با وجود امضای توافقنامه‌ای با اتحادیه اروپا در این زمینه، اما دولت محافظه کار بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا، برخی مفاد آن را نپذیرفته و لایحه بازنگری در این توافق را مطرح و تصویب کرده است. این امر واکنش منفی بروکسل را برانگیخته است.
«اورزولا فون در لاین» رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا از گام‌های حقوقی علیه بریتانیا به دلیل نقض مفاد توافقنامه برگزیت خبر داد. به گفته وی، با توجه به این که مهلت تعیین‌شده اتحادیه اروپا برای لغو لایحه بازنگری توافق برگزیت چهارشنبه 30 سپتامبر به سر رسید و این که مفاد مورد اشکال در این لایحه حذف نشد، کمیسیون اروپا تصمیم به اقدام حقوقی علیه بریتانیا گرفت.
رئیس کمیسیون اروپا «لایحه بازار داخلی» را نقض تعهد حسن نیت خواند و گفت این کمیسیون، نامه اخطاری را به لندن ارسال کرده و شکایتی قضایی را علیه بریتانیا در دیوان دادگستری اروپا به خاطر نقض توافقنامه برگزیت از سوی لندن مطرح خواهد کرد.
لایحه بازنگری توافق برگزیت که از سوی مجلس عوام در 29 سپتامبر به تصویب رسید، به لندن اجازه خواهد داد تا به شکلی یکجانبه مفاد توافقنامه برگزیت با اتحادیه اروپا را تغییر دهد، مسأله‌ای که با مخالفت اتحادیه اروپا روبرو شده است. اتحادیه اروپا می‌گوید توافقنامه برگزیت از جنبه بین‌المللی برخوردار است و قابل تغییر نیست. در توافقی که سال گذشته به تأیید دو طرف رسید، پیش‌بینی شده بود که ایرلند شمالی به مدت چهار سال برخی از مقررات اتحادیه اروپا را رعایت کند. اما طبق لایحه دولت محافظه کار، لندن می‌تواند به صورت یکجانبه برای ایرلند شمالی در زمینه امور تجاری تصمیم‌گیری کند.
بدین ترتیب پس از 8 ماه پس از خروج رسمی بریتانیا از اتحادیه اروپا، اکنون روشن شده که بروکسل و لندن درباره توافق به‌عمل آمده در باره آینده وضعیت ایرلند شمالی دچار دو رویکرد متفاوت هستند.
با توجه به کندی مذاکرات بریتانیا و اتحادیه اروپا در دوره گذار که قرار است تا پایان سال 2020 باشد، جانسون با اقدام جدیدش، شوک تازه‌ای را به روابط لندن با اتحادیه اروپا وارد کرده و قصد دارد تا مفاد مربوط به ایرلند شمالی را در توافقنامه برگزیت نادیده بگیرد.
براساس این توافق، تبادل کالا میان بریتانیا و ایرلند شمالی، از 1 ژانویه 2021 مطابق با قوانین اتحادیه اروپا صورت گرفته و شرکت‌های تجاری بریتانیایی مستقر در ایرلند شمالی تابع مقررات اتحادیه اروپا خواهند بود. دولت محافظه کار بریتانیا قبلا اعلام کرده بود که صرفا برای دستیابی به توافق با اتحادیه اروپا ناگزیر به پذیرش این توافق شده و لذا اکنون جانسون با ارائه لایحه و سپس تصویب لایحه جدیدش عملا توافق لندن با بروکسل را نادیده گرفته و احتمال برگزیت بدون توافق با اتحادیه اروپا را بشدت افزایش داده است.
جانسون هنگام ارائه لایحه بازنگری در توافقنامه برگزیت در مجلس عوام گفته بود: «وظیفه من حفظ تمامیت ارضی بریتانیا و همچنین دفاع از روند صلح ایرلند شمالی و توافق جمعه نیک است. برای انجام این وظیفه ما به یک امنیت حقوقی شفاف برای دفاع از کشورمان در برابر تفسیر‌های تندروانه و غیرمنطقی از توافقنامه برگزیت نیاز داریم که می‌تواند به چالش مرزی در دریای ایرلند بیانجامد».
جانسون معتقد است، اجرای توافق پیشین درباره ایرلند شمالی که به معنای اجرای قوانین اتحادیه اروپا در این منطقه است، عملا به معنای جدایی ایرلند شمالی از بریتانیا و هموار شدن راه برای تجزیه بریتانیا خواهد بود.
به گفته پگاه بنی هاشم کارشناس حقوقی؛ بریتانیای کبیر که روزگاری به پهناورترین سرزمین دنیا مشهور بود، در مواجهه با خطر تجزیه قرار گرفته است.
در مقابل بروکسل بر اجرای توافق برگزیت به مثابه یک توافق بین المللی لازم الاجرا پافشاری کرده و اکنون راه کار حقوقی را در این زمینه برگزیده است. 113
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
تصویب لایحه اصلاح برگزیت در پارلمان بریتانیا وآینده روابط با اروپا
آخرین گام برگزیت؛ خروج از فردا اجرایی می شود/ تحلیل
پارلمان اروپا "برگزیت" را تصویب کرد
