دهها راهب بودائی افراطی با برگزاری تظاهرات در شهر «سیتوه» ایالت راخین در غرب میانمار از دولت این کشور خواستند؛ مسلمانان روهینگیایی را که به بنگلادش پناه برده اند به میانمار راه ندهد.
یک معترض بودایی گفت، بازگشت مسلمانان روهینگیایی به میانمار و استقرار آنها در بخشهای شمالی راخین هیچ سودی برای میانمار ندارد.
براساس دو توافق امضا شده میان بنگلادش و دولت میانمار قرار بود پیش از پایان ماه نوامبر حدود دو هزار و پانصد تن از آوارگان مسلمان روهینگیا به این کشور بازگردند که به دلیل مشکلات و موانع جدی ایجاد شده از سوی دولت میانمار به تعویق افتاد.
مشکلاتی که به نظر می رسد به گونه ای طراحی شده تا این توافقنامه ها اجرایی نشوند.
عدم توجه دولت میانمار
اولین مشکل مهم که همواره با اعتراض دولت بنگلادش نیز روبرو شده است؛ عدم توجه دولت میانمار به بستر سازی و ایجاد شرایط مناسب زیستی برای بازگشت آوارگان مسلمان روهینگیا است.
روستاها و محل زندگی آنان در استان راخین براثر حملات بوداییان و نظامیان تندر به زمین سوخته تبدیل شده و دولت میانمار براساس توافق با دولت بنگلادش باید امکان زندگی در این مناطق را مهیا کند که تاکنون به آن بی توجه بوده است.
پروفسور«ساسکیا ساسن»، استاد جامعهشناسی دانشگاه کلمبیا در نیویورک گفت: " اخراج و بیرون راندن مسلمانان روهینگیا از سرزمین اجدادیشان در استان راخین حرکتی حساب شده برای تصرف زمینها و منابع آبی آنان برای سرمایه گذاری محافل خارجی و بوداییان افراطی است. سوزاندن خانههای آنها نیز این فرآیند را غیرقابل بازگشت کرده است".
موضوع دوم که مانع بازگشت آوارگان مسلمان روهینگیا از بنگلادش به میانمارمی شود؛ بی توجهی دولت این کشور در شناسایی حقوق شهروندی مسلمانان روهینگیا است.
دولت نظامی میانمار در دهه هشتاد قرن گذشته میلادی با لغو حقوق شهروندی مسلمانان روهینگیا آنان را مهاجران بنگالی نامید که باید میانمار را ترک کنند.
از اینرو رهبران مسلمانان روهینگیا بخصوص در بنگلادش اعلام کردند تا زمانی که دولت میانمار حقوق شهروندی آنان را تایید نکند به این کشور باز نخواهند گشت زیرا هیچ تضمینی برای تکرار نشدن جنایات اخیر تندروهای بودایی ضد مسلمانان روهینگیا وجود ندارد.
این موضوع سومین مانع بازگشت مسلمانان روهینگیا به خانه و کاشانه شان را که مخالفت راهبان تندرو بودایی است تایید می کند.
تحریک بودائیان تندرو
یکی از مهمترین عامل تحریک بوداییان تندرو ضد مسلمانان روهینگیا راهبان بودایی افراطی به سرکردگی «آرشین ویراتو» است که با سخنرانی های آتشین ضد مسلمانان روهینگیا آنان را دشمنان میانمار معرفی می کند.
اگر چه دیدگاهها و نظرات افراطی وی در این خصوص مورد تایید جامعه راهبان بودایی میانمار نیست اما عدم کنترل وی از سوی دولت باعث شده است پس از آزادی از زندان مجددا تحریک بوداییان ضد مسلمانان روهینگیا را آغاز کند که بدون تردید تظاهرات اخیر راهبان بودایی تندرو در شهر سیتوه ضد مسلمانان روهینگیا و مخالفت با بازگشت آنان از بنگلادش به میانمار با هماهنگی «ویراتو» صورت گرفته است.
ادعای دولت میانمار در عادی بودن وضعیت مسلمانان روهینگیایی
«یانگ هی لی» گزارشگر ویژه حقوق بشر در میانمار اظهار کرد، "این مساله به طور خاص برای نیروهای امنیتی اهمیت دارد که همواره در چارچوب قوانین مطابق با حقوق بشر اقدام کنند. ادعای دولت میانمار در این خصوص که مسلمانان روهینگیا خانه های خود را آتش زده اند، کاملا غیر معتبر و نادرست است و رفتار پلیس میانمار در ضرب و شتم و حمله به روستاییان مسلمان، یک رفتار معمول و عادی بوده است."
در هر حال، راهبان بودایی تندرو در حالی به بازگشت مسلمانان روهینگیا به ایالت راخین معترض اند که این بحران همچنان از مهمترین چالشهای دولت میانمار بخصوص «انگ سان سوچی» رهبر حزب حاکم جبهه ملی برای دمکراسی محسوب می شود.
از اینرو مردم میانمار از وی انتظار دارند با کنار گذاشتن محافظه کاری و در حمایت از حقوق شهروندان این کشور ضمن پایان دادن به فشارها و آزار تندروهای بودایی ضد مسلمانان روهینگیا، زمینه و شرایط بازگشت آنان به میانمار را فراهم کند.139/110
نویسنده: مجید وقاری
بیشتر بخوانید:
بازداشت مسلمانان روهینگیا در میانمار
توقف طرح بازگرداندن اجباری روهینگیاییها بهمیانمار
اعتراض آوارگان روهینگیا برای بازگشت به میانمار
انتقاد « آسه آن » از دولت میانمار در مورد بحران روهینگیا / تحلیل