئیس جمهور این کشور به منظور رها شدن آمریکا از درگیری در جنگ های بی پایان رخ داد، از دیدگاه جهانی به منزله نمادی از افول جایگاه آمریکا از موقعیت خود به عنوان یک قدرت تاثیر گذار جهانی بود.
اکنون متحدان اروپایی واشنگتن از جمله بریتانیا صراحتا از این واقعیت سخن می گویند. آنها به خوبی از این مساله آگاه هستند که از این پس اتکای به واشنگتن برای حمایت سیاسی، اقتصادی و امنیتی از آنها اقدامی اشتباه خواهد بود و دولت آمریکا در مواقع حساس صرفا در راستای منافع خود عمل کرده و ممکن است آنها را تنها بگذارد.
قدرتهای بین المللی رقیب آمریکا نیز اکنون به خوبی از این واقعیت آگاه هستند و بدین ترتیب از این پس با توجه به موضع گیری ها و اقدامات منفعلانه و حاکی از ضعف دولت بایدن در قبال افغانستان، مطمئنا موضع سرسختانه تری در قبال مواضع و خواسته ها وسیاست های زورگویانه آمریکا اتخاذ خواهند کرد.
در این زمینه «سرگئی لاوروف» وزیرخارجه روسیه اعلام کرد: "خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان به معنای پایان یافتن «دوران اقدام نظامی برای گسترش دموکراسی» است."
اشاره لاوروف به اظهارات اخیر بایدن است که صراحتا خروج آمریکا از افغانستان را بهمثابه پایان دوره ماموریتهای نظامی برای دوباره ساختن کشورها دانست. البته این خروج برای بایدن هزینه سیاسی سنگینی به همراه خواهد داشت.
اعتراف بایدن به شکست آمریکا در بازسازی افغانستان
«دومنیکو مونتانارو» کارشناس سیاسی می گوید: "به دلیل خروج اسفناک آمریکا از افغانستان بایدن بدون شک ضربه سیاسی سختی حداقل در کوتاه مدت خواهد خورد. بایدن احتمالاً به سرعت از سایه این خروج خارج نخواهد شد."
اعتراف بایدن به شکست در بازسازی افغانستان و پایان دوره تلاش آمریکا برای مداخله نظامی در دیگر کشورها برای تحقق این امر، نشان از فرسایش قابل ملاحظه قدرت ملی و جهانی آن و به عبارت دیگر تداوم روند افول این کشور است که زمانی داعیه ابر قدرتی و در اختیار داشتن امپراتوری جهانی را داشت.
آمریکا پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد خود را پیروز نبرد دو ابرقدرت دانسته و سخن از نظم جدید جهانی می زد. با این حال شاخص های مختلفی حاکی از افول ایالات متحده در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و نظامی است.
این روند در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین این کشور که یک جانبه گرایی و بی توجهی مطلق به نهادها و قوانین بین المللی را سرلوحه سیاست خارجی خود قرار داده بود، تشدید شده و به انزوای روز افزون آمریکا در عرصه جهانی انجامید.
اکنون با خروج مفتحضانه و در واقع فرار آمریکا از افغانستان و اذعان بایدن به عدم تحقق اهداف مد نظر در این کشور جنگزده و تاکید وی بر پایان دوره لشکرکشی برای ملت سازی، تصویر ایالات متحده به عنوان یک قدرت جهانی کاملا مخدوش شده است. اذعان وزیر دفاع بریتانیا به این مساله نشانگر واقعی بودن این مساله است.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117