در این مدت اگر چه از میزان مهاجران و پناهجویان وارده شده به اروپا کاسته شد ولی سالی مرگبار برای مهاجران و پناهجویانی بود که قصد سفر به اروپا از آبهای متلاطم دریای مدیترانه را داشتند.
در این سال هزاران نفر توسط گارد ساحلی برخی کشورهای اروپایی نجات یافتند بسیاری نیز به ساحل نرسیده در آبهای متلاطم دریای مدیترانه غرق شدند. پناهجویان بی پناه با امید رسیدن به اروپا تمام اندوخته خود را به قاچاقچیان انسان می دهند.
قاچاقچیان انسان نیز این آوارگان را سوار بر قایق های فرسوده و یا بادی کرده و در دریا رها می کنند.
بسیاری از این قایق ها بیش از ظرفیت خود مسافر سوار کرده و اصولاً برای یک سفر دریایی مناسب نیستند. هزاران نفر از این پناهجویان عمدتاً زن و کودک هرگز به مقصد نمی رسند و در دریای مدیترانه غرق می شوند.
شمار آوارگان کشته شده در سال 2016 میلادی در دریای مدیترانه از مرز 4 هزار نفر گذشت.
دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهجویان، سال 2016 را مرگبارترین سال برای آوارگان در دریای مدیترانه اعلام کرد.
در این گزارش امده است. احتمال جان باختن آوارگان در این دریا در مسیر لیبی به ایتالیا یکی از مبادی اصلی مهاجرتها به اروپا از آفریقا نسبت به مسیر ترکیه به یونان «10 برابر» بیشتر است.
تعداد پناهجویانی که سعی می کنند از سواحل ترکیه خود را به اروپا برسانند به دلیل توافقتامه ای که میان اتحادیه اروپا و ترکیه برای کنترل مرزهای دریایی این کشور امضاء شده در سال 2016 کاهش یافته است.
از سوی دیگر تعداد پناهجویان و آوارگان از مسیر شمال آفریقا به سمت ایتالیا فزایش یافته است. چشم اندار مبهم از کانون های بحرانی مبداء مهاجرت در آفریقا و آسیا و سیاست های ضد مهاجرتی کشورهای اروپایی نشان می دهد مهاجران و پناهجویان وضعیت مخاطره آمیزی در سفر به اروپا دارند.
تغییر الگوی مهاجرت به اروپا در سالهای اخیر نگاه دولتهای اروپایی به پدیده مهاجرت را تغییر داده است. دولتهای اروپایی برخلاف تعهداتشان دراعلامیه جهانی حقوق بشر و معاهدات مربوط به مهاجران و حفظ حقوق آنها نگاه انسانی به پدیده مهاجران و پناهجویان درمانده ندارند. نگاه دولتهای اروپایی و اکثر جریانهای سیاسی در این کشورها به پدیده مهاجرت نگاه کاملا امنیتی و سیاسی شده است.
مهاجرت چالش امنیتی در اروپا
این نگاه امنیتی و سیاسی به پدیده مهاجران و پناهجویان باعث شده است این پدیده به یک چالش امنیتی و اجتماعی تبدیل بشود. ناکارامدی دولتهای اروپایی در مقابله با بحران اقتصادی و بروز حوادث تروریستی با پدیده موج مهاجران و پناهجویان آمیخته شده است.
احزاب راست افراطی تلاش می کنند از این فضا حداکثر استفاده را درانداختن مشکلات اقتصادی، اجتماعی و امنیتی به دوش مهاجران موقعیت خود را در سطح افکار عمومی ارتقاء ببخشند.
یکی از موضوعات اساسی در رقابتهای انتخابات کشورهای مختلف اروپایی چگونگی مقابله با مهاجران و پناهجویان است. در این رقابتها آنچه که بیشتر برجسته می شود بیگانه ستیزی و مسلمان ستیزی است. با توجه به اینکه اکثر مهاجران و پناهجویانی که در سالهای اخیر به اروپا رفته اند از کشورهای مسلمان در خاورمیانه و شمال آفریقا هستند مسلمانان هدف حمله گروههای راست افراطی و مهاجر ستیز قرار گرفته اند.
متاسفانه با توجه به افول موقعیت احزاب سنتی اروپا احزاب راست افراطی اروپا موقعیتشان در سطح اروپا ارتقاء یافته وبه یکی از بازیگران اصلی در عرصه سیاسی اکثر کشورهای اروپایی تبدیل شده اند. هم اکنون مارین لوپن رهبر جبهه ملی فرانسه از احزاب راست افراطی بزرگ در اروپا در نظرسنجیهای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه پیشتاز است.
قدرت گرفتن احزاب راست افراطی در اروپا
هلند در پانزدهم مارس انتخابات پارلمانی را پیش رو دارد. حزب راست افراطی آزادی اسلام ستیزترین حزب اروپا تحت رهبری گرت ویلدرز در نظرسنجیها پیشتاز است. بر اساس آخرین نظرسنجیها حزب ازادی با بیش از 30 درصد محبوبیت در صدر احزاب راست و چپ سنتی هلند قرار دارد. ویلدرز اعلام کرده در صورت موفقیت در تشکیل دولت درهای مساجد این کشور را خواهد بست و جلوی ورود مسلمانان به هلند را خواهد گرفت. از جمعیت 17 میلیون نفری هلند حدود یک میلیون نفر مسلمان هستند.
ورود گسترده افراط گرایان به پارلمان آلمان
آلمان بزرگترین قدرت اقتصادی و و موثر در فرایند در تصمیم گیری اتحادیه اروپا در ماه سپتامبر انتخابات پارلمانی پیش روی دارد. حزب آلترناتیوی برای آلمان از احزاب راست افراطی آلمان برای اولین بار احتمال ورودش به پارلمان با کسب بیش از ده درصد اراء بسیار زیاد است. طبق قوانین آلمان تنها احزابی می توانند کرسیهایی را در پارلمان آلمان« بوندستاگ» کسب کنند که حداقل بیش از پنج درصد آراء را به دست آورند.
حزب راست افراطی آلمان برای اولین بار احتمال ورودش به پارلمان مطرح شده است
موضوع چگونگی مقبله با پناهجویان در حال حاضر به یکی از موضوعات چالش برانگیز درحزب دموکرات مسیحی آنگلا مرکل با حزب متحدش سوسیال مسیحی تبدیل شده است. سوسیال مسیحیها خواستار تدابیر قانونی و امنیتی شدیدتر در قبال مهاجران و پناهجویان و بازگرداندن انها به کشورهایشان هستند.
خواسته ای که بر خلاف قوانین داخلی آلمان و منشور حقوق بشر اتحادیه اروپا است. اما در سطح المان ودیگر کشورهای اروپایی آن چیزی که اهمیت ندارد قوانین مربوط به حقوق مهاجران و پناهجویان و نگاه انسانی به انسانهایی است که از استیصال و درماندگی عازم اروپا شده اند.
هم اکنون در سطح اتحادیه اروپا جریان قالب تشدید تدابیر امنیتی و قانونی و اتخاذ سیاستهای سخت گیرانه برای جلوگیری از ورود مهاجرین به اروپا و زمینه سازی برای اخراج پناهجویانی است که با مخاطرات بسیار خود را به اروپا رسانده اند.
هر حزبی که شعارهای مهاجرستیزانه بیشتری بدهد محبوب تر است. احزاب راست و چپ سنتی اروپا با توجه موقعیت متزلزلشان درافکار عمومی مواضع شدیدتری را علیه مهاجران و پناهجویان اتخاذ می کنند و یا در برابر شعارهای مهاجر ستیزانه و بیگانه ستیزانه جبهه گیری نمی کنند تا از محبوبیتشان کاسته نشود.
تلاش آنگلا مرکل برای حفظ جایگاه
آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان به دنبال آن است که برای چهارمین دوره موقعیت خود را در مقام صدراعظمی در انتخابات ماه سپتامبر حفظ کند. در همین راستا به دنبال توافقنامه با کشورهای شمال آفریقا مشابه توافقنامه با ترکیه برای جلوگیری از سفر مهاجران و پناهجویان از کشور مبد اء است.
مرکل در اوایل ماه مارس با همن هدف از دو کشور تونس و مصر دیدار کرد. ایحاد اردوگاههایی در کشورهای مبداء سفر مهاجرین و همچنین امضای توافقنامه ای برای بازگرداندن پناهجویانی که درخواست پناهندگی آنها رد شده است از جمله اهداف سفر مرکل به این دو کشور ساحلی دریای مدیترانه در شما آفریقا بود.
در واقع اتحادیه اروپا با سیاسی و امنیتی کردن پدیده مهاجران عازم اروپا به دنبال توجیهی برای جلوگیری از ورود مهاجرین به اروپا و بازگردندان آنها به کشورهای مبداء مهاجرت مهاجرین است.
این در حالی است که مهاجرین به خصوص پس از جنگ جهانی دوم نقش بسزایی در بازسای اروپای ویران پس از جنگ داشته اند. بخش زیادی از نخبگان علمی و اقتصادی اروپا مهاجر و یا مهاجر تبار است.
دولتهای اروپایی به دنبال سیاست گزینشی بسیار سخت گیرانه ای در کنترل مهاجران عازم اروپا هستند. آنها در این کنترلها نگاه انسانی و جذب مهاجرین مستاصل و درمانده ندارند.
آنها مهاجرینی را جذب می کنند که بتوانند خلاء نیروی کار در بخشهای مورد نیاز در اقتصادشان را پر کرده و یا نیاز موسسات علمی و دانشگاهی را تامین کرده و بقیه را رد کنند.
هدف از تلاش برای ایجاد اردوگاههایی در کشور مبدا مهاجرت نیز بررسی پرونده های مهاجرین با توجه به نیازهای اقتصادی و بخش دانشگاهی و علمی کشورشان است. این در حالی است که کشورهای اروپایی نقش جدی و اثر گذاری در بحران آفرینی در کانونهای بحرانی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا یکی از دلایل اصلی موج مهاجرت به اروپا در سالهای اخیر داشته اند ولی آنها هیچ مسئولیتی در قبال این بحران افرینها و بی خانمان کردن میلیونها انسان نمی خواهند بپذیریند .113/112
بیشتربخوانید:
مهاجرت سه میلیون مغربی به کشورهای اروپایی
اطمینان مرکل از غلبه آلمان بر چالش تاریخی پناهجویان
