لبنان 4 اوت شاهد انفجار مهیب در بندر بیروت بود که به کشته شدن 177 نفر و زخمی شدن بیش از هفت هزار نفر انجامید. پس از این انفجار، تظاهرات ضد دولتی در مناطق مختلف این کشور از جمله در بیروت آغاز شد که به درگیری نیروهای امنیتی با معترضان و زخمی شدن چندین نفر انجامید.
سرانجام حسان دیاب از پست نخست وزیری لبنان استعفا داد و تظاهرات در این کشور نیز پایان یافت. دیاب در حالی قربانی تظاهرات مردمی شد که تنها 7 ماه از تصدی پست نخست وزیری توسط وی می گذشت و کابینه وی نقشی از افزایش مشکلات معیشتی مردم و مشکلات اقتصادی دولت نداشت.
با تصمیم «میشل عون» رئیس جمهوری، مقرر شد دیاب تا زمان معرفی نخست وزیر جدید به عنوان نخست وزیر پیشبرد امور به فعالیت خود ادامه دهد.
با گذشت 18 روز از استعفای دیاب، میشل عون، رئیس جمهوری و «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان توافق کردند از دوشنبه آینده رایزنی های پارلمانی برای معرفی نخست وزیر جدید این کشور آغاز شود.
سوال این است که چرا تاکنون رایزنی های پارلمانی به طور جدی برای معرفی نخست وزیر جدید آغاز نشده است و چه چالش هایی برای معرفی نخست وزیر جدید لبنان وجود دارد؟
به نظر می رسد یکی از دلایل تاخیر در آغاز رایزنی های جدید پارلمانی، حکم دادگاه بین المللی ویژه ترور «رفیق الحریری» بود. دادگاه بین المللی ویژه ترور رفیق الحریری، نخست وزیر اسبق لبنان، پس از 11 سال حکم خود را روز 19 اوت اعلام و دست داشتن سوریه و حزب الله لبنان را در این ترور رد کرد.
به عبارتی، این حکم 9 روز پس از استعفای دیاب اعلام شد. بنابراین، گروههای سیاسی لبنان از یک سو 9 روز منتظر اعلام این حکم بودند و از سوی دیگر پس از اعلام این حکم نیز منتظر واکنش ها به آن بودند و عملاً مجالی برای رایزنی درباره نخست وزیر جدید وجود نداشت.
روزنامه سعودی الشرق الاوسط در این خصوص نوشت: "تاخیر در رایزنی برای معرفی نخست وزیر جدید لبنان، ارتباط مستقیمی با ضرورت پشت سرگذاشتن چالش‌های مرتبط با حکم دادگاه بین المللی درباره ترور رفیق حریری، نخست وزیر اسبق دارد."
عامل دیگر در خصوص تاخیر در آغاز رایزنی های پارلمانی برای معرفی نخست وزیر جدید به میزان زیاد واگرایی سیاسی در داخل لبنان مربوط است. در لبنان، پست نخست وزیری به اهل سنت تعلق دارد، اما نامزد معرفی شده باید بتواند از پارلمان لبنان رای اعتماد بگیرد.
اسامی مختلفی برای تصدی پست نخست وزیری مطرح شد، اما به جز پیشنهاد نبیه بری، رئیس پارلمان، بقیه اسامی مطرح شده گمانه زنی رسانه ای بود.
نبیه بری رسما اعلام کرد خواستار نخست وزیری مجدد «سعد الحریری» است. با این حال، روزنامه کویتی الانباء به نقل از برخی مقامات لبنانی نوشت جریان هایی نظیر جریان ملی آزاد به رهبری «جبران باسیل»، القوات اللبنانیه وابسته به «سمیر جعجع» و التقدمی الاشتراکی وابسته به «ولید جنبلاط» موافق نخست وزیری دوباره سعد الحریری در برهه فعلی نیستند.
این موضوع حتی پس از آغاز رایزنی ها نیز چالش مهمی برای معرفی نخست وزیر جدید لبنان است.
عامل سوم نیز به مواضع بازیگران خارجی تاثیرگذار در امور داخلی لبنان است. بازیگران مخالف محور مقاومت از جمله آمریکا، فرانسه و عربستان سعودی با کارشکنی در فرآیند معرفی نخست وزیر لبنان تلاش خواهند کرد مانع انتخاب شخصی برای تصدی این پست شوند که موازنه سیاسی در لبنان رعایت شود.
این در حالی است که توازن سیاسی در معرفی نخست وزیر و تشکیل کابینه آینده لبنان موضوعی است که هم میشل عون به عنوان رئیس جمهوری و هم دیگر گروههای سیاسی لبنانی بر روی آن تمرکز زیادی دارند.
در حالی که لبنان به تشکیل دولتی مقتدر که مورد اغلب جریان های سیاسی این کشور باشد، نیاز دارد، تداوم روند فعلی که به نوعی «بی دولتی» نیز محسوب می شود، مطلوب رژیم صهیونیستی و حامیان آن است.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
حسان دیاب استعفا می‌دهد
هشدار وزیر کشور لبنان درباره احتمال از سرگیری فعالیت‌های داعش در این کشور
