دو انسان که هر یک سرشت و ویژگی های منحصر به فرد خویش را دارند، توافق می کنند تا طرحی نو در زندگی دراندازند و در کنار یکدیگر، مسیر پر فراز و نشیب زندگی را به گونه ای مشترک و متفاوت با حال و هوای دوران تجرد، سپری کنند.
روانشناسان معتقدند که ازدواج، روح آشفته و پرتلاطم جوان را آرامش می بخشد. این مسئله زمینه ای می شود تا در سایه آن، جوانان با قرار و آرامش به سوی مقاصد والاتر و مهمتر پیش بروند. چراکه با امنیت حاصل از ازدواج، راه رسیدن به تعادل روحی و روانی در انسان فراهم می شود و این تعادل، آدمی را به سوی تلاشها و فعالیتهای سازنده تر سوق می دهد؛ البته اگر ازدواجی موفق و انتخابی صحیح تحقق یافته باشد.
اولین روز از ماه ذی الحجه یادآور پیوند مقدس دو نور الهی است. پیوندی که سنگ بنای خانواده ای بی نظیر شد تا مردمان برای همیشه زندگی و منش آنان را الگو قرار دهند.
از مهم ترین عوامل پیوند پایدار و زندگی آرام، همسویی بینش ها، باورها و پایبندی عملی زوجین به ارزشهای اخلاقی است. بر همین اساس، مردان و زنان خدا باور و پاک اندیش، در آرزوی داشتن همسری مومن و نیک سیرت هستند. چنین گرایشی در امر ازدواج، برخاسته از نهاد پاک و فطرت کمال جوی انسان است. از همین روست که خداوند متعال، بهترین ازدواج را وصلت پاکان با یکدیگر می داند و در سوره نور آیه 26 می فرماید: "زنان پاک از آن مردان پاک و مردان پاک از آن زنان پاک هستند"
ازدواج سراسر عشق و محبت حضرت علی(ع) و همسر بی نظیرش فاطمه زهرا(س)؛ این دو انسان پاک، نمونه ای از پیوندی موفق و مصداق آیات دیگر قرآن است آنجا که خداوند، پیوند ازدواج را اساس آرامش و سکون زن و مرد معرفی می کند و در آیه 21 سوره روم می فرماید: "از نشانه های او این است که از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا درکنار آنها آرامش یابید و میان شما مودت و رحمت قرار داد . در این برای مردمی که می اندیشند نشانه هایی است."
زن، آرام در کوچه های مدینه قدم بر می داشت، لباسهای وصله دار اوحکایت از فقر و تهیدستیش می کرد. او به امید کمک و یاری از دیگران، خانه های مدینه را یکی یکی پشت سر می گذاشت؛ اما ناامید از هرجا به خانه پیامبر رسید. دید که در خانه پیامبر، زنان بسیاری در رفت و آمد هستند. تعجب کرد، جلوتر رفت. متوجه شد همه خود را برای مراسم ازدواج فاطمه (س) و علی (ع) آماده می کنند. گویی قرار است که دختر پیامبر به همراهی جمعی از زنان به خانه علی (ع) برود. زن فقیر در گوشه ای ایستاد برای لحظاتی فقرو پریشانی خود را به فراموشی سپرد و با شادی مردم او نیز لبخند زد.
دراین زمان فاطمه (س) از خانه پیامبر خارج شد. زن فقیر بی اختیار، چندقدم به جلو رفت. از نزدیک چهره تابناک فاطمه را شناخت، نگاه فاطمه (س) نیز به او افتاد.
زن نزدیک رفت و سلام کرد. او از مهربانی و بخشش فاطمه (س) چیزهای زیادی شنیده بود و اینکه او هیچ نیازمندی را ناامید نمی کند. زن بینوا از دختر پیامبر کمک خواست فاطمه (س) قدری تامل کرد، نگاهی به پیراهن نویی که برای عروسی به تن کرده بود انداخت سپس بی درنگ به خانه بازگشت. اطرافیان از رفتار فاطمه (س) متعجب شدند بعد از لحظاتی فاطمه (س) از خانه خارج شد؛ درحالیکه پیراهن نوی عروسی در دستانش بود. او با مهربانی و عطوفت بسوی زن فقیر رفت و لباس را به او بخشید. بدین ترتیب فاطمه با لباسی ساده به خانه علی رفت. اما قلبش سرشار از رضایت و عشق بود.
او خشنود بود از اینکه بار دیگر خداوند توفیق خدمت به بندگانش رانصیب او کرده است. مقام فاطمه در نزد همسرش علی (ع) همچون جایگاه رفیع او در نزد پیامبر، گرانپایه و فاخر بود. علی (ع) به همسری فاطمه افتخار می کرد. فاطمه (س) در نگاه علی (ع)، بهترین یار او در مسیر اطاعت الهی بود. از همین رو در پاسخ به پرسش رسول خدا (ص) که فرمود: "همسرت را چگونه یافتی؟" گفت: "بهترین یاور من در اطاعت از خداوند است."
ازدواج فاطمه و علی با مراسمی بسیارساده، با فرمان خدا، و با شور و شادی انجام شد. در روز عروسی پیامبر (ص) رو به علی کردند و فرمودند: "یا علی، فاطمه برای تو زن خوبی است. و اگر او نبود در دنیا زنی مناسب تو پیدا نمی شد."
سپس به حضرت زهرا (س) فرمودند: "زهرا جان، علی برای تو، همسر خوبی است و اگر او نبود شوهری مناسب تو یافت نمی شد."
بسیاری این مسئله را تجربه کرده اند که اصولا رحمت و مودت در خانواده هایی است که عقل و عشق را در کنار هم قرار می دهند. در فرهنگ قرآنی، ارضای تمایلات طبیعی زن و شوهر در کانون خانواده، عامل مودت، سلامت و انسجام آنها است. به همین خاطر، اسلام تامین نیازهای عاطفی و انسانی در زندگی مشترک را ازجمله حقوق زن و مرد نسبت به یکدیگر دانسته است. مرد موظف است به زن نفقه بپردازد و هزینه های زندگی او را تامین کند. زن نیز باید وظیفه همسری خود را به انجام رساند.
فاطمه خود تربیت شده مکتب وحی بود؛ لذا در تمامی مراحل زندگی بزرگترین پشتیبان و یاور همسر خویش به شمار می آمد. او در مدت کوتاه زندگی خویش چیزی بیش از توان همسر از او درخواست نکرد و هیچگاه همسرش را خشمگین ننمود. در واقع همدلی و هم زبانی این زوج نمونه، ناشی از انتخاب صحیح و همکاری صمیمانه ای است که متعالی ترین زندگی را شکل داد و فرزندانی پاک و صالح، برای هدایت بشر به جهان تقدیم کرد.
انسان مجموعه ای از استعدادها و توانایی های بالقوه است و ازدواج می تواند زمینه مساعدی برای شکوفایی این استعدادهای نهفته و گنجینه های درونی هر فرد باشد. عشق ورزیدن، تأمین نیازهای زندگی، مدیریت خانواده، استقلال و خودکفایی، کمال طلبی و تقرب به خدا و تربیت انسانهای صالح و شایسته می تواند با ازدواج تحقق یابد.
یکی از دلایل اهمیت و ضرورت ازدواج، نیاز به رشد و کامل شدن است. عبور از مرحله کودکی و رسیدن به بزرگسالی، نیازمند دست یابی به هویت تازه ای است که در سایه ازدواج و انتخاب همسر پدید می آید. ازدواج این حس را در فرد بوجود می آورد که او انسانی مستقل است و اکنون زمان مسئولیت پذیری و همراه شدن با حرکت تکاملی آفرینش است، لذا سعی می کند نقش خود را به عنوان یک زن و یا شوهر بهتر ایفا کند.
علی و فاطمه علیهما السلام از طریق ازدواج به بسیاری از دل مشغولیهای دوران تجرد خود پایان دادند و در شرایط جدید سعی نمودند الگویی از یک زندگی صمیمی و موفق را تجربه کنند.
اسلام، اهل بیت پیامبر (ص) را به عنوان نمونه اى کامل از خانواده برتر معرفى کرده است.
داوند سـبحان این خانواده را از هرگونه رجس و پلیدى مبرا دانسته است. قسمتی از آیه 33 سوره احزاب که می فرماید: "... خداوند می خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد." ، خطاب به همین خانواده است.
آیه 61 سوره آل عمران نیز درباره اعضاى خانواده اهل بیت پیامبر وارد شده و عظمت مقامات معنوى و عرفانى آنان را به نمایش گذاشته است. این خانواده از پیوند ملکوتى حضرت على (ع ) و فاطمه (س)، دختر پیامبر تشکیل شده است. دو شخصیتی که اگرچه بسیار جوان و کم تجربه اند، کُفو (همتای) یکدیگرند. رسول خدا (ص) در جریان ازدواج ایشان، آنان را اسوه و الگوى امت خویش خواند.
بی شک، خانواده برتر دارای برترین خصوصیات است. درک و شعور و مقامات معنوی و والای فاطمه توجه بزرگان و ثروتمندان قریش را به خویش معطوف ساخته بود و از جنبه ظاهر هم به نحوی بود که او را «انسیۀ حوراء»می خواندند؛ یعنی انسانی که شبیه حوریان بهشتی است. و علی (ع) که درود خدا بر او باد، جوان دلاوری که در کنار پیامبر و همراه با ایشان به اسلام حیات و بالندگی بخشید.
در پی همین فضایل بود که جبرییل امین به محضر پیامبر(ص) رسید و گلهایی از لاله و میخک را به ایشان هدیه داد و مژده رسان آن شد که با ازدواج علی و فاطمه و از نسل پاک آنها یازده امام معصوم، به عنوان حجتهای خداوند بر زمین پای می گذارند و هدایتگر نسلهای انسانی می شوند. سلام و درود خداوند بر آن دو گوهر هستی که عشق و وفا را معنا نموده و به خانواده شوکت و کرامت بخشیدند.
117
