این موافقتنامه شامل 862 قلم کالا است که 360 قلم ترجیحات اعطایی ایران به اوراسیا و 502 قلم هم ترجیحات اعطایی اورآسیا به ایران است.
با پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، در گام نخست برای کالاهای صادراتی ایران به کشورهای عضو این اتحادیه، تعرفه اعمال شده با کاهش بیش از 80 درصدی همراه خواهد شد.
جمهوری اسلامی ایران در سال 2006 پیشنهاد ایجاد یک منطقه آزاد تجاری میان ایران و این اتحادیه را به کمیسیون اقتصادی اتحادیه اوراسیا ارائه کرد.
این پیشنهاد از جانب اعضای اوراسیا مورد استقبال قرار گرفت و موافقتنامه ای دراین خصوص در ماه مه 2018 به امضا رسید.
در حال حاضر پنج کشور روسیه، بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا هستند.
اکنون با شروع مرحله نخست مبادلات تجاری ایران و اوراسیا باید منتظر گام بعدی یعنی امضای موافقتنامه تمام عیار تجارت آزاد با اوراسیا بود که تا سه سال دیگر تقریبا تمام کالاها را مشمول کاهش تعرفه خواهد کرد.
اوراسیا؛ بازاری بزرگ و مطمئن برای کالاهای صادراتی ایران
از دید گاه کارشناسان، با توجه به پتانسیل تجاری موجود بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا؛ این اتحادیه قابلیت تبدیل شدن به بازاری بزرگ و مطمئن برای کالاهای صادراتی ایران را دارد.
این کشورها با وسعتی افزون بر20 میلیون کیلومترمربع، بازاری بزرگ در عرصه تجارت و اقتصاد بشمار می روند؛ در این مجموعه روسیه، یعنی بزرگ‌ترین کشور اتحادیه اوراسیا با بازاری 140 میلیون نفری پیش روی تجار ایرانی قرار دارد.
«ولی کوزه‌گر کالجی» کارشناس اوراسیا، اجرایی شدن این توافقنامه را باعث تحرک‌بخشی در تجارت ایران به ویژه در بخش کشاورزی دانسته و معتقد است که مزیت‌های نسبی در ایران و 5 کشور عضو اوراسیا وجود دارد و این مساله امکان توسعه تجارت در این توافقنامه را فراهم کرده است.
افزون بر این؛ موقعیت جغرافیایی ایران نیز مزیت دیگری است که می تواند اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به آب های گرم خلیج فارس و به منطقه غرب آسیا متصل کند.
«تیگران سرکیسیان» رییس هیئت اتحادیه اقتصادی اوراسیا، استفاده از ظرفیت‌های ایران در زمینه ترانزیت و استفاده از ظرفیت ایران برای مبادلات تجاری کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا با هند و پاکستان و جنوب شرق آسیا را بسیار حائز اهمیت می داند.
در واقع می توان گفت که اکنون فصل جدیدی از همکاری های اقتصادی منطقه ای در چارچوب توافقنامه تجارت آزاد بین اتحادیه اوراسیا و ایران آغاز شده است.
تسهیل تجارت، ایجاد بازار مشترک، حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک، جابه‌جایی آزاد کالا، سرمایه، نیروی کار و خدمات در مرزهای اوراسیا، برقراری سیاست مشترک درزمینه انرژی، صنعت و کشاورزی بخشی ازاهداف این اتحادیه را تشکیل می‌دهند.
نقشی کلیدی ایران در شاهراه‌های موجود منطقه
در چارچوب این اهداف، همکاری در حوزه انرژی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ از سوی دیگر ایران نقشی کلیدی در شاهراه‌های موجود منطقه یعنی جاده ابریشم، راه‌آهن سراسری آسیا، تراسیکا و کریدور شمال و جنوب دارد.
«ارتسویک میناسیان» وزیر پیشین امور توسعه اقتصادی ارمنستان معتقد است که این توافق به ارمنستان اجازه می دهد به عنوان یک مسیر ترانزیتی مهم میان ایران و بازار بزرگ تر اورآسیا فعالیت کند.
با توجه به این مزیت ها و فرصت ها توافقنامه با اتحادیه اقتصادی اورآسیا می تواند زمینه ساز سرمایه گذاری و اجرای طرح های مشترک در زمینه های علوم و فناوری نیز باشد.
همکاری اقتصادی منطقه ای در صورت کارآمد بودن می تواند زمینه تعاملات سیاسی را نیز فراهم کند. بویژه آنکه بیش از 40 کشور و سازمان بین المللی از جمله چین، اندونزی، کره جنوبی، هند، مصر، صربستان و برخی کشورهای حوزه آمریکای لاتین نیز برای همکاری با این اتحادیه اعلام آمادگی کرده اند.
از این دیدگاه، اجرایی شدن موافقتنامه تجارت ترجیحی ایران واتحادیه اقتصادی اوراسیا، علاوه بر اهمیت تجاری دو جانبه، موجب افزایش ظرفیت های منطقه ای اوراسیا نیز خواهد شد.
نویسنده: جمشید امین زاده
115/118
بیشتر بخوانید:
آغاز تجارت ترجیحی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
آغاز به کار نشست سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ایروان/ تحلیل
دعوت نخست‌وزیر ارمنستان از "روحانی" برای شرکت در اجلاس اوراسیا
