نشست روز گذشته (13 ژوئن) کنست اسرائیل حرفهای زیادی داشت.
بنیامین نتانیاهو که از سال 2009 پست نخست وزیری اسرائیل را در اختیار داشت، روز گذشته پس از 12 سال همچنان تلاش کرد باقی بماند و مانع تشکیل کابینه شود.
حامیان نتانیاهو در کنست جنجال به راه انداختند تا شاید تیر آخر آنها مانع کنار گذاشتن رهبر حزب لیکود از قدرت شود، اما رئیس پارلمان شماری از آنها را از جلسه اخراج کرد. لابی، جنجال و تهدید نتانیاهو نتیجه نداشت و وی سرانجام با چهرهای غمگین به ناچار کرسی نخست وزیری را تحویل «نفتالی بنت» داد.
نکته دیگر این است که الگوی رفتاری روز گذشته نتانیاهو و حامیان وی در داخل و خارج از پارلمان شباهت بسیاری با حوادث ژانویه 2021 در آمریکا و حمله حامیان «دونالد ترامپ» به کنگره این کشور داشت.
این الگوی رفتاری نشان میدهد که دموکراسی و انتقال مسالمتآمیز قدرت برای افرادی نظیر ترامپ و نتانیاهو معنایی ندارد. در عین حال، این رفتار نشان میدهد این افراد با خشونت سیاسی خود چه هزینههایی به دیگر کشورها وارد کردند و تا چه اندازه برای امنیت جهانی چالش و تهدید ایجاد کردند.
موضوع دیگر این است که نتانیاهو روز گذشته با اظهارات خود به خصوص این اظهار نظر که به زودی به قدرت بازخواهد گشت، تلاش کرد دو پیام را به جامعه اسرائیل و رقبای سیاسی خود منتقل کند.
پیام اول این بود که نتانیاهو و متحدان وی برای فروپاشی کابینه جدید از هیچ تلاشی دریغ نخواهند کرد.
پیام دوم این بود که اگرچه نتانیاهو وعده بازگشت مجدد به قدرت داد، اما وی نگران پروندههای فسادی است که در دادگاه اسرائیل دارد. یکی از دلایلی که نتانیاهو طی دو سال گذشته در تلاش بود تا پست نخست وزیری را از دست ندهد به دلیل هراس از زندان رفتن ناشی از پروندههای فساد بود.
شکنندگی، شاخصه مهم کابینه جدید اسرائیل
نکته دیگر این است که صحنه پارلمان اسرائیل روز گذشته شاهد روی کار آمدن کابینهای بود که مهمترین شاخصه آن، شکنندگی زیاد است.
نفتالی بنت ریاست کابینهای را بر عهده گرفت که در آن نمایندگانی از احزاب چپ، میانهرو و عرب حضور دارند و خود بنت نیز رهبری حزب دستراستی تندرو یامینا را بر عهده دارد.
کمتر کابینهای در اسرائیل تا این حد رنگارنگ و پُر از افرادی با گرایشهای متضاد بود. از سوی دیگر، پست نخست وزیری هم میان بنت و یائیر لاپید به طور چرخشی دست به دست میشود و لاپید از نوامبر 2023 این پست را از بنت تحویل خواهد گرفت. حتی پستهای وزارتی نظیر وزارت خارجه نیز چرخشی خواهد بود.
از یک سو، این وضعیت میتواند منجر به بیاعتمادی میان بنت راستگرا و لاپید چپگرا شود، شبیه وضعیتی که میان نتانیاهو و گانتز سال گذشته به وجود آمد.
از سوی دیگر، این وضعیت سبب میشود کابینه جدید اسرائیل را صرفاً کابینه «عبور از نتانیاهو» عنوان کرد که نمیتواند کابینهای قوی در جهت ایجاد ثبات در اراضی اشغالی باشد، موضوعی که نتانیاهو نیز روز گذشته به آن اشاره کرد.
نتانیاهو که اکنون رهبری بزرگترین حزب مخالف کابینه یعنی لیکود را بر عهده دارد، کابینه بنت را «ضعیف و سازشکار» خواند که بر اساس یک «اتحاد خائنانه» تشکیل شده است.
علاوه بر این، کابینه جدید با رای حداقلی نمایندگان پارلمان تشکیل شد. تنها 60 نماینده روز گذشته به کابینه بنت رای اعتماد دادند و 59 نفر با آن مخالفت کردند که نشان میدهد کابینه جدید مخالفان یکپارچه و زیادی دارد. در همین حال، خروج تنها یک حزب از کابینه نیز میتواند به فروپاشی آن منجر شود.
لذا با توجه به صحنه روز گذشته پارلمان و شکنندگی کابینه، نمیتوان انتظار داشت که عمر کابینه جدید چندان طولانی باشد و برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام دور از انتظار نخواهد بود.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
پس از ترامپ، نتانیاهو هم رفت/ زندان؛ مقصد احتمالی بی بی
واکنش حماس به انتخاب نفتالی بنت به عنوان نخستوزیر جدید رژیم صهیونیستی
نشست پر حاشیه پارلمان اسرائیل و حمله «بنت» به برجام