آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه 3 فوریه در بیانیه‌ای از رسمی شدن تمدید پیمان تسلیحاتی «استارت جدید» به مدت 5 سال خبر داد. بلینکن در بیانیه خود اعلام کرد: «رئیس‌جمهور بایدن وعده داده بود که از طریق احیای رهبری ایالات متحده در حوزه کنترل تسلیحات و منع اشاعه، مردم آمریکا را از تهدیدات هسته‌ای ایمن نگاه دارد. امروز ایالات متحده با تمدید معاهده استارت جدید با فدراسیون روسیه به مدت 5 سال، اولین گام را در راستای عمل به این وعده برداشت.»
امید جدید برای جلوگیری از افزایش تسلیحات هسته‌ای
اقدام مهم دولت جو بایدن در موافقت با تمدید پیمان استارت جدید که کاملاً بر خلاف رویه دولت ترامپ در زمینه خروج از پیمان‌های کنترل تسلیحات از جمله پیمان نیروهای هسته‌ای میان برد (آی ان اف) و پیمان آسمان‌های باز قرار دارد، امید جدیدی برای جلوگیری از افزایش تسلیحات هسته‌ای و حفظ امنیت جهانی ایجاد کرده است.
پیمان استارت جدید آخرین پیمان مهم در زمینه کنترل تسلیحات هسته‌ای استراتژیک است که هنوز به حیات خود ادامه می‌دهد. به‌رغم اصرارها و تأکیدهای فراوان روسیه برای تمدید این پیمان که مهلت آن در 5 فوریه 2021 به پایان می‌رسد اما دولت ترامپ با مطرح کردن شروط غیرعملی مانند حذف تسلیحات فراصوت از زرادخانه روسیه و لزوم عضویت چین در این پیمان، به دنبال عدم تمدید آن بود.
با توجه به نزدیک بودن زمان انقضای پیمان استارت جدید، دولت روسیه اخیراً در این باره به دولت پیشین آمریکا هشدار داده بود. به گفته «گئورگی آرباتوف»(1) کارشناس روابط بین‌الملل: "پیمان استارت جدید به لطف رژیم راستی آزمایی و اقدامات اعتماد ساز، توانست درجه بالایی از قابلیت پیش‌بینی، شفافیت و تعامل کاری در روابط استراتژیک دو قدرت را تضمین کند."
ادعای آمریکا؛ خطر هسته‌ای روسیه عامل تمدید استارت جدید است
نکته قابل توجه در این زمینه این است که دولت بایدن نیز در راستای رویکرد کلی آمریکا که همواره دشمنان و رقبای خود را مورد اتهام قرار داده و خود را مبرای از هر گونه اقدام و یا رویه نادرست نشان می‌دهد در این باره نیز تلاش کرده تا به نحوی خطر هسته‌ای ادعایی از جانب روسیه را دلیل اقدامش برای تمدید پیمان استارت جدید قلمداد نماید.
بلینکن در این باره ادعا کرد که «تمدید معاهده استارت جدید تضمین می‌کند که ما محدودیت‌های قابل راستی آزمایی را بر موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، موشک‌های قابل شلیک از زیردریایی و همچنین بمب‌افکن‌های استراتژیک روسی خواهیم داشت.»
واقعیت این است که آمریکا به‌خصوص در دوره زمامداری ترامپ گام‌های بزرگی را در راستای نوسازی هسته‌ای در ابعاد زمینی، دریایی و هوایی برداشته و میلیاردها دلار را به تجهیز دوباره زرادخانه هسته‌ای خود اختصاص داده است.
در مقابل روسیه بارها بر لزوم حفظ معاهدات کنترل تسلیحات از جمله پیمان استارت جدید تأکید کرده و رویکرد دولت قبلی آمریکا را که مبتنی بر خروج از این پیمان‌ها برای رهایی از هر گونه محدودیت درباره گسترش تسلیحاتی بوده مورد نکوهش قرار داده است.
با توجه به اینکه دولت بایدن تمرکز خود را بر معکوس کردن اقدامات دولت ترامپ نهاده است لذا با روی کار آمدن وی و اعلام قصدش برای تمدید پیمان استارت جدید، مسکو گام‌های لازم را در این زمینه به سرعت برداشت.
پس از یادداشت تفاهم 26 ژانویه بین آمریکا و روسیه، لایحه تمدید پنج ساله پیمان استارت جدید در دومای دولتی و شورای فدراسیون روسیه به تصویب رسید و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه نیز روز 31 ژانویه آن را امضا کرد. از دیدگاه مسکو بقای پیمان‌های کنترل تسلیحات شرط مهمی برای حفظ ثبات و امنیت جهانی است.//114
نویسنده: میرطاهر
بیشتر بخوانید:
پوتین توافقنامه تمدید 5 ساله پیمان "استارت جدید" را امضا کرد
تمدید پیمان استارت جدید؛ شالوده توافق‌های امنیتی نوین
