جاسوسی همواره یکی از روش‌های نفوذ و کسب اطلاعات از دیگر کشورها بوده و همچنان نیز از این روش استفاده می‌شود. اسرائیل که به نقض گسترده حقوق بین‌الملل به خصوص علیه فلسطینی‌ها در جهان شهرت دارد، در جاسوسی از مقامات دیگر کشورها نیز پیشتاز شده است.
نرم‌افزار جاسوسی «پگاسوس»، نرم‌افزاری اسرائیلی است که برای هک کردن موبایل به کار گرفته می‌شود.
اولین بار برنامه جاسوسی اسرائیلی پگاسوس در سال 2016 فاش شد؛ هنگامی که تلفن همراه «احمد منصور» فعال اماراتی هک و در پی آن این شخص بازداشت شد. دولت امارات تاکنون از آزادی احمد منصور خودداری کرده و وی همچنان در زندان است.
اکنون تحقیقات مشترک سازمان‌های خبری از جمله رویترز، واشنگتن پست، وال استریت ژورنال، الجزیره و گاردین نشان می‌دهد که 50 هزار خط موبایل از جمله خطوط مقامات برخی از کشورها و به خصوص کشورهای عربی توسط پگاسوس هک شده است.
اگرچه شرکت اسرائیلی «ان اس او» که نرم‌افزار پگاسوس را طراحی کرده، این تحقیقات را رد کرده است، اما آنچه به این تحقیقات اعتبار می‌بخشد این است که بر اساس گمانه‌زنی رسانه‌ای مطرح نشده بلکه حاصل تحقیقات مشترک سازمان‌های خبری بزرگ دنیا است.
موضوع دیگر این است که اسرائیل این نرم‌افزار جاسوسی را در اختیار کشورهایی که با این رژیم روابط آشکار و پنهان دارند نیز قرار داده است و حکام این کشورها نیز از این نرم‌افزار برای جاسوسی از فعالان و منتقدان داخلی خود استفاده می‌کنند. کشورهایی که بیشترین استفاده را از این نرم‌افزار جاسوسی انجام داده‌اند شامل جمهوری آذربایجان، بحرین، مجارستان، هند، قزاقستان، مکزیک، مراکش، رواندا، عربستان سعودی و امارات هستند.
چه کسانی هدف جاسوسی پگاسوس قرار گرفته اند؟
موضوع دیگر درباره افرادی است که هدف جاسوسی قرار گرفته‌اند. مطابق اعلام سازمان‌های خبری که تحقیقات درباره پگاسوس را انجام داده‌اند چندین نفر از اعضای خانواده سلطنتی عرب، حداقل 65 مدیر بازرگانی، 85 فعال حقوق بشر، 189 روزنامه‌نگار و بیش از 600 سیاستمدار و مقام دولتی، در میان افرادی بودند که گوشی آنها با نرم‌افزار پگاسوس هک شده است.
این جامعه آماری بیانگر این است که اسرائیل و کشورهایی که از نرم‌افزار پگاسوس استفاده کردند، اهداف خاصی را پیگیری می‌کنند و گرایش این اهداف ضد حقوق بشری است. به عبارت دیگر، این نرم‌افزار در جهت سرکوب مخالفان و منتقدان، نفوذ و فشار بر مقامات دیگر کشورها و ممانعت از انتشار آزاد اطلاعات توسط رسانه‌ها و فعالان به کار گرفته می‌شود.
«محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان از جمله افرادی است که از پگاسوس استفاده زیادی کرده است. منابع خبری اعلام کردند یکی از شخصیت‌های مهم که گوشی او توسط این نرم‌افزار جاسوسی هک شده، «خدیجه چنگیز» نامزد جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی که اکتبر 2018 در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید، بوده است. جاسوسی از خدیجه چنگیز در حالی است که عربستان سعودی از اکتبر 2018 در پی به قتل رساندن جمال خاشقچی تحت فشار شدیدی قرار داشته و نامزد خاشقچی نیز پیگیر جنایت آل سعود بود.
وجه بدتر در موضوع جاسوسی اسرائیل، هک کردن گوشی مقامات دیگر کشورها است. مقامات عراقی از جمله افرادی هستند که هدف نرم‌افزار پگاسوس قرار گرفته‌اند. «برهم صالح» رئیس‌جمهور، «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر، «علی الاعرجی» از مقامات بلندپایه ارتش و «سیدعمار الحکیم» رهبر جریان حکمت ملی عراق از جمله شخصیت‌هایی هستند که هدف حمله نرم‌افزار اسرائیلی قرار گرفتند.
نکته پایانی اینکه، اسرائیل در حالی از مقامات دیگر کشورها جاسوسی می‌کند که این اقدام، امری غیرقابل قبول و خلاف حقوق بین‌الملل است. در همین راستا، «اوروسلا فون درلاین» رئیس کمیسیون اروپا در واکنش به انتشار خبر جاسوسی اسرائیل از مقامات دیگر کشورها، گفت اگر این خبر تائید شود، کاملا غیر قابل قبول و مغایر تمام قوانین ما در اتحادیه اروپا است.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
