«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا هواداران مسلح ترامپ را «تروریستهای داخلی» خوانده است.
این موضع بایدن بسیار مهم تلقی میشود زیرا در بطن آن «اعترافی دیرهنگام» به ماهیت تروریستی گروههای راست گرای افراطی هوادار برتری نژاد سفید نهفته است.
در عین حال نقش رو به گسترش گروههای راست گرای افراطی در دوره زمامداری دونالد ترامپ از حادثه شارلوتزویل در سال 2017 تا مقابله با معترضان ضد نژاد پرستی و عدالت خواه در جریان جنبش سراسری «جان سیاه پوستان اهمیت دارد» و سپس نقش پر رنگ آنها در حمایت کامل از ادعاهای واهی ترامپ پس از انتخابات نوامبر 2020 و در نهایت یورش به کنگره آمریکا در ژانویه 2021 نشان داد که نمی توان آنها را نادیده گرفت.
«برایان لوین» مدیر مرکز مطالعات افراط گرایی در دانشگاه کالیفرنیا، میگوید «گروههای راست گرای افراطی از این فرصت برای رساندن پیام خود بهره برده و معترضان را مخاطب خود قرار دادند.»
اکنون نقش گروههای راست گرای افراطی خود برتر پندار، در سیاست داخلی آمریکا پر رنگ شده و انتظار می رود که این گروهها موجب بروز حوادث خشونت بار در عرصه سیاسی آمریکا شوند.
جنبش ها و گروههای راست گرای افراطی گستره متنوعی را از هواداران اختیارات دولت های ایالتی و مخالفان سیاست های دولت فدرال تا گروههای نژاد پرست و مخالف اقلیت های نژادی و مذهبی در آمریکا تا افراد دارای گرایشهای راست افراطی که دیدگاههای ضد مهاجرتی داشته و خواهان به اصطلاح تفوق سفید پوستان در آمریکا هستند و نیز هواداران نظریه توطئه را شامل می شود.
از انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا به عنوان عاملی در احیای فعالان و گروههای راست افراطی در آمریکا نام برده میشود که ایدئولوژی چپ و محافظهکاری متداول را رد میکنند. شبکههای اجتماعی هم در گسترش راست گرایی افراطی نقش زیادی داشتهاند.
گفته می شود در حال حاضر بیش از 1600 گروه راست گرای افراطی در آمریکا شناسایی شده اند. طبق آماری که در مارس 2020 منتشر شد طی یک دهه گذشته 330 نفر از مردم آمریکا به دست گروههای راست گرای افراطی به قتل رسیدند.
76 درصد از قتلهای انجام شده در این بازه زمانی توسط گروه های راستگرای افراطی صورت گرفت که در داخل آمریکا فعالیت میکنند. در این راستا مهمترین جنبش ها و گروههای راست گرای افراطی که برخی از آنها به صورت شبه نظامی هستند معرفی می شوند.
بدنام ترین گروه حامی نژاد سفید در آمریکا "کوکلاس کلانها" با علامت اختصاری KKK هستند.
این گروه اولین بار در سال 1865 و در واکنش به جنبش سیاهان آمریکا برای برخورداری از حقوق شهروندی شکل گرفت.
اعضای این گروه لباسهایی با کلاههایی متمایز میپوشیدند و علیه کسانی که برتری نژاد سفید را در ایالتهای جنوبی به چالش میکشیدند، دست به اعدام و یا سایر حملات خشونت آمیز میزدند. در سال 1960 این گروه مجددا خود را سازماندهی کرد.
در کارنامه این گروه اعمال جنایتکارانه و قتلهای بسیاری نوشته شده است.
در تظاهرات شارلوتزویل یکی از چهرههای معروف نئونازی به نام "دیوید دوک" در صف این گروه حرکت میکرد. "دوک" که پیشتر نیز رهبر این گروه بوده به دونالد ترامپ یادآوری کرد که "این سفیدان آمریکا بودند که به او امکان رئیس جمهور شدن را دادند و نه چپها".
این گروه به شدت با سیاهان آمریکا، یهودیان، مهاجران و این اواخر همجنسگرایان ضدیت دارد و مخالف برخورداری آنها از آزادیهای مدنی و حقوق یکسان است. اعضای کنونی این گروه خود را "سازمان مسیحی میهنپرست سفید" توصیف میکنند که ریشههای آن به کوکلاس کلانها در اوایل قرن بیستم برمی گردد.
به گفته یکی از گروههای فعال در زمینه حقوق مدنی، گروههای وابسته به کوکلاس کلانها در اکثر ایالتهای آمریکا فعال هستند و شمار اعضای آنها بین پنج تا هشت هزار نفر برآورد میشود. دهها گروه کوکلاس کلان در آمریکا از نیوجرسی تا لسآنجلس حضور دارند.
نئونازی ها در امریکا
از جمله جنبش های راستگرای افراطی در آمریکا، گروههای نئونازی هستند. واژه نئونازی به گروهی از فعالان جدایی طلب اشاره دارد که دارای عقاید ضد یهودی بوده وبه آدولف هیتلر وآلمان نازی عشق میورزند.
این گروه ها الگوی عقاید و سمبلهای خود را از نازیسم آلمان گرفته اند. برخلاف آلمان استفاده از علامتصلیب شکسته، دادن سلام هیتلری و دیگر سمبلهای نئونازیسم در آمریکا ممنوع نیست. آنها دشمن یهودیان، همجنسگرایان، غیرسفیدپوستان و ناتوانهای جسمی هستند. دیدگاههای گروههای نئونازی از حمایت دادگاهها و متمم اول قانون اساسی آمریکا برخوردار است.
در یکی ازمعروفترین موارد، دادگاه عالی با استناد به متمم اول قانون اساسی از حق یکی ازگروههای نئونازی برای راهپیمایی درشهر عمدتا یهودینشین" اسکوکی" درایالت ایلینوی و نمایش صلیب شکسته حمایت کرد. چندین سازمان شناختهشده نئونازی در آمریکا وجود دارد. آشکارترین این گروهها "اتحاد ملی" است.
تازهترین آمار اعضای این گروه به سال 2012 برمی گردد که شمار اعضا دست کم 2500 نفر برآورد شده است.
از جمله دیگر گروهای نازی میتوان به حزب نئو نازی آمریکا و جنبش ناسیونال سوسیالیست اشاره کرد. شماری از گروههای نئونازی در سال های اخیر گسترش بیشتری داشتند و اعضای برخی از این گروهها از جمله جنبش ناسیونال سوسیالیست در 32 ایالت فعال هستند.
سوءاستفاده از رسانههای عمومی و اصلی باعث رونق جنبش راستگرای افراطی نئونازی شده است. به گفته یکی از گروههای فعال در زمینه حقوق مدنی، ارتباطات بین نئونازیها در آمریکا و اروپا قویتر شده است.
چندین گروه راست گرای افراطی دیگر نیز در آمریکا فعالیت دارند.
"برتری سفیدها" گروهی است که به نژاد سفید اعتقاد دارد و این واژه را به عنوان معادلی برای حقوق ویژه رنگ پوست و یا تعلق نژادی خاص استفاده میکنند. آنها معقتدند که میان انسانها برتریهای بیولوژیکی وجود دارد و انسانهایی با ریشه اروپایی برترند.
آنها اطمینان دارند که سفیدها در جامعه رنگارنگی مانند آمریکا در راس هرم قرار دارند.
گروه راست گرای افراطی دیگر ، جنبش "راست آلترناتیو" است که تقریبا جدید و جوان است. این گروه با افکار به شدت راستگرایانه و با تکیه بر "هویت نژاد سفید" و حفظ "تمدن سنتی غرب" جریانی علیه اقلیتها، مهاجران، چپها و حتی محافظهکاران سنتی به شمار میرود و گروهی زن ستیز و ضد یهود است.
رهبر این گروه "ریچارد اسپنسر" است که اندیشگاه بسیار افراطی "انستیتوی سیاست ملی" را مدیریت میکند. او در سال 2010 مجله اینترنتی "برایتبارت" را راهاندازی کرد. این گروه ارتباط نزدیکی با "برتری سفیدها" دارد اما کمی محتاطانهتر رفتار میکند.
گروه دیگر در همین رده "ملیگرایان" است. این گروه نیز به "برتری سفیدها" بسیار نزدیک است.
ولی با آنها یک تفاوت مهم دارد و آن این که یک جامعه چندملیتی را به شدت رد میکند و هدفش وجود یک آمریکای کاملا "سفید" است. گروه راست گرای افراطی ائتلاف جنوب یا نئوکنفدراسیون نیز به دنبال بازگشت به ارزشهای ایالتهای جنوبی آمریکا در دوران پیش از جنگ داخلی این کشور است. آنها خود را قربانیان "شمالی"ها میدانند که به بردهداری خاتمه داد. این گروه، نژادپرست، ضددمکراسی و ضد همجنسگرایان است.
پسران مغرور، پر سر و صدا و خشن
گروه راست گرای افراطی دیگری که در دو سال اخیر به ویژه سرو صدای زیادی به پا کرده است گروه "پسران مفتخر" یا "پراود بویز" Proud Boys است.
این یک گروه نئوفاشیستی راستگرای افراطی مردانه است که خشونت سیاسی را ترویج میکند. بنیان گذار این گروه گوین مایلز مکیننس Gavin Miles McInnes یک نویسنده، بازیگر و کمدین اهل کانادا است. مقر این گروه در آمریکا است اما در کشورهای دیگر مانند استرالیا، کانادا و بریتانیا هم فعالیت دارد. از اوایل سال 2019،" انریکه تاریو" Enrique Tarrio که هویت خود را سیاهپوست کوباییتبار میداند، سرکرده پسران مفتخر بوده است.
«مرکز حقوقی فقر در جنوب» نهاد متخصص نظارت بر جریانهای افراطی میگوید اعضای این گروه، همانطور که از نام آن بر میآید، همگی مذکر هستند و خود را بهعنوان شووینست های(میهن پرستان افراطی) غربی معرفی میکنند.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی شمار اعضای گروه پسران مفتخر را 1000 تا 3000 نفر برآورد کرد. لباس فرم اعضا و هواداران پسران مفتخر، تیشرت سهدگمه "فرد پری" با راههای زرد است.
این «یونیفورم» آنچنان مشهور شد که شرکت "فرد پری" در ماه سپتامبر با انتشار بیانیهای اعلام کرد تا زمانی که این گروه وجود خارجی دارد، این نوع تیشرتها را نه در آمریکا و نه در کانادا نمیفروشد. این گروه شبهنظامی هرگونه ارتباط سیاسی ایدئولوژیک با راستهای افراطی را رد میکند.
گروه پسران مفتخر از سال 2016 که ایجاد شده تاکنون مرتکب خشونت های سیاسی در آمریکا شده است. دستههای پسران مفتخر در جریان راهپیمایی «اتحاد راست» شارلوتزویل در سال 2017 دوشادوش کوکلاس کلانها راهپیمایی کردند.
این ماجرا در روزهای بعد به یکی از خونبارترین رویاروییهای نژادی-سیاسی در آمریکا بدل شد.
در جریان سرکوب تظاهرات «جنبش جان سیاهپوستان مهم است»، پسران مفتخر فراتر از سربازان فدرال و پلیس، نقش پرسروصدایی بازی کردند. اعضای این گروه که در ایالت های مختلف آمریکا شاخه هایی را تشکیل داده اند، در میان مهاجمان به کنگره در یورش 6 ژانویه نیز حضور داشتند.
اداره تحقیقات فدرال (افبیآی) در 20 ژانویه «جوزف راندال بیگز»، از رهبران و سازماندهندگان گروه راست افراطی پسران مفتخر را به اتهام حمله به کنگره بازداشت کرد. وی به ایجاد ممانعت مفسده انگیز برای یک فرآیند رسمی در کنگره، ورود غیرقانونی به ساختمان آن و انجام رفتارهای نابهنجار در حمله علیه یک نهاد فدرال متهم شده است. پیشتر نیز «نیک اوچز» رهبر و بنیانگذار شاخه «هاوایی» این گروه که در حمله به کنگره آمریکا دست داشت، بازداشت شد و قرار بود دادگاهی شود.
جنبش راست گرای افراطی دیگری که اهمیت آن رو به افزایش است، جنبش بوگالو Boogaloo Movement است که در واقع شبکه ای از گروههای نژادپرست، برتریطلب سفید و حامی سرسخت قوانین تملک و حمل اسلحه است.
جبش بوگالو مثل خیلی دیگر از گروههای شبهنظامی «پستمدرن» که در سالهای اخیر در آمریکا شکل گرفته اند در سال 2012 در" 4چن"4 chan ظاهر شد.
4چن یک وبگاه انگلیسی زبان برای اشتراک گذاری تصاویر است . واژه بوگالو نیز به یک فیلم سال 194 با نام «برکینگ 2: الکتریک بوگالو» باز میگردد. این فیلم ربطی به برتریطلبی سفید پوستان یا راست افراطی ندارد و مجموعه بازیگران گستره متنوعی به لحاظ نژادی داشتند. موضوع فیلم که مجموعهای از رقصهای بریک است، به اعتراض علیه ساخته شدن یک مرکز تجاری بازمیگردد. اما این نام از 2012 به تدریج به عنوان عبارتی برای اشاره به جنگ داخلی مورد انتظار در ایالات متحده به کار گرفته شد.
پس از انتخاب دونالد ترامپ به ریاستجمهوری، جنبش بوگالو همچون دیگر گروههای راستافراطی، به شبکههای اجتماعی مهم مانند فیسبوک و تلگرام رفت.
بوگالو و دیگر جنبشهای راست افراطی و مبتنی بر تئوری توطئه همچون "کیو آنون " QAnon که از دل فضای مجازی بیرون میآیند، بر خلاف گروههای کلاسیکتر راست افراطی مجموعه مشخصی از باورها یا اصول تغییرناپذیر ندارند. این جنبشها که به مشارکت و همکاری و دادههای ورودی طرفدارانشان زنده اند، ماهیتی تغییرپذیر و انعطافپذیر دارند و به مثابه چتری برای شبکهای درهموبرهم و نامسنجم از ایدهها و تئوریهای توطئه هستند.
در مورد بوگالو به طور خاص، شالوده آن بر دو چیز مبتنی است: شیفتگی به سلاح و متمم دوم قانون اساسی ایالات متحده در اینباره و اعتقاد به اینکه به زودی جنگ داخلی دیگری در آمریکا به راه خواهد افتاد. این طرز تفکر غیرمشخص و خیلی کلی باعث شد که گستره وسیعی از ایدهها بتوانند خودشان را داخل آن ببینند.
دورنمای جنگ داخلی نیز برای بوگالو فقط «اعتقاد» نیست، بلکه شامل تلاشی «فعالانه» برای به راه انداختن آن نیز میشود. سوء استفاده از هر بحران و آشوبی از اعتراض به قرنطینه یا اعتراض به خشونت پلیس یا یورش به کنگره، در همین راستا صورت می گیرد. در سال 2020 مأموران امنیتی آمریکا در چندین پرونده - قتل مأمور پلیس، تلاش برای بمبگذاری، تلاش برای قتل مأموران پلیس، تلاش برای تحریک نزاع بین پلیس و معترضان «جان سیاهان اهمیت دارد»- حامیان جنبش بوگالو را دستگیر کرده اند.
جنبش راست گرای افراطی دیگری که در تحولات سیاسی اخیر آمریکا ایفای نقش کرده است، جنبش" کیو اِنان" QAnon به معنای " کیو ناشناس" است.
کیو انان در واقع یک تئوری توطئه اثباتنشده و بیاعتبار راست گرایان افراطی است که ادعا می کند توطئهای پنهان از سوی آنچه ادعا میشود «دولت پنهان در ایالات متحده آمریکا» است علیه دونالد ترامپ و هواداران او در جریان است. پیروان «کیو انان» در زندگی واقعی بارها در تجمعهای حامیان ترامپ ظاهر شدهاند. نظریه کیو انان خیلی زود در فضای مجازی و خارج از آن ریشه دوانده و به یکی از موضوعهای اصلی در تجمعهای حامیان ترامپ تبدیل شد و برخی از مهمترین افراد حاضر در رسانهها، آن را به اشتراک گذاشتند.
این نظریه در اکتبر 2017 با پستی در وبگاه 4چن 4 chan از سوی فردی به ظاهر آمریکایی با اسم رمز "کیو" Q آغاز شد و بعدها افراد بیشتری نیز به او پیوستند و ادعا میکرد به اطلاعات طبقهبندی شده در مورد ریاستجمهوری دونالد ترامپ و مخالفانش در آمریکا دسترسی دارد.
به نظر میرسد «کیو» طرفدار ترامپ است و در بسیاری از مطالب از «دولت پنهان» که جلوی تلاشهای ترامپ را میگیرد، انتقاد میکند. منظور از «کیو» اطلاعات طبقهبندیشده با سطح دسترسی کیو است. «کیو»، درواقع «انان» (ناشناس) است.
هیچکس نمیداند آنان چه کسانیاند یا چرا این مطالب را به اشتراک میگذارند.آنها کاربران وبسایت «4چَن» هستند و از این فروم (فضای گفتوگوی مجازی) برای ارسال تعداد زیادی پیام رمزآلود استفاده میکنند که به تئوری توطئه گستردهای اشاره دارد که با نام «کیو انان» شناخته شده است. در حال حاضر، هویت فرد یا افراد پشت این تئوری توطئه هنوز مشخص نیست و ممکن است هرگز هم مشخص نشود. هرچند که گاهی روی موضوعهای خاص، مانند بوروکراسی دولت آمریکا و تلاش آن برای خنثی کردن کارهای ترامپ، متمرکز میشوند.
دونالد ترامپ آشکارا از این تئوری حمایت نکرده، اما با تایید ضمنی آن گفته است که پیروان آن «کشورمان را دوست دارند». طرفداران کیوانان ید طولایی در هشتگزنی دارند و در آزار هر کسی که به نظرشان دشمن است همکاری میکنند، البته کار به پیامهای تهدیدآمیز اینترنتی خلاصه نمیشود. توییتر میگوید که تصمیمش به اقدام علیه کیوانان به دلیل احتمال "آسیب رساندن در فضای واقعی" بود.
تعدادی از حامیان کیوانان به خاطر تهدید و دست زدن به اقدامات مختلف در فضای واقعی دستگیر شدهاند. کارشناسان جذابیت کیوانان را مشابه جذابیت فرقههای مذهبی طبقهبندی کردهاند. این نظریه رشد و گسترش یافته و به جریان اصلی راه پیدا کرده است.
افراد مشهور از آن حمایت کرده و پیروان آن در زندگی واقعی در تجمع حامیان ترامپ ظاهر شدهاند.به نظر میرسد که این نظریه به رسانههای سنتیتر هم راه یافته است.
به گفته "رنی دیرستا" از کارشناسان توطئههای آنلاین، الگوی تطمیع کیوانان مشابه تطمیع فرقههای عصر پیشااینترنت است که در آن شخص مورد هدف هرچه بیشتر و بیشتر به عمق اسرار گروه هدایت میشود، بیشتر و بیشتر از دوستان و خانواده بیرون از فرقه فاصله میگیرد.
نویسنده : سید رضا میرطاهر