کویت و عراق روند رو به رشدی را در روابط دوجانبه خود طی می کنند. هر دو کشور به حل اختلاف های گذشته و حرکت در مسیر بهبود روابط دوجانبه و همچنین نقش آفرینی در تحولات منطقه غرب آسیا علاقمند هستند.
سفر «عبدالمهدی» به کویت نخستین سفر وی به این کشور است، اما «برهم صالح»، رئیس جمهوری عراق پیش از این در نوامبر 2018 نخستین سفر خارجی خود را پس از تصدی پست ریاست جمهوری به کویت انجام داده بود. بنابراین، کویت طی 7 ماه اخیر هم از رئیس جمهوری و هم از نخست وزیر عراق میزبانی کرده است.
یکی از نشانه های تمایل کویت به بهبود روابط با عراق، میزبانی این کشور از کنفرانس سرمایه گذاری در عراق در مارس 2018 است. نکته دیگر این است که عراق نیز با پذیرش پرداخت غرامت ناشی از حمله به کویت در دهه 1990، حسن نیت خود را برای تقویت روابط با کشور کویت نشان داد.
«عادل عبدالمهدی» اکنون در شرایطی به کویت سفر کرد که طی ماههای گذشته تحرکاتی در جهت توقف روند صعودی روابط عراق با کویت انجام گرفت. در همین راستا، در حالی که برهم صالح، رئیس جمهوری عراق در سفر نوامبر گذشته به کویت بخشی از اموال و اشیای قیمتی مربوط به آرشیو ملی کویت ناشی از اشغال 1990 را به نشانه حسن نیت، به کویتی ها تحویل داد، برخی رسانه ها قتل فجیع 50 شهروند عراقی مقیم کویت را در جریان اشغال 1990 به دست افسران کویتی منتشر کردند. این افشاگری توسط یک افسر کویتی انجام شد که با واکنش گسترده افکار عمومی در عراق مواجه شد.
همزمان با انتشار این رخداد، کویت خواهان 2.4 میلیارد دلار جدید بابت غرامت های جنگی از عراق شد. در همین راستا،«منصور الخارجی»، مدیر گروه پاکسازی و بازسازی خاک در شرکت نفت کویت دسامبر 2018 گفت: کویت با همکاری سازمان ملل آماده اجرای پروژه هایی به ارزش 2.4 میلیارد دلار به مظنور پاکسازی خاک این کشور از آثار و آلودگی های جنگ 1990 شده است.
این اظهار نظر واکنش عراقی ها را در پی داشته است. عراقی ها عنوان کردند با وجود اینکه بسیاری از کشورهای جهان بدهی خود را به عراق بخشیده اند، اما کویت بر گرفتن غرامت کامل از عراق اصرار دارد، در حالی که عراق بخش زیادی از غرامت جنگی را به کویت پرداخته است.
به نظر می رسد این اختلاف نظرها محور مهم گفتگوی «عادل عبدالمهدی» با مقام های کویتی در سفر به این کشور باشد زیرا دولت عبدالمهدی در 6 ماه اخیر نشان داد که در عرصه سیاست خارجی بر حل و یا کاهش تنش با کشورهای منطقه به خصوص کشورهای همسایه تاکید دارد.
در همین حال، موضوعات منطقه ای نیز یکی از محورهای گفتگو میان نخست وزیر عراق و مقام های کویتی است. منطقه غرب آسیا در اثر مداخله های آمریکا، تداوم جنایت های اسرائیل و همچنین همسویی برخی کشورهای عربی با سیاست های تنش ساز واشنگتن، روند پرتنشی را طی می کند. عراق و کویت دو کشوری هستند که با هر گونه تنش در منطقه غرب آسیا مخالفت می کنند.139/118
نویسنده: سید رضی عمادی