امير علي ابولفتح- باراک اوباما در گفت و گو با شبکه خبری سی ان ان گفت این اقدام اشتباه است و سابقه خطرناکی برای پیگرد دولت آمریکا توسط افراد مختلف در سراسر جهان ایجاد می کند.
پیش از اوباما نیز جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، این اقدام کنگره را شرم آورترین کاری که آمریکا در دهه های گذشته انجام داده است، توصیف کرد.
مجلس نمایندگان آمریکا روز چهارشنبه با 348 رای موافق در برابر 77 رای مخالف، لایحه " قانون عدالت ضد حامیان تروریسم " موسوم به "جاستا" را که امکان پیگرد قضایی دولت عربستان توسط اعضای خانواده های قربانیان حملات 11 سپتامبر 2001 را فراهم میکند، تصویب کرد.
پیش از این نیز مجلس سنا با 97 رای موافق در برابر یک رای مخالف، این لایحه را تصویب کرده بود.
با این رای، اوباما قادر به وتوی مجدد آن نخواهد بود. رای اکثریت قریب به اتفاق اعضای کنگره آمریکا، شامل تعداد قابل توجهی از اعضای دموکرات آن، نشان می دهد قوه قانونگذاری این کشور بر مبنای مصلح اندیشی های انتخاباتی عمل نکرده است.
در غیر این صورت، اعضای دموکرات کنگره در چند هفته مانده به برگزاری انتخابات عمومی در آمریکا، رییس جمهوری هم حزبی خود را این گونه نادیده نمی گرفتند.
در هفته های اخیر، کاخ سفید به هر دری زد تا از قانونی شدن لایحه جاستا جلوگیری کند. در نهایت این لایحه از سوی اوباما وتو شد.
با این حال، کنگره به هیچ یک از هشدارها مقامات دولتی در واشنگتن و ریاض توجهی نکرد و در اقدامی بی سابقه در دوران ریاست جمهوری اوباما، وتوی رییس جمهوری آمریکا را شکست.
عربستان تهدید کرده است در صورت طرح دعاوی قضایی در خصوص ارتباط دولت این کشور با حادثه 11 سپتامبر صدها میلیارد دلار از داراییهای خود را از آمریکا خارج خواهد کرد.
این اقدام می تواند اقتصاد آمریکا را به شدت تکان دهد.
ایستادگی کم سابقه کنگره آمریکا، فارغ از گرایش های حزبی در برابر موضوع شکایات خانواده قربانیان 11 سپتامبر از عربستان، از تغییر دیدگاه نخبگان سیاسی آمریکا در برابر عربستان حکایت دارد.
فشار کنونی بر عربستان در ظاهر به بحث 11 سپتامبر ارتباط دارد زیرا در غیر این صورت، سالها پیش باید قانون جاستا تصویب می شد.
با این حال 15 سال بعد از حادثه 11 سپتامبر عربستان اکنون در جایگاهی قرار گرفته که نگرانی طیف وسیعی از سیاستمداران و فعالان اقتصادی و امنیتی آمریکا را برانگیخته است.
عربستان کنونی، برخلاف عربستان عصر ملک فهد یا ملک عبدالله، صرفا یک متحد همراه و بی دردرسر نیست. بلکه در دوران حاکمیت نسل دوم خاندان سلطنتی آل سعود، جاه طلبانی همچون شاهزاده محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد این کشور، خواهان ایفای نقشی بزرگ تر برای عربستان در خاورمیانه هستند.
ین تلاش ها در بعضی امور همچون آینده سوریه و جنایات هولناک ارتش سعودی در یمن، با استراتژی ترسیمی از سوی واشنگتن ناهمخوان است.
در عین حال، در سال های اخیر ریاض به شکلی بی محابا از تفکرات سلفی و تکفیری در گوشه و کنار جهان حمایت کرده و نتیجه چنین رفتاری، انفجارهای مرگبار در مناطق مختلف اروپا و آمریکا بوده است.
در عین حال، به نظر می رسد سعودی ها قصد دارند از کارت دلارهای نفتی خود، این بار برای تحت فشار قراردادن متحدان سنتی عربستان در اروپا و آمریکا استفاده کنند.
این اقدامات، زنگ خطر را برای غربی ها به صدا در آورده است.
از اینرو به نظر میرسد رای کنگره آمریکا به قانون جاستا، اقدامی پیشگیرانه با هدف مهار عربستان است تا حاکمان جدید این کشور را به حرکت دقیق و بی چون و چرا در مسیر ترسیم شده آمریکا وادار کند، رفتاری که از چند دهه پیش حاکمان وقت عربستان انجام می دادند.