با گذشت 22 سال از قتل عام «سربرنیتسا» هنوز تمام قربانیان این جنایت بزرگ ضد بشری کشف و شناسایی نشده اند. در 22 سال گذشته به مناسبت سالگرد تراژدی بزرگ سربرنیتسا تعدادی از بقایای اجساد شناسایی شده در مراسم پر از درد و اندوه در گورستان مخصوصی به خاک سپرده می شوند. پس از مراسم تدفین امسال، شمار قربانیان دفن شده در این گورستان به شش هزار و پانصد ۷۵ نفر می‌رسد. جوانترین و پیرترین قربانیان امسال یک پسر ۱۵ ساله و یک پیرمرد ۷۲ ساله است. هنوز اجساد بیش ازهزار تن از قربانیان شناسایی نشده است.
«حنیجا سولجیک»، مادر دمیر، پسر 15 ساله ای که بقایای پیکرش به خاک سپرده شد در مصاحبه ای گفت: «همسر و پسرم را آخرین بار در 10 جولای سال 1995 دیدم. همسرم به من پول داد. «دمیر» نیز خواست با پدرش برود. آنها را آخرین بار در حالی که دستهایشان روی سرشان بود، دیدم برخی اوقات تحمل زندگی برایم خیلی دشوار می شود.» این مادر داغدار افزود:« شش سال پیش جمجمه پسرم کشف شد. طی این مدت منتظر کشف تکه دیگر از جسد وی بودم. در سالهای گذشته تنها یک استخوان دیگر نیز پیدا شد. جنازه پسر 15 ساله ام در کنار مزار پدر و پدربزرگ وی دفن شد.»
در تقویم رویدادها 11 جولای سالگرد فاجعه دهشتناکی برای مردم بوسنی هرزگوین و کل بشریت است. 11 جولای سال 1995 روز شرمساری و خجالت و ندامت برای دولتهای اروپایی مدعی بشر دوستی است. در این روز فاجعه بزرگ انسانی در قلب اروپای متمدن روی داد که دولتهای اروپایی نظاره گر آن بودند.
«سالگرد قتل عام «سربرنیتسا
فاجعه ای که دولتهای اروپایی تمام تلاششان بر سرپوش گذاشتن و گذر کردن از کناراین فاجعه انسانی است. صربهای بوسنی هرزگوین در جریان نسل کشی مسلمانان بوسنی در فاصله سالهای 1992 تا 1995 جنایات بزرگی مرتکب شدند دهها هزار زن و کودک و مرد و جوان مسلمان بوسنیایی را به قتل رساندند. به دهها هزار دختر و زن بوسنیایی به صورت گروهی تجاوز کردند. سربرنیتسا نقطه اوج جنایت صربهای جنایتکار تحت رهبری «رادوان کارادزیچ» و «راتکو ملادیچ» و حمایت «اسلوبودان میلوشویچ» دیکتاتور یوگسلاوی است.
در ماههای پایانی نسل کشی مسلمانان بوسنی و در سومین سال این نسل کشی سازمان ملل سه شهر بوسنی هرزگوین را برای ایمن نگه داشتن غیر نظامیان مسلمان از دست جنایتکاران صرب بوسنی منطقه امن اعلام کرد. یکی از این شهرها سربرنیتسا بود. 400 صلحبان هلندی کلاه آبی سازمان ملل از سربرنیتسا حفاظت می کردند. هزاران آواره بوسنیایی با توجه به امن بودن سربرنیتسا به سمت این شهر آمدند. اما راتکو ملادیچ از رهبران جنایتکار صرب بوسنی بدون توجه به قوانین بین المللی سربرنیتسا را با دو هزار صرب جنایتکار به محاصره در آورد . ملادیچ در شرایطی دست به این اقدام زد که صلح بانان هلندی سازمان ملل این فرصت را داشتند که به دولتهایشان و مقامات سازمان ملل گزارش داده و درخواست کمک کنند .
از سوی دیگر دولتهای غربی به خصوص دولتهای هلند، فرانسه و بریتانیا از وخامت اوضاع سربرنیتسا با توجه به تجربه جنایات صربها علیه مسلمانان اطلاع کامل داشتند.
نسل کشی مسلمانان بوسنی توسط جنایتکاران صرب بوسنی
اما هیچ یک از مقامات سازمان ملل و دولتهای غربی اقدامی برای جلوگیری از ورود صربهای جنایتکار به سربرنیتسا نکردند. برعکس صلح بانان هلندی سازمان ملل اسلحه های خود را به زمین گذاشته و شهر با غیرنظامیان بی دفاعش را در اختیار جنایتکاران صرب گذاشتند. این در حالی است که جنگنده های ناتو آماده برای هدف قرار دادن مواضع صربها بودند. اما آنها هیچ دستوری دریافت نکردند. جنایتکاران صرب با اطمینان خاطر از بی تفاوتی دولتهای اروپایی از نسل کشی مسلمانان بیش از هشت هزار مرد و جوان بوسنیایی را از خانواده هایشان جدا کرده و قتل عام کردند. آنها اجساد قربانیشان را در گورهای جمعی دفن کردند. 113/110
بیشتر بخوانید:
باز داشت هشت تن در ارتباط با نسل کشی مسلمانان بوسنی
