توافق الکاظمی و بایدن، واکنش‌های متفاوتی را در داخل عراق در پی داشته است. برخی از این توافق استقبال و برخی نیز آنرا تغییر شکل حضور آمریکا در عراق عنوان کردند.
استقبال صالح، الحلبوسی، صدر و ائتلاف الفتح
برهم صالح، رئیس جمهور و محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق از این توافق حمایت و آنرا موفقیتی دیپلماتیک و سیاسی عنوان کردند. ائتلاف الفتح به ریاست «هادی العامری» نیز از نتایج به دست آمده در گفت‌وگوهای راهبردی بین آمریکا و عراق از جمله توافق بر سر خروج کامل نیروهای عملیاتی آمریکا در پایان سال جاری میلادی استقبال کرد و آنرا گامی مثبت به سوی تحقق حاکمیت ملی کامل در عراق دانست. مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق نیز از این توافق استقبال و از مصطفی الکاظمی تشکر کرد.
تفاوت موضع صالح، الحلبوسی با موضع صدر و ائتلاف الفتح
اگرچه موضع صالح، الحلبوسی، صدر و ائتلاف الفتح یکسان است، اما تفاوتی نیز میان این مواضع وجود دارد. صالح و الحلبوسی در موضع‌گیری خود تلاش کردند آنرا موفقیتی دیپلماتیک برای الکاظمی عنوان کنند که با توجه به در پیش بودن انتخابات پارلمانی عراق در روز 10 اکتبر آینده، این موضع مصرف انتخاباتی نیز دارد. این در حالی است که در موضع صدر و ائتلاف الفتح، این توافق به عنوان گامی برای تحقق کامل حاکمیت عراق تعبیر شده است. مقتدی صدر تصریح کرد: «باید همه منتظر عقب‌نشینی کامل این نیروها باشیم.» به عبارت دیگر، مقتدی صدر و ائتلاف الفتح تلویحاً خواستار پیگیری این موضوع شدند که حضور مستشاری آمریکا در عراق نیز پایان یابد و این توافق گامی برای رسیدن به این هدف در مرحله بعدی است.
موضع النجباء
موضع‌گیری دیگر از سوی جنبش النجباء عراق انجام شد که معتقد است اساساً تفاوت چندانی در خصوص حضور نظامیان آمریکایی در عراق ایجاد نشده است. «نصر الشَمَّری» سخنگوی جنبش النجباء در گفتگو با المیادین تأکید کرد: «از نظر جنبش النُجَباء، مسائل تفاوت چندانی نکرده و عراق نیازی به نیروهای آمریکایی ندارد. بنابراین به‌وضوح اعلام می‌کنیم که ما همچنان نیروهای آمریکایی را تحت هر عنوان و هر صفتی، به‌عنوان اهدافی برای سلاح مقاومت به‌شمار می‌آوریم.» وی اعلام کرد: «آمریکایی‌ها برای فریب دادن افکار عمومی، عنوان حضور خود در عراق را تغییر می‌دهند. تغییر عنوان اشغالگر به مستشار، چه سودی می‌تواند داشته باشد؟ سربازان آمریکایی در خاک عراق حضور دارند، چه تفاوتی دارد که این حضور نظامی تحت چه اسم و با چه بهانه‌ای باشد؟»
تردید در اراده آمریکایی‌ها برای خروج
برخی از تحلیل‌گران عراقی نیز ضمن استقبال از توافق برای خروج نظامیان آمریکایی از عراق، درباره اجرایی شدن این توافق ابراز تردید کردند. «محمود السباعی»، کارشناس و تحلیلگر عراقی امور سیاسی اعلام کرد: «توافق جدید به این مفهوم نیست که دو طرف درباره خروج نیروهای رزمی از کشور حسن نیت دارند.»
با توجه به واکنش‌های انجام شده و همچنین با تحلیل الگوی رفتاری آمریکا و دولت عراق، به نظر می‌رسد اتفاق جدیدی در خصوص موضوع نظامیان آمریکا رخ نداده است زیرا از یک سو مشخص نشد چه تعداد از نیروهای آمریکایی به عنوان مستشار در عراق باقی خواهند ماند و از سوی دیگر درباره فعالیت صرفاً مستشاری و غیررزمی این نیروها نیز ابهام وجود دارد. همچنین سازوکار مشخصی نیز برای درباره خروج نیروهای رزمی اندیشیده نشده است. // 114
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
بازتعریف حضور نظامیان آمریکایی در عراق از رزمی به مستشاری
سفر الکاظمی به واشنگتن و چهارمین دور مذاکرات آمریکا و عراق
