گـــل همیشـــه بهـــار با نام علمـی OFFICINALIS CALENDULA گیاهی علفی، زیبا و دارای ساقه ای به طول 20 تا 50 سانتی متراست. هر بوته آن دارای چندین ساقه و هر ساقه نیز دارای چند گل است که درایران زینت بخش بسیاری از پارکها و باغچه های منازل است.
دو نوع گل همیشه بهار وجود دارد؛ یکی از آنها همیشه بهار پرورشی با گلبرگهای مضاعف و دیگری همیشه بهار وحشی (خودرو) است که در تاکستانها و مزارع می روید. شکل ظاهری و خواص هر دو گیاه مشابه است، هر دو آنها برگهای دراز با لبه های دندانه دار به رنگ سبز مایل به قهوه ای روشن و گلهایی به رنگ زرد مایل به نارنجی دارند. این گیاه به واسطه داشتن شهد و گرده فراوان مورد توجه زنبورهای عسل است.
گونه وحشی و خودرو گل همیشه بهار بیشتر در منطقه مدیترانه و در نواحی غرب و جنوب غربی ایران می روید و نمونه پرورشی آن در تمام مناطق ایران قابل کشت است. ولی کشت وسیع و صنعتی آن در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی در منطقه چمستان در استان همیشه سرسبز مازندران پرورش می یابد.
از خواص درمانی گل همیشه بهار به خاصیت نیروبخش و تسکین دهنده تشنج می توان اشاره کرد. به این جهت آن را در موارد آسم، سرفه، تپش قلب، بیخوابی و حالت اضطراب بکار می برند. از خواص دیگر آن مدربودن، تصفیه خون، عرق آوربودن، کاهش دهنده فشار خون و کلسترول خون ذکر شده است.
ضمنا تاثیر آن در ترشحات کبدی و کیسه صفرا تائید شده است و در درمان اختلالات کبدی، زردی و رفع التهاب، زخم معده و دستگاه گوارش بکار برده می شود. بدین صورت که به نسبت هر فنجان آب مقدار 5 گرم گل گیاه را به مدت 10 دقیقه دم کرده و مصرف می کنند.
بکار بردن پماد، کرم و کمپرس گل همیشه بهار برای رفع خراش و ترک پوست بدن و بطور کلی جراحات پوست بدن، سوختگیها و بیماریهای مختلف پوستی و نظایر آن توصیه شده است. از این رو گل همیشه بهار در تهیه فرآورده های دارویی مخصوصا تهیه کرم ها، لوسیون ها، مایعات شستشو و غیره بکار می رود.
عصاره این گیاه بافتهای زیر پوست را تقویت می کند و نه تنها پوست را شاداب نگه می دارد، بلکه اثر ضد التهاب موضعی دارد. ضمنا جوش و دانه های صورت را هم بخوبی از بین می برد. جوشانده برگ همیشه بهار نیز استعمال خارجی دارد و برای رفع میخچه پا، زگیل و حالات مشابه آنها مصرف می شود.
116
