این حرکت دموکراتیک نشان داد که از نگاه انقلاب اسلامی از همان ابتدا آرای مردم ملاک اصلی درهر انتخاباتی است. به همین دلیل نتیجه انتخابات تابعی از تصمیم ملت است و بر این اساس؛ اصل مردم سالاری در نظام حفظ گردیده است.
تکیه نظام جمهوری اسلامی به آراء مردم یکی از اصول بنیادین و مبانی خدشه ناپذیر در حرکت انقلاب اسلامی بسوی تمدن بزرگ اسلامی است.
این اصل که در آموزه ها واعتقادات اسلامی مورد تاکید است، بخشی از حقوق اجتماعی و فردی در جامعه است که پایه های نظام را تشکیل می دهد.
مقام معظم رهبری در تبیین معنای اصل «مردمی» بودن نظام تاکید کرده اند: "مردمی بودن حکومت، یعنی نقش دادن به مردم در حکومت. یعنی مردم در اداره حکومت و تشکیل حکومت و تعیین حاکم و شاید در تعیین رژیم حکومتی و سیاسی نقش دارند [مردم سالاری]. یک معنای دیگر برای مردمی بودن حکومت اسلامی این است که حکومت اسلامی در خدمت مردم است. آنچه برای حاکم مطرح است، منافع عامه مردم است نه اشخاص معین و یا قشر معین یا طبقه معین."
ایشان درباره «نقش مردم از دیدگاه امام قدس سره» نیز می فرماید: "ادعای «مردم گرایی» در همه نظام ها - حتی استبدادی ها - وجود دارد اما مهم این است که حقیقتا در کجا برای مردم شان و منزلت و حق و نقش قائل می شوند."
در ایران مشارکت در انتخابات بر اساس الزامات قانونی نیست بلکه بعنوان یک تکلیف و وظیفه دینی اجتماعی و بعنوان بخشی از حقوق فردی در جامعه جاری و متجلی می شود.
در «مردم سالاری دینی» خواست مردم، در راستای اهداف ارزشی دین و جامعه است و به همین دلیل، اصل مردم سالاری ضمن حفظ اصول نظام های دموکراتیک محتوای ارزشی دینی خود را نیز حفظ می کند.
در قانون اساسی ایران بر این نکته تاکید شده که نظام بدون حمایت و رای و خواست مردم در حقیقت هیچ است. لذا همه ارکان نظام باید با اتکا به اراده مردم نظام ایحاد شود.
در این چارچوب مردم در زمان انتخابات حتی در شرایط سخت و در دوران جنگ تحمیلی و در وضعیت های سخت سیاسی و اقتصادی آزادانه و با اختیار پای صندوق‌های رأی آمده‌اند. این روند در حالی در ایران استمرار دارد که در برخی کشورها انتخابات اجباری است و مردم باید در انتخابات شرکت کنند. در این کشورها اگر شهروندی در انتخابات شرکت نکند، از حقوق شهروندی محروم می‌شود و باید هزینه‌های سیاسی و اقتصادی بسیاری را تحمل کند.
این تفاوت ها نشان می دهد که مشارکت در انتخابات در ایران از جمله در ریاست جمهوری، انتخاب خبرگان، انتخابات مجلس شورای اسلامی و انتخابات های دیگر، بر مبنای اجبار و تحمیل نیست بلکه رفتاری منطقی در قبال واقعی بودن ارزش رای و اراده و خواست مردم است.
پس از انقلاب اسلامی انتخابات متعددی برگزار شده است. مشارکت‌های مردمی در ایران با برگزاری 38 انتخابات نشان می دهد که انتخاب هم حق مردم است و هم تکلیفی بر دوش آنها. انتخابات در نظام جمهوری اسلامی در واقع اداره امور و سپردن مسوولیت ها به افراد دارای صلاحیت است. براساس این فرآیند؛ مسؤولان نیز درقبال رای مردم دارای تکالیف و وظایفی هستند که قانون معین کرده است.
نویسنده: جمشید امین زاده
139/116
