هفت نکته در خصوص این اقدام جنایت‌کارانه حکومت سعودی قابل طرح است:
جنایت علیه بشریت
1. اقدام دولت سعودی جنایت علیه بشریت است. ماده 7 اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی جرائم علیه بشریت را به عنوان اعمال خاصی تعریف می‌کند که جزیی از یک حمله سیستماتیک یا گسترده نسبت به یک جمعیت غیرنظامی است. آل سعود 81 شهروند غیرنظامی عربستانی را در یک روز گردن زده است. آل سعودی با این اقدام، حق حیات را از ده‌ها شهروند عربستانی گرفته است در حالی که حق حیات از جمله حقوق غیرقابل نقض و غیرقابل انحراف در حقوق بین‌الملل است.
اعدام با رویکرد ایدئولوژیک و عقیدتی
2. نکته دیگر این است که در میان اعدام شدگان 41 نفر از جوانان شیعه قطیف عربستان وجود داشتند که پیشتر از سوی دولت سعودی به بهانه‌های مختلف دستگیر و در زندان به سر می‌بردند. وجود این تعداد جوان شیعه در میان اعدام شدگان نشان می‌دهد که حکومت سعودی بار دیگر بر اساس دیدگاه‌های ایدئولوژیک و عقیدتی مرتکب جنایتی بزرگ شده است. حکومت سعودی اساساً افرادی را که مخالف آن باشند یا سیاست‌های آنرا مورد نقد قرار دهند، به شدیدترین وجه ممکن مجازات می‌کند و حتی حق حیات را از آنها با اعدام می‌گیرد.
کاظم غریب‌آبادی، دبیر ستاد حقوق بشر ایران در این خصوص می‌گوید: «در فهرست کسانی که اعدام شده‌اند، ممکن است برخی هم باشند که از منظر قضایی عربستان سعودی مجرم بوده باشند، ولی تقسیم‌بندی و گروه‌بندی افراد اعدام شده را که در رسانه‌ها دیدم، متوجه شدم تقریباً وجه مقابله ایدئولوژیک و عقیدتی با افرادی که احکام اعدام را گرفته‌اند، بسیار بالا و گسترده است و این جای خطر دارد.»
اعدام با اتهام‌های جعلی
3. موضوع دیگر این است که حکومت سعودی بر اساس رفتاری غیرشفاف مبادرت به اعدام غیرنظامیان کرده است. در واقع؛ حکومت سعودی افراد را بر اساس اتهام‌های جعلی و دروغین و نه اتهام‌های مستند اعدام کرده است. در همین زمینه، «حمزة الشاخوری»، یکی از مقامات ارشد انجمن مخالفان در جزیرة العرب اعلام کرد: «مقامات عربستان درباره جزئیات مربوط به این اعدام‌ها واقعیت را لو نمی‌دهند و نمی‌توان به آنچه می‌گویند، اعتماد کرد. احکام اعدام در عربستان سعودی بر مبنای اتهام‌های آشکاری نیست، بلکه بر اساس اتهام‌های جعلی و دروغین است.»
اعدام بدون فرآیند عادلانه قضایی
4. نکته مهم دیگر این است که افراد در یک فرآیند قضایی عادلانه محکوم به اعدام نشده‌اند بلکه همان‌گونه که اتهام‌زنی به آنها به صورت غیرشفاف و جعلی بوده، محاکمه آنها نیز عادلانه نبوده است. در همین راستا، کاربران عربستانی در شبکه توئیتر ضمن اینکه خشم خود را از مقامات سعودی برای اعدام ۸۱ نفر شهروند عربستانی که بیشتر آنها از شیعیان بودند، ابراز کرده، نوشتند: «آنچه اتفاق افتاد قتل عام بی‌گناهانی است که محاکمه آنها از کمترین شرایط عدالت برخوردار نبوده است.» کاظم غریب‌آبادی نیز گفت: «اولین نکته درباره اعدام‌های روز شنبه در عربستان این است که این افراد در چه نظام قضایی و چه فرایند قضایی محاکمه شده‌اند و چطور ممکن است که 81 اعدام در یک روز انجام شود.»
اعدام اسرای جنگی یمنی
5. یکی دیگر از نکته‌های مهم این است که در میان اعدام شدگان دو نفر از اسرای جنگی یمنی حضور دارند. این در حالی است که مطابق اسناد متعدد حقوق بین‌الملل رعایت کرامت اسرای جنگی از وظایف دولت‌ها است. بر همین اساس، دولت یمن اعلام کرد، دو نفر از اسرای جنگی یمن که در عربستان سعودی زندانی بودند از جمله ۸۱ نفری بودند که بر خلاف قوانین بین‌المللی توسط رژیم ال سعود اعدام شدند.
ادامه جنایت‌های محمد بن سلمان
6. از زمانی که محمد بن سلمان در عربستان سعودی وارد ساختار قدرت شده و بتدریج به طور بالقوه به شخص اول این کشور تبدیل شده، خشونت و نقض فاحش حقوق بشر در داخل عربستان روند شدیداً افزایشی داشته است. بازداشت خانگی شاهزادگان به بهانه مبارزه با فساد، بازداشت و احکام طولانی حبس برای روحانیون و فعالان مدنی و همچنین قتل فجیع جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در استانبول تنها بخشی از این جنایت‌ها است. پایگاه خبری جنبش تغییر و آزادی عربستان با محکوم کردن اعدام 81 نفر در یک روز نوشت: «از زمان روی کار آمدن محمد بن سلمان در ژوئن ۲۰۱۷ به عنوان ولیعهد، او به مردان نظام خود چراغ سبز نشان داد تا برای مقابله با معارضان و مخالفان سیاسی خود، کشتار و اعدام را در پیش گیرند.»
سکوت کشورهای غربی
7. تلخ‌تر از اعدام 81 غیرنظامی در یک روز، سکوت کشورهای غربی در قبال این جنایت است. این سکوت بار دیگر ثابت کرد که رویکرد کشورهای غربی به مسئله حقوق بشر، رویکردی دوگانه است. جایی که منافع آنها در خطر نباشد نقض حقوق بشر را در بوق کرنا می‌کنند و جایی که منافع آنها یا متحدان‌شان در خطر باشد، سکوت در پیش می‌گیرند و اساساً حقوق بشر معنایی پیدا نمی‌کند. / 114
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
انتقاد ایران از نقض حقوق بشر در عربستان سعودی
غریب آبادی: عربستان باید در خصوص اعدام‌های اخیر پاسخگو باشد
ضرورت واکنش مجامع بین المللی به اعدام 81 نفر در عربستان
