به نوشته این رسانه ها، وزیر امور خارجه آمریکا در نامه ای رئیس جمهوری افغانستان را به پذیرش دولت موقت یا حکومت مشارکتی با طالبان تهدید کرده است.
«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در نامه‌ای به «محمداشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان گفته است که از سازمان ملل متحد تقاضا کرده برخی کشورهای منطقه در نشست هفته‌های آتی پیرامون گفت وگوهای صلح افغانستان شرکت کنند.
بر اساس اعلام این رسانه، در این نامه چهار پیشنهاد برای روند صلح افغانستان ارائه شده است.
همچنین در نامه «آنتونی بلینکن» از ترکیه خواسته شده است تا میزبان مذاکرات آتی صلح افغانستان باشد. همزمان با این گمانه زنی ها، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم اعلام کرد که درباره خروج نظامیان این کشور از خاک افغانستان هنوز تصمیمی گرفته نشده و همه گزینه ها روی میز است.
طرح این گمانه زنی ها در حالی است که خلیل زاد پس از غیبت طولانی مدت در جریان انتقال قدرت در کاخ سفید، روز دوشنبه وارد کابل شد.
زلمی خلیلزاد در جریان سفر سه روزه خود به کابل درباره یک طرح حکومت مشارکتی با طالبان، با سیاستمداران افغان از جمله محمد اشرف غنی رئیس جمهوری، «عبدالله عبدالله» رئیس شورای عالی مصالحه ملی، «حامد کرزی» رئیس جمهوری پیشین، «مارشال عبدالرشیددوستم»، «محمدکریم خلیلی» و «محمد محقق» دیدار و به آنها توصیه کرده است هرچه زودتر دیدگاه‌های خود را در باره این طرح به وی اعلام کنند.
محور رایزنی خلیلزاد با مقامات افغانستان
به نوشته برخی منابع خبری، در حال حاضر بحث مهم خلیل زاد با رهبران سیاسی و دولتی برای توافق برسر مشارکت طالبان با سهم 50 درصدی در قدرت است.
اگر چه زوایای طرح جدید دولت آمریکا در افغانستان کاملا روش نیست، اما آنچه از گزارش های رسیده برمی آید می توان چنین برداشت کرد که زلمی خلیل زاد فرستاده ویژه آمریکا در امور افغانستان با کنار گذاشتن توافقنامه دوحه که در دوران «دونالد ترامپ» برای توافق و در نهایت اجرای آن بارها به افغانستان و کشورهای منطقه سفر کرد، این بار با طرح جدید «جو بایدن» به افغانستان سفر کرده است.
در واقع دولت بایدن با کنار زدن طرح ترامپ در افغانستان به اصطلاح به دنبال نشست شبیه نشست «بن» برای ایجاد حکومت مشارکتی در افغانستان است.
«شهزاده مسعود» از کارشناسان مسایل سیاسی افغانستان در این باره می گوید: "خلیل زاد قصد دارد مانند کنفرانس «بن» یک نشست بزرگ بین المللی را برگزار کند که طالبان و طرفداران جمهوریت در سطح رهبران در آن شرکت کنند و همزمان جامعه جهانی از جمله آمریکا و کشورهای منطقه به یک موافقت سیاسی برسند که این نشست مشروعیت سیاسی را از جامعه جهانی بگیرد."
اما این طرح خلیل زاد به نمایندگی از بایدن اگر واقعیت داشته باشد، مخالفان زیادی در افغانستان دارد که دولت محمداشرف غنی مخالف نخست آن می باشد.
اشرف غنی که با طرح دولت موقت و مشارکتی بشدت مخالف است، بارها این طرح را به مثابه از بین بردن نظام خوانده و تأکید کرده است: "تا وی زنده است، اجازه نمی دهد دولت موقت شکل بگیرد."
«محمد یونس قانونی» از رهبران حزب جمعیت اسلامی افغانستان و معاون سابق ریاست جمهوری نیز پیش از این از عواقب بعدی دولت موقت هشدار داده بود.
قانونی طی مراسمی در کابل گفت: "هیچ ضمانتی وجود ندارد که با پایان دوره دولت موقت، طالبان حاضر به انتخابات شوند و احتمال آن هم وجود دارد که شورای حل و عقد و امارت اسلامی تشکیل دهند و جنگی دیگری آغاز شود."
البته افزون بر مقامات افغانستان، «سیداکبر آغا» از فرماندهان پیشین گروه طالبان با طرح دولت مشارکتی توسط خلیل زاد نیز مخالف است و می گوید آمریکا باید اجازه دهد مردم افغانستان درباره حکومت مشارکتی تصمیم بگیرند. این نوع حکومت باید به خواست افغان ها باشد نه این که به خواست آمریکایی‌ها، تشکیل شود.
به هر حال دور جدید تلاش های خلیلزاد آن هم به نمایندگی از دولت بایدن در افغانستان در شرایطی آغاز شده است که طبق توافقنامه دوحه، شمارش معکوس برای خروج نظامیان آمریکا از افغانستان آغاز شده است.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا طبق توافق با طالبان قول داده بود که نظامیان آمریکایی را تا ماه مه 2021 از افغانستان خارج نماید، اما آنچه اکنون از فضای سیاسی افغانستان و آمریکا بر می آید دولت بایدن به نظر می رسد قصد ندارد متعهد به این توافقنامه باشد.
به عنوان مثال «مایکل مک‌کال» معاون کمیته روابط خارجی کنگره آمریکا در این باره گفته: "خلیل زاد باید به دنبال تعدیل توافقنامه باشد تا حضور نظامی آمریکا در افغانستان پس از ماه می پذیرفته شود و نیز خشونت علیه غیرنظامیان و نیروهای افغان کاهش یابد."
با درک این شرایط هم است که به گفته برخی کارشناسان با طرح جدید دولت آمریکا در افغانستان نظامیان این کشور به منظور تضمین اجرای این توافقنامه در افغانستان حضور خواهند داشت.
«احمد سعیدی» کارشناس مسایل سیاسی در این باره می گوید:" ماموریت نظامیان آمریکایی و ناتو بعد از ماه می نیز در افغانستان ادامه خواهد داشت تا بر اجرای طرح کنفرانس آنکارا برای انتقال مسالمت آمیز قدرت سیاسی نظارت داشته و شرایط امنیتی برای حکومت بعد از صلح در افغانستان را مدیریت کنند."
درمجموع باید گفت که توافقنامه آمریکا و طالبان معروف به توافقنامه دوحه سال گذشته در چنین روزهایی یعنی دهم اسفند 98 به امضا رسید. آنچه مسلم است، معمار این توافق کسی جز خلیلزاد نبود.
صرف نظر از انتقادهایی که به مفاد این توافق نامه مطرح است، امروز شاهد هستیم دولت آمریکا با نادیده گرفتن و بی تعهدی به این توافقنامه، به دنبال تحمیل توافقنامه جدیدی به ملت افغانستان است.
دولت جدید آمریکا بار دیگر خلیلزاد را به افغانستان اعزام کردند تا زمینه به اصطلاح اجماع گروه‌های سیاسی افغانستان را برای طرح جدید آمریکا در این کشور مهیا سازد. همزمان با سفر خلیلزاد به این کشور، به گفته رسانه های منطقه وزیر خارجه آمریکا نیز در نامه ای مداخله گرایانه به رئیس جمهور افغانستان، اشرف غنی را به قبول خواسته دولت آمریکا تحت فشار قرارداده است.
اگرچه ابعاد طرح جدید آمریکا در افغانستان هنوز روشن نیست، اما آنچه از گفته ها و نوشته های مقامات آمریکا بر می آید، دو لت آمریکا به دنبال برگزاری کنفرانسی با مشارکت گروه‌های سیاسی افغانستان و کشورهای منطقه با نظارت سازمان ملل برای تشکیل دولت آینده است.
در واقع آمریکا با مشارکت گروه‌های سیاسی افغانستان به دنبال دولت مشارکتی در این کشور است و سفر این هفته خلیلزاد به افغانستان به معنای همراه کردن رهبران سیاسی و دولتی برای توافق برسر مشارکت 50 درصدی طالبان در قدرت آینده این کشور است.
به هر حال آنچه مبرهن است، آمریکا حداقل در دو دهه اخیر، هرازگاهی طرح و نسخه‌های سیاسی جدیدی را برای مقامات افغان و سیاستمداران این کشور مطرح می کنند اما تاکنون هیچ کدام از این طرح ها موفق نبوده و هر یک مشکلات جدیدی را برای افغانستان بوجود آورده است.
با توجه به ابهامات موجود در طرح جدید و نقطه نظرات مخالف آن دور از انتظار نیست که با سرنوشت طرح های شکست خورده در افغانستان روبرو شود.
آنهم در شرایطی است که هزاران مردم در 20 سال گذشته برای احیای جمهوریت جان خود را از دست دادند و طبیعی است که آینده سیاسی افغانستان با نادیده گرفتن رای مردم نافرجام خواهد ماند.
نویسنده: فرهاد همتی
117
بیشتر بخوانید:
هدف خلیلزاد از سفر به افغانستان چه بود؟
