تحلیل

ایران پرس: شاید در کمتر دورانی به اندازه هفته های اخیر، میان آمریکا و اروپا این اندازه تنش و درگیری لفظی بوده باشد. 

از یکسو، رییس جمهوری منتخب آمریکا برای تصاحب سرزمینی کانادا و جزیره گرینلندِ دانمارک دورخیز کرده است و از سوی دیگر، ایلان ماسک، از نزدیک ترین افراد به رییس جمهوری بعدی آمریکا در تلاش است دولت های آلمان و بریتانیا را به زیر بکشد. ماسک حتی تا جایی پیش رفته است که در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، یک نظرسنجی را قرار داده که در آن پرسیده شده است آیا آمریکا مردم بریتانیا را از حکومت ستمگر این کشور نجات دهد یا خیر. اشاره ماسک به دولت کارگری بریتانیا بوده است. 

در مقابل نیز، رهبران اروپایی از آلمان تا بریتانیا و فرانسه، قویا دخالت های ماسک در امور داخلی خود و تلاش وی برای تاثیرگذاری بر نتایج انتخابات این کشورها را محکوم کرده اند و برخی از تحلیلگران سیاسی نیز از تلاش آمریکایی ها برای حاکم کردن فاشیسم بر اروپا سخن گفته اند. این در حالی است که دانمارکی ها هم قویا درخواست ترامپ برای خریداری جزیره گرینلند را رد کرده اند. 

با توجه به جنگ لفظی دو سوی اقیانوس اطلس، چنین به نظر می رسد که آمریکا و اروپا دوران پر تلاطمی را در پیش داشته باشند. جریان سیاسی پیروز در انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا که از آنان تحت عنوان MAGA یاد می شود، خواهان به زیر کشیده شدن دولت های چپگرا و حتی دولت های راست میانه در کشورهای متحد آمریکا و روی کار آمدن محافظه کاران و راستگرایان افراطی در این کشورها هستند. هدف جریان MAGA صرفا تغییر دولت ها در کشورهای متحد آمریکا نیست، بلکه آنان می خواهند دولت هایی را بر سر کار بیاورند که تامین منافع ایالات متحده برای آنان از تامین منافع ملی کشورهایشان مهم تر بدانند.

 دونالد ترامپ آشکارا اروپایی ها را تهدید کرده است که اگر نفت و گاز بیشتری از آمریکا خریداری نکنند، تعرفه های سنگینی بر واردات کالاهای اروپایی به آمریکا وضع خواهد کرد. این تعرفه ها می تواند لطمات سنگینی به تولیدکنندگان اروپایی وارد کند، آن هم در حالی که اروپا به شدت زیر فشار اقتصادی ناشی از پیامدهای باقی مانده از قرنطینه های کووید-19 و افزایش قیمت انرژی در پی جنگ اوکراین است.

 ترامپ و حامیانش امیدوار هستند اروپایی ها شرایط دشوار آمریکای ها را بپذیرند و به آن تن دهند. اما تا زمانی که دولت های چپگرا یا راست میانه در اروپا بر سر کار باشند، تحقق این هدف، دشوار خواهند بود. به همین دلیل، ثروتمندترین مرد جهان و مالک شبکه تاثیرگذار ایکس به میدان آمده است تا با راه انداختن جنگ تبلیغاتی علیه این دولت ها، آنان را با دولت های همسوتر، جایگزین کند. تا الان این رویکرد در قبال کانادا، که نخست وزیرش، جاستین ترودو استعفا داده، جواب داده است. ایلان ماسک در تلاش است همین اتفاق را در آلمان و بریتانیا نیز رقم بزند، دو کشوری که بدون هماهنگی با آن، کشورهای کوچک تر و ضعیف تر اروپا، از آمریکای ترامپ تمکین نخواهند کرد. البته به نظر نمی رسد حتی با سرنگونی برخی دولت های اروپایی، شهروندان اروپا به توسعه طلبی دونالد ترامپ و مداخله جویی های ایدئولوژیکی ایلان ماسک تن دهند.

از این رو می توان پیش بینی کرد که مقاومت هایی در اروپا شکل بگیرد که اثر آن بر روابط دیرینه دوستی دوسوی آتلانتیک اثر مخرب برجای خواهد گذاشت. با این حال، جریان MAGA در آمریکا معتقد است ایالات متحده آمریکا به لحاظ سیاسی و اقتصادی به قدر کافی قدرتمند است که بتواند اروپایی ها را به تمکین وادار نماید و اگر چنین نشد، قدرت نظامی آمریکا می تواند پشتوانه فشار آمریکا بر اروپا در نظر گرفته شود.

 در چنین شرایطی، اروپا که خود را تاکنون در معرض تهدیدهای روسیه تصور می کرد، در برابر سیاست تهاجمی و منفعت طلبانه آمریکایی ها بی دفاع احساس خواهد کرد؛ سیاستی که با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات 2024، روز به روز تهاجمی تر و منفعت طلبانه تر می شود.

نویسنده: امیرعلی ابوالفتح

 112

بیشتر بخوانید:

ترامپ در پی توسعه سرزمینی آمریکا 

واکنش نخست وزیر گرینلند به اظهارنظر ترامپ: ما فروشی نیستیم

پاسخ رئیس جمهوری پاناما به‌ ترامپ