کشتار سربرنیتسا نمادی دیگر از رسوایی حقوق‌بشری غرب/ تحلیل

"مارش میرا" یا "راهپیمایی صلح" از اقداماتی است که سالانه برای پاسداشت یاد و خاطره قربانیان این فاجعه انسانی برگزار می‌شود.

در یازدهم ژوئن 1995 حدود 10 هزار غیرنظامی مسلمان از هراس ارتش صرب به اردوگاه سازمان ملل متحد در سربرنیتسا پناه بردند.

این محل را که نظامیان هلندی برپا کرده بودند و از طرف سازمان ملل منطقه امن نامیده شده بود. سربازان هلندی که مسئولیت حفاظت از منطقه را بر عهده داشتند، همان روز شهر را تسلیم صرب ها کردند .

مردان و جوانانی که توسط نیروهای صرب به اسارت برده شدند و جمعیت آنها حدود هشت هزار و پانصد نفر می رسید؛ بر اساس گزارش های سازمان های بین المللی توسط نیروهای نظامی صرب به فرماندهی راتکو ملادیچ تا تاریخ 19ژوئیه بصورت سازمان دهی شده و سیستماتیک در مناطق حومه این شهر قتل عام شدند و جنازه آنها را با بولدوزر جمع آوری و با کامیون ها در چند گور دسته جمعی در روستاها و مناطق جنگلی دور از شهر دفن شد.

تاکنون اجساد 6 هزار و 575 قربانی نسل کشی سربرنیتسا به خاک سپرده شده است و تلاش برای یافتن باقی اجساد ادامه دارد.

این قتل عام بزرگترین نسل کشی دراروپا بعد از جنگ جهانی دوم محسوب می شود. متهمین اصلی این نسل کشی یعنی "راتکو ملادیچ" فرمانده اسبق ارتش و "رادووان کاراجیچ" رییس جمهور اسبق صربسکا و جمعی دیگر از فرماندهان ارتش صربسکا بودند.

دولت هلند تاکید دارد که صرب های بوسنی نه نیروهای هلندی، مسئول این کشتار هستند.

 یکی از مردان مسلمانی که از این کشتار جان سالم به در برد دراین باره گفت: «از تمامی کشورهای جهان میخواهم این نسل کشی را به رسمیت بشناسند. بدون توجه به اینکه چه کشور و یا ملتی عامل کشتار و یا قربانی آن بود به رسمیت بشناسیم تا دیگر این اتفاق در تاریخ تکرار نشود.»

اهمیت موضوع کشتار سربرنیتسا در آن است که این جنایات منحصر به فرد در طول تاریخ، در پیش چشمان نیروهای هلندی که باصطلاح جزو نیروی حافظ صلح سازمان ملل متحد بودند و در مکانی به وقوع پیوست که از طرف سازمان به عنوان منطقه امن مورد شناسایی قرار گرفته و آن سازمان، حفاظت از منطقه سربرنیتسا را بر اساس قطعنامه های صادره توسط شورای امنیت، بر عهده گرفته بود.

این جنایت تاریخی را می توان نتیجه مستقیم انفعال نیروهای باصطلاح پاسدار صلح سازمان ملل متحد در مقابل صربها و عدم ایفای تعهد آن سازمان نسبت به حفاظت از مردم سربرنیتسا دانست.

وسعت واقعه به حدی بود که کوفی عنان دبیر کل اسبق سازمان ملل متحد، سربرنیتسا را همواره موجب عذاب وجدان سازمان ملل عنوان کرد و آن را فجیع ترین جنایت جنگی پس از جنگی جهانی دوم می داند.

"مارک براون" نماینده ویژه وقت دبیر کل سازمان ملل نیز سربرنیتسا را موضوعی می داند که همواره تاریخ سازمان ملل را خدشه دار خواهد کرد.

با این حال پرسش اساسی این است که آیا وقوع جنایتی چنین عظیم در قاره اروپا آیا از چشم اتحادیه اروپا و ناتو پنهان بود که هیچ واکنشی به آن نشان ندادند و آیا نیروهای هلندی هیچ گونه مسئولیتی در قبال حفظ جان این شمار عظیم از افراد غیر نظامی و بیگناه نداشتند که براحتی و صرفا برای حفظ جان خود حاضر به فدا کردن آنها شدند. 

بیشتر بخوانید: 

کشف گورهای جمعی در بوسنی ادامه دارد