همه ما احتمالاً در مواجهه با کاهش توانایی ذهن خود برای «به خاطر سپاری» و «به یاد آوری» احساس ناکامی زیادی داشته باشیم. آدمی به خاطرات و جزئیاتی که در گوشه، گوشه ذهنش جای می‌دهد تا به‌وقت خوشی و اندوه از آن‌ها یاد کند، زنده است؛ بنابراین رنجِ همگی ما وقتی احساس کنیم که کارکردهای مغز ما یا توانایی‌های ذهنی‌مان رو به افول و کاهش است، بیشتر از هر وقتِ دیگری می‌شود. اگرچه کاهش توانایی جسمانی و سخت شدن انجام امور روزمره مثل راه رفتن، بلند شدن، ایستادن، خوابیدن و... نیز برای همگی ما طاقت‌فرساست، اما احساس شکست و ناکامی ما در پذیرش کاهش سلامت مغز و توانایی‌های ذهنی بیشتر از هر چیز دیگری است. بسیاری از ما قادر به پذیرفتن این واقعیت هستیم که با افزایش سن، قوای جسمانی ما دیگر مثل سابق نخواهد بود و برای انجام معمولی‌ترین کارها باید به زحمت بیفتیم، اما پذیرش این واقعیت که گاهی نام فرزندانمان را فراموش خواهیم کرد یا پدر و مادر سالمند ما دیگر هیچ‌چیز را به یاد نمی‌آورند، با تلخی بیشتری همراه است.
7 عامل حیاتی برای حفظ سلامت مغز افراد سالمند
اما راه مواجهه و جلوگیری از کاهش سلامت مغز و توانایی‌های ذهنی چیست؟ چطور می‌توان از همان سن و سال جوانی یا همان دوران سالمندی به خود و عزیزانمان کمک کنیم، تا کهولت ذهنی و ناتوانی عملکردهای مغز را به تعویق بیندازیم. در این نوشتار ما به 7 عامل حیاتی برای حفظ سلامت مغز افراد سالمند پرداخته‌ایم. این راهکارها اگر به شکل مداوم موردتوجه قرار بگیرد و آن‌ها را به بخشی از سبک زندگی خود تبدیل کنیم، رنجِ ناتوانی ذهنی و کاهش سلامت مغز را برای همگی ما کمتر می‌کند.
از ورزش غافل نشویم
اگرچه تأکید به انجام ورزش روزانه را بارها و بارها از زبان کارشناسان متخصص، پزشکان و روان‌پزشکان سالمندان شنیده‌ایم، اما وقت‌های زیادی آن را نادیده گرفته‌ایم. وقتی حرف از ورزشِ سالمند می‌شود، ما احتمالاً فکر می‌کنیم سالمند باید به باشگاه برود یا با لباس ورزشی ساعتی از روز را بِدَود. اما منظور از ورزش سالمند واقعاً ورزش سنگین یا پرتحرک نیست. پیاده‌روی روزانه و انجام حرکات ساده ورزشی در منزل و همین اقدامات ساده برای عزیزانی که در خانه سالمندان اقامت دارند نیز می‌تواند سلامت ذهنی و جسمی سالمند را به طرز چشمگیری افزایش دهد. اگر بتوانیم فضایی برای پیاده‌روی سالمند فراهم کنیم، می‌توانیم خاطرجمع باشیم که افزایش ضربان قلب در این فعالیت سبک می‌تواند موجب افزایش خون‌رسانی و بهبود عملکرد مغز او شود.
به بازی و فعالیت‌های تفریحی پناه ببریم
تماشای پیرمردانی که در پارک مشغول بازی شطرنج یا تخت نرد هستند، همیشه توجه ما را جلب می‌کند. دیدن مادربزرگ‌هایی هم که میل بافتنی و کاموا در دست دارند تا کلاه یا شال‌گردنی برای شب‌های بلندِ زمستان ببافند هم همیشه موجب مسرت و حالی خوب در ما بوده است. تحقیقات بسیاری ثابت کرده‌اند که انجام هر کدام از این کارها، موجب بهبود و حفظ سلامت مغز می‌شود. اگر بتوانیم شرایط چنین فعالیت‌هایی (مثل حل جدول) یا بازی‌های ساده فکری را برای پدر و مادر روش‌‌های متنوع سرگرمی برای سالمندان با توجه به روحیات و خلقیات شخصی هر فرد فراهم کنیم، قدم بزرگی برای توانمندی ذهنی آن‌ها برداشته‌ایم.
سن فقط یک عدد است، شروع به یادگیری کنیم
در نگاه بسیاری از ما دوره بزرگسالی و سالمندی برای شروع یادگیری خیلی چیزها دیر است. این اشتباه منطقی باعث می‌شود تا نتوانیم تلاش مؤثری برای سلامت ذهنی و جسمی خود در دوران پیری داشته باشیم. اگرچه کم شدن توانایی ذهنی یک حقیقت است، اما به این معنا نیست که دیگر شروع یادگیری مهارتی تازه امری غیرممکن است. شروع قرار گرفتن در یک مسیر تازه برای آموختن مهارتی تازه، حکم یک ورزش ذهنی را دارد. از این ورزش ذهنی که احساس شادابی و امید به زندگی را با خودش به همراه دارد، غافل نشویم.
جمع‌های دوستانه داشته باشیم
تحقیقات بسیاری ثابت کرده‌اند سالمندانی که فعالیت‌های اجتماعی دارند و هنوز دوستی‌های گذشته خود را حفظ کرده‌اند، نسبت به سالمندان دیگری که از جامعه و گروه‌های دوستی دور هستند، سلامت مغزی آن‌ها در وضعیت بهتری قرار دارد. داشتن گروه‌ها و جمع‌های دوستی که انگیزه برای بحث و گفت‌وگو، درد دل، یادآوری خاطرات و... می‌شود، به سالمندان کمک می‌کند تا در معرض افسردگی یا آلزایمر قرار نگیرند. هر گونه معاشرت سالم و انجام فعالیت‌های متنوع و مختلف برحسب علاقه‌مندی سالمند مثل فعالیت مذهبی، برگزاری مراسم و مهمانی و... می‌تواند روحیه امید به زندگی را در افراد سالمند بالا نگه دارد.
سالمندانی که تنها هستند و دور از روابط اجتماعی و جمع‌های دوستانه، دچار مشکلات روحی و جسمی زیادی می‌شوند. ممکن است حتی ساده‌ترین و در عین حال مهم‌ترین موضوع روزانه یعنی تغذیه و میل کردن غذا را فراموش کنند و کم کم به دلیل تنهایی دچار بی اشتهایی شوند. یکی از راه‌های بسیار کاربردی که اکثر مواقع به رفع بی اشتهایی در سالمندان در حد بسیار زیاد و البته چشمگیری کمک کرده میل کردن غذا در جمع دوستان، هم سن و سالان بوده و این موضوع نشان‌دهنده تاثیر و اهمیت انجام فعالیت‌های در جمع‌های دوستانه و گروهی در سنین سالخوردگی است.
نسبت به تغذیه خود بی‌تفاوت نباشیم
دیابت، فشار خون، چربی بالا، انواع سکته مغزی و قلبی، زانودرد و.... . این کلمه‌ها در دورانی که جوانی را پشت سر می‌گذاریم و وارد دوره سالمندی می‌شویم، مکرر شنیده می‌شوند. نباید از این موضوع غافل باشیم که داشتن رژیم مناسب و وسواس در انتخاب مواد غذایی، نه‌تنها در بهبود عملکرد توانایی جسمی، بلکه در بهبود توانایی‌های ذهنی نیز نقش مؤثری دارد؛ بنابراین برای داشتن تغذیه خوب نباید از مصرف روزانه کربوهیدرات‌ها، پروتئین، چربی‌های غیراشباع، مصرف آب، میوه و سبزیجات غافل شد.
دور سیگار را خط بکشیم
وقتی به عادتی خو بگیریم، جدا شدن از این عادت بی‌اندازه سخت و غیرممکن می‌شود. اما اگر بدانیم سیگار نه‌تنها سلامت جسمی، بلکه سلامت مغز و روانِ ما را نیز مختل می‌کند، احتمالا با انگیزه بیشتری برای ترک آن تلاش کنیم. با این‌که بسیاری از سالمندان بعد از سال‌های طولانی به سختی می‌توانند از عادت‌های خود دست بردارند، ما باید تلاش کنیم تا با کمک پزشکان و روان‌شناسان این حوزه زمینه‌های لازم برای کنار گذاشتن سیگار را برای آن‌ها فراهم کنیم. تحقیقات پزشکی زیادی ثابت کرده‌اند که سیگار کشیدن ارتباط مستقیمی با ابتلا به آلزایمر دارد. شاید همین انگیزه خوبی برای ترک این عادت باشد.
از مکمل‌های تغذیه‌ای کمک بگیریم
پیشرفت علم پزشکی و بهره‌مندی از تخصص‌های گوناگون باعث شده که ما هر روز شاهد محصولات و مکمل‌ها تغذیه‌ای متنوع و مفیدی در صنعت پزشکی باشیم. اگرچه در دوره کنونی مواد غذایی همچون گذشته سرشار از مواد معدنی و آلی نیستند، مصرف یک مکمل با مشورت و توصیه پزشک می‌تواند در بهبود سلامت مغز ما تأثیر بسیاری داشته باشد.
چطور این راهکارها را اجرایی کنیم؟
اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که عزیزانتان برای سلامت بیشتر و بهتر و رسیدگی مناسب‌تر در آسایشگاه سالمندان حضور دارند یا از شما دور هستند، احتمالاً دغدغه این را دارید که چطور می‌توانید باتوجه‌به دوری آن‌ها شرایط لازم را برای بهبود و افزایش سلامت مغز آن‌ها فراهم کنید تا از افسردگی و ابتلا به آلزایمر به دور باشند. اگرچه توان و فرصت همگی ما نه‌تنها در مراقبت از خود، بلکه در مراقبت از عزیزان سالمند هم کم است و از طرفی دانش و تجربه کافی نداریم، انتخاب یک مرکز سالمندان مناسب که بتواند با کادری مجرب و متخصص تمام این راهکارهای ارائه‌شده را عملی کند، به ما کمک می‌کند تا نسبت به سلامت سالمند خود بی‌تفاوت نباشید.
خانه دومی به نام مرکز سالمندان پارسایان
در بین فهرست بلندبالای مراکز مراقبت از سالمندان در تهران و کل کشور، نام مرکز سالمندان پارسایان با داشتن کادری مجرب و تکیه بر اصول نوین توانبخشی و درمانی به خوش‌نامی می‌درخشد. این مرکز با داشتن کارگروه‌ها و لاین‌های خدماتی مختلف و متعدد همچون پزشکی، دندان‌پزشکی، واحد تغذیه، کاردرمانی، مددکاری و روان‌شناسی و... همواره در تلاش است تا با بهره‌گیری از تجارب علمی به‌روز و کارآمد گامی مؤثر در جهت بهبود سلامت مغز و توانایی جسمی سالمندان بردارد.
انتخاب چنین آسایشگاهی به‌عنوان خانه دوم سالمند شما باعث می‌شود تا خاطرجمع باشید که تمام 7 عامل حیاتی برای سلامت مغز آن‌ها عملی شده و موجب افزایش سلامت ذهنی آن‌ها می‌شود.
