شخصیت های شرکت کننده در مراسم گرامیداشت بیست و پنجمین سال تاسیس گروه دی هشت از جمله "محمد فرازمند" سفیر ایران در ترکیه، سخنرانی کردند.
در همین خصوص سفیر ایران در ترکیه در صفحه مجازی خود در فیسبوک، نوشت: "مراسم سالگرد تاسیس D8 در کاخ چراغان استانبول به میزبانی حزب سعادت ترکیه برگزار شد. 25 سال پیش، سران 8 کشور بزرگ اسلامی از همین مکان ، آغاز به کار این سازمان مهم اقتصادی را اعلام کردند. دی هشت، در واقع، ایده درخشان "نجم الدین اربکان" بود که در زمان حاضر به توجه بیشتر کشورهای عضو نیاز دارد."
"تمل کرم الله اوغلو از جمله سیاستمداران و صاحبنظران ترکیه و میزبان برگزاری مراسم گرامیداشت بیست و پنجمین سالگرد تاسیس گروه دی هشت، برگزاری چنین مراسمی را مهم دانست و با اشاره به تنوع حکومت ها در منطقه و دنیا، تصریح کرد: "با وجود تنوع حکومت ها، بهترین شیوه همکاری میان کشورهای عضو گروه دی هشت، همکاری اقتصادی است. مثال روشن این موضوع اتحادیه اروپاست."
این کارشناس و صاحبنظر ترک در امور سیاسی و مسائل منطقه و جهان در عین حال تاکید کرد:
"این اقدام ، کار ساده ای نیست. اما اعضای گروه دی هشت نیز بدون دخالت ایدئولوژی می توانند به سرعت این مسیر را طی کنند".
اظهارات رئیس حزب اسلام گرای سعادت ترکیه را باید موضع دولت آنکارا و حتی بسیاری از احزاب ترک قلمداد کرد.
این در حالی است که با وجود اختلافات ایدئولوژیکی نیز، اعضای گروه دی هشت امکان تقویت همکاری های اقتصادی را در چارچوب این گروه دارند. تاسیس بسیاری از کارشناسان، تاسیس گروه دی هشت را نقطه عطفی در روند همگرایی کشورهای توسعه یافته مسلمان قلمداد می کنند.
این در حالی است که اعضای این گروه تاکنون نتوانسته اند اهداف همکاری های اقتصادی متقابل را محقق سازند.
سابقه تاسیس اولیه گروه دی 8 به ماه نوامبر سال 1996 میلادی باز می گردد.
این گروه در جریان برگزاری یک کنفرانس همکاری با حضور جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، مصر، پاکستان، اندونزی، مالزی، نیجریه و بنگلادش در استانبول شکل گرفت.
با وجود این، تاسیس رسمی گروه هشت کشور اسلامی را باید نزدیک به یکسال پس از اعلام تاسیس اولیه این گروه تلقی کرد.
این گروه، بر اساس پیشنهاد "نجم الدین اربکان" رئیس حزب اسلام‌گرا و منحل شده "رفاه" و نخست وزیر وقت ترکیه ، در روز 15 ماه ژوئن سال 1997 میلادی تاسیس شد.
ایران، ترکیه، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، مالزی، مصر و نیجریه اعضای این گروه هستند که همچنان اهدافی نظیر تقویت همکاری های اقتصادی میان کشورهای عضو را در دستور کار دارند.
اعضای گروه دی 8، ظرفیت‌ها و توانمندی‌های برجسته‌ای دارند که در شرایط فعلی از بخش قابل توجهی از این ظرفیت‌ها ، بهره برداری مناسبی به عمل نمی آید.
این در حالی است که 15 درصد از کل منابع نفتی جهان و 23 درصد از مجموع ذخایر گاز طبیعی جهان ، در اختیار اعضای این گروه است.
در عین حال، جمعیت 8 کشور عضو گروه دی هشت، نزدیک به 1 میلیارد نفر است.
با وجود آن که حجم مالی در گردش در اقتصاد این کشورها نزدیک به 4 هزار میلیارد دلار است، اما میزان مبادلات تجاری اعضا در داخل گروه با یکدیگر، به رقمی معادل 110 میلیارد دلار بالغ شده است.
با توجه به برخورداری کشورهای عضو گروه دی هشت ، باید گفت: اعضای این گروه همچنان امکان تقویت همکاری های تجاری و اقتصادی متقابل را دارند.
در حقیقت، کشورهای عضو گروه دی هشت، از ظرفیت ها و پتانسیل های فروانی از جمله وجود جمعیت جوان ، برخورداری از معادن متنوع و مخازن نفت و گاز که می توانند برای جهان اسلام، سودمند باشند.
به دلیل برخورداری از همین ویژگی های مهم و تاثیرگذار در جهان امروز، بسیاری ازکارشناسان، "دی 8" را یک تشکل مهم و بزرک بین المللی قلمداد می کنند که اگر کشورهای عضو آن را جدی بگیرند، می توانند در سطح بین المللی مطرح شده و به ایفای نقش بپردازند.
بدیهی است که ایران و ترکیه به عنوان کشورهایی که در شکل گیری این تشکل مهم پیشقدم بودند، همواره به تقویت و تعمیق همکاری میان کشورهای عضو "دی 8" اهمیت داده و بر این باورند که در روند جهانی شدن، این تشکل باید جایگاه به حق خود را به دست آورد و به صورت یک سازمان بین المللی موثر و پویا در سطح جهان مطرح شود.
محمدعلی طالبی
