در این میان روسیه و چین به عنوان دو قدرت بین المللی که بیشترین مواضع و اقدامات خصمانه آمریکا علیه این دو کشور صورت می گیرد، همواره منتقد این رویکرد واشنگتن بوده اند.
برگزاری دهمین اجلاس سران بریکس که از روز چهارشنبه در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی آغاز شده، فرصتی دوباره برای انتقاد از یک جانبه گرایی آمریکا در اختیار سران کشورهای شرکت کننده در این نشست قرار داده است.
نشست سران گروه بریکس مرکب از روسیه، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی سه روزه است و تا ۲۷ ژوئیه ادامه خواهد داشت. «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین در سخنرانی خود در این نشست گفت: یک جانبه گرایی و حمایت گرایی رو به افزایش و در حال وارد آوردن ضربه ای سنگین به چند جانبه گرایی و نظام‌های تجارت چند جانبه است.
وی که کشورش در ماه‌های گذشته به دلیل تعرفه‌های تجاری تحمیلی دولت ترامپ وارد جنگ تجاری با آمریکا شده است، گفت کسانی که به دنبال دستیابی به «هژمونی اقتصادی» هستند، در نهایت خواهند دید که به خودشان آسیب زده‌اند. انتقاد شدید رئیس جمهوری چین همسان با مواضعی است که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به عنوان یکی از مهمترین اعضای بریکس در این زمینه اتخاذ کرده است.
روسای جمهوری چین و روسیه معتقدند که تحولات بین المللی و واقعیات نظام جهانی موید گذار به سوی نظام چند قطبی است اما آمریکا با پافشاری بر حفظ نظام تک قطبی و تلاش برای ایفای نقش پلیس جهانی به دنبال اهداف و خواسته های خود از طریق یکجانبه گرایی است.
از دیدگاه رئیس جمهوری چین، هرچند نظام بین الملل کنونی ایده‌آل نیست، اما تا زمانی که این نظام مبتنی بر قوانین بین المللی به دنبال وضعیتی عادلانه و بر مبنای برد- برد است، نبایستی آن را کنار گذاشت.
همچنین یک جانبه گرایی که هنوز آمریکا را قدرت برتر و حتی تنها ابرقدرت جهان می پندارد و بر اساس این پندار موهوم به تعیین تکلیف مسائل جهانی می پردازد، از جمله مهمترین انتقاداتی است که پوتین در سالهای اخیر بارها طرح کرده است.
از دیدگاه پوتین، این رویه آمریکا باعث اختلال در وظایف شورای امنیت سازمان ملل و گسترش هرج و مرج در صحنه بین المللی می شود. رییس جمهوری روسیه بر تاکید دارد که نظام تک قطبی جهانی به رهبری آمریکا برای روسیه قابل قبول نیست و این کشور هیچ گاه چنین نظامی را نخواهد پذیرفت.
از نگاه مسکو، تعامل همه جانبه روسیه و چین به عنوان الگویی برای روابط کشورها در قرن 21 عمل می‌‌کند. به گفته «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه، مسکو و پکن هم از نظر روابط دو جانبه و هم از نظر روابط چند جانبه در اشکال مختلف مانند گروه بریکس، سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اورآسیا و سازمان پیمان امنیت جمعی با یکدیگر همکاری می‌کنند.
همچنین روسیه و چین معتقدند که با توجه به تحولات جهانی در عرصه های اقتصادی و سیاسی، گروه های بین المللی جدید باید جایگزین گروه های قبلی شوند که اکنون تاثیرگذاری خود را با توجه به از میان رفتن فلسفه وجودی شان از دست داده اند.
بدین ترتیب افزایش نقش و تاثیرگذاری گروه هایی مانند بریکس و گروه 20 در دستور کار روسای جمهوری روسیه و چین قرار دارد. در مقابل، آمریکا به شدت مخالف این رویکرد بوده و تلاش می کند تا همچنان نقش هژمونی خود را در عرصه بین المللی ایفا کند.
با این حال شواهد حاکی از انزوی روز افزون آمریکا به دلیل اقدامات یک جانبه گرایانه و زورمدارانه ترامپ است.118/112
بیشتر بخوانید:
رئیس جمهور چین: کشورهای بریکس با یکجانبه گرایی آمریکا مخالفت کنند
مخالفت مقامات ارشد عضو «بریکس» با یکجانبه گرایی آمریکا
«بریکس»؛ اصلاح سازمان ملل و مبارزه با تروریسم/ تحلیل
