ایران پرس: روستای جایدشت شهرستان فیروزآباد استان فارس، کارگاه بانویی هنرمند است که هنر اصیلش از اصالت وی پا گرفته و دست‌های خلاقش با قوت گرفتن از ذهن پویای او با پشم و کرک و نخ و ریسمان، کیمیاگری می‌کند.

«عشرت بهمن‌نژاد» کارآفرین برتر کشور در سال 1399،  با بیش از 15 مدرک داخلی و با دستان خالی، کارگاهی در روستای جایدشت راه‌اندازی کرد و امروز، ثمره آن تولید بیش از 11 اثر هنری بی‌نظیر و دریافت 27 لوح قدردانی و سپاس و کسب عناوین برتر کارآفرینی و بافنده برگزیده از نمایشگاه‌های داخلی و خارجی است.

این بانوی کارآفرین با بیان اینکه 15 هزار و 700 رای واقعی و سالم، او را در جایگاه کارآفرین برتر قرار داده؛  تنها بافنده عشایر است که توانسته فرش برجسته دو رو با 140 رج نیز ببافد و به عنوان نخستین خالق این اثر هنری در جهان مطرح شود.

این هنرمند سختکوش قشقایی طی یک دهه اخیر با بافت های جذاب و بسیار زیبا در زمینه فرش و هنر صنایع دستی، علی‌رغم تنگناها و محدودیت های اقتصادی در عرصه های ملی و جهانی از رونق چشمگیری برخوردار بوده است.

عشرت بهمن نژاد با بیش از 20 سال سابقه کار در زمینه طراحی و بافت فرش دست بافت با طرح‌های زیبای محلی و عشایری، گواهی ثبت اختراع گِره در کشور را کسب کرده است. بسیاری از آثار این بانوی هنرمند قشقایی هم اینک در موزه های کشور روسیه و آلمان نگه داری می‌شود.

اصولاً هنر هر جامعه ای ریشه در آداب و رسوم و سنن آن جامعه دارد که با گذر زمان به کمال می رسد. ذوق و اوج هنر ایرانی قالی بافی است که علاوه بر ترکیب رنگ و نقش و نگارهای دلنشین، وجود موادی همچون پشم مرغوب و رنگرزی پشم با انواع گیاهان رنگدار باعث تبلور و تعالی این هنر شده است که با گذشت زمان و تلفیق هنر و تجربه صنعت نساجی تکامل یافته و امروزه دستباف های هنرمندان شکوه و عظمت را به اوج خود رسانده اند.

قالی با طرح های متفاوت در بین اقوام مختلف ایرانی خود نمایشنامه‌ای از هنرمندی و توانمندی زنان ایرانی است. نقشی که زن ایرانی گره به گره بر تن تار و پود قاب قالی میزند و سپس با دندانه‌های سخت شانه، چنان بر تن فرش می کوبد تا  طرح ارائه شده با قوت و زیبایی بر روی قالی بنشیند.

تار و پود چنین اثری با تار و پود زندگی بافنده عجین میشود و بر تن فرش ماندگار میشود و حتی در گذر زمان نه تنها گرد فرسودگی و کهنگی بر آن نمی نشیند بلکه ارزش و جلوه‌ی هنری اش همیشه بر سطح فرش شاه نشین دیده هاست. نمونه‌ی بارزی از این جلوه‌ی هنری تابلو فرش دست بافت بافنده‌ی قشقایی است.

عشرت بهمن نژاد 

عشرت بهمن نژاد می گوید: متولد سال 1360 و فرزند چهارم خانواده هستم و بیش از 20 سال سابقه بافندگی دارم چون از سن 12 سالگی بصورت عملی در کنار مادر و مادربزرگم و زنان همسایه انواع بافت گلیم، جاجیم، شیشه درمه، چَرخ، ِدُبره چین و قالی فارس را یاد گرفتم و بعدها به خاطر علاقه ای که به بافندگی داشتم، تحصیلات دانشگاهی را ادامه دادم و با شاگردی استاد فرشچیان هنرم را گسترش دادم.

من این هنر را علم خدایی و عرفانی می دانم که به من هدیه شده است. به اعتقاد من از میان طرحها و نقشهای متن قالی، هیچگاه یک عنصر بر عنصر دیگر ارجحیت ندارد و همگی در حرکتی موزون، وحدت ذاتی خویش را نشان می دهند. لذا هنرمند آنچه را که  در عالم در جریان است با رنگهاو طرحهای خود یادآوری می کند. از همین رو، فرش های عشایری منابع مهمی برای مطالعه هنر و فرهنگ ایران به شمار می روند و مهم ترین عرصه بروز ذوقیات زنان و دختران عشایری و روستایی ایران است.

وی در ادامه می افزاید: در مورد خودم می توانم بگویم این هنر با تار و پود جسم و زندگی من عجین شده و از آن درس زندگی می گیرم. من صبر و بردباری را از گره های فرش آموختم و یاد گرفتم در عین کار با پشم های رنگارنگ، خودم یکرنگ و صادق باشم. هنر فرش بافی به من اصالت و نجابت و پاکدامنی آموخت. در کل ، هنر فرش بافی استاد زندگی من است. 

این نکته نیز قابل توجه است که زن بافنده روستایی با تمام مشکلات زندگی، کار و خانواده را با هم پیوند می زند. او در پاسداری از حریم خانواده و تربیت نسل جدید در امر ریسندگی پشم و پنبه با جدیت قابل ملاحظه ای وارد میدان شده و گاهی چرخ نخ ریسی و دوک پشم ریسی را با تکان دادن گهواره کودک و با شیر دادن طفل کوچکش توأمان انجام می دهد.

117

بیشتر بخوانید:

ایران بانو: لیلا عراقیان، طراح پل طبیعت تهران

ایران بانو: ملیحه نوروزبیگی، تولیدکننده برتر کشوری 

عشرت بهمن نژاد