«بن والاس» وزیر دفاع بریتانیا در آستانه نخستین سالگرد خروج مفتضحانه آمریکا و متحدانش از افغانستان ، اذعان کرد که 20 سال اشغالگری نظامی غرب در این کشور با شکست همراه بوده است. وی همچنین ابراز نگرانی کرد که والدین و اعضای خانواده های سربازان کشته شده در افغانستان احساس کنند فرزندانشان را بیهوده و برای هیچ در این جنگ از دست داده اند.
آمریکا پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 به بهانه مبارزه جهانی با تروریسم، سیاست های جدیدی را در راستای اهداف مداخله جویانه خود تعریف کرد. از جمله این سیاست ها، مقابه جهانی با القاعده و تلاش برای سرنگون کردن حکومت طالبان در افغانستان بود. در این راستا، نیروهای نظامی آمریکا از سال 2001 با ادعای محافظت از افغانستان، برقراری دموکراسی وهمچنین مبارزه با تروریسم در این کشور حضور داشتند. اما پس از بیست سال حضور نظامی در افغانستان، نیروهای آمریکایی به دستور «جو یایدن» رییس جمهوری آمریکا، افعانستان را ترک کردند.
خروج بدون برنامه ریزی شده نظامیان آمریکا از افغانستان انتقادات بسیاری را برانگیخت؛ به ویژه که همزمان، طالبان بار دیگر قدرت را در این کشور در دست گرفت.
این درحالی است که آمریکا طی بیست سال حضور دائم در افغانستان همواره با شعارهایی چون دفاع از حقوق بشر، حقوق زنان، کودکان و اقلیت ها همچنین برقراری امنیت، مبارزه با ناامنی و بهبود جایگاه افغانستان در جهان، در تلاش بود تا حضور نظامی خود را توجیه کند.
اما پس از ترک نیروهای نظامی آمریکا مشخص شد که اینها وعده هایی بیش نبوده است به طوری که حتی در مقوله کنترل مواد مخدر نیز گزارش ها نشان داد تولید مواد مخدر در افغانستان در مقایسه با سال 2001 ، بین 17 تا 40 برابر افزایش یافته است.
«احمدولی مسعود» برادر احمدشاه مسعود در این زمینه گفت: طی 20 سال حضور نظامی آمریکا هیچ کاری بنیادی صورت نگرفت و همه چیز یک پروژه بود. جنگ، صلح، دولت سازی و انتخابات همه پروژه آمریکا بود که باعث شد امروز افغانستان در سراشیبی قرار گیرد.
اگرچه آمریکا تلاش کرد چنین وضعیتی را توجیه کند اما اکنون با گذشت حدود یکسال از اشغالگری آمریکا شرایط افغانستان کنونی، استقرار دولت طالبان،بازگشت به بسیاری از سیاست های پیشین به ویژه در حوزه زنان، شکست ادعاهای آمریکا را بیش از پیش نمایان ساخته است.
این موضوع سبب شد تا نه فقط برخی از تحلیلگران و روزنامه نگاران بلکه متحدان آمریکا نیز به شکست در افغانستان اذعان کنند. بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا می گوید: همه آن چه نظامیان بریتانیایی برایش جنگیدند و جان باختند، در مقابل چشمان ما فرو ریخت.
پیش از این نیز «تونی بلر» نخست وزیر سابق بریتانیا نیز با انتقاد از خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان، آن را غم انگیز، خطرناک و غیر ضروری توصیف کرده بود.
با گذشت یکسال از خروج آمریکا و متحدانش از افغانستان اوضاع این کشور وخیم تر شده است. دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد در تازه ترین گزارش خود اعلام کرد در حال حاضر نزدیک به 25 میلیون نفر در افغانستان در فقر زندگی می‌کنند و پیش بینی می شود امسال 900 هزار فرصت شغلی دیگر در بازار کار از بین برود.
«رامز الاکبرف» هماهنگ کننده کمک‌های بشری سازمان ملل متحد، در این زمینه گفت: امروز واقعیت غم انگیز این است که سطح نیازها در افغانستان بسیار فراتر از ظرفیت پاسخگوی فعالان بشردوستانه در افغانستان است و بدون احیای یک اقتصاد، سیستم بانکی کارآمد و یک تعامل طولانی مدت و باثبات‌تر، این امر محقق نخواهد شد.
همزمان با یک سالگی خروج آمریکا از افغانستان، انتقادها به سیاست های واشنگتن همچنان ادامه دارد. در واقع اشغال افغانستان توسط آمریکا حاصلی جز کشتار، ویرانی، گسترش تروریسم، افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر، فقر و بیکاری برای افغانستان نداشته است. ضمن اینکه آمریکا و متحدانش نیز به جز اتلاف هزینه و کشتار چیزی عایدشان نشده است. چنانکه « فیلیپ هاموند» وزیر دفاع پیشین بریتانیا چندی پیش این شرایط را با شکست مفتضحانه آمریکا در ویتنام مقایسه کرد و گفت: در حال تجربه دوباره «پدیده ویتنام» هستیم.
119
نویسنده:آتوسا دینیاربان
