راه‌آهن رشت - بندرکاسپین به طول ۳۷ کیلومتر با اعتبار بیش از ۳۰ هزار میلیارد ریال احداث شده و ارزش روز آن بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود.
کمتراز دو کیلومتر از مسیر ۳۷ کیلومتری خط ریل در محدوده منطقه آزاد انزلی واقع شده و احداث چند صد متر خط ریلی با فناوری ویژه جهت اتصال به سینی دوار که نقطه اتصال و نقل و انتقال کالا میان کشتی و خط آهن است در این منطقه انجام شده است.
این پروژه ریلی آخرین بخش از کریدور ریلی دریا به دریا است که اتصال ریلی بنادر جنوبی کشور به بنادر شمالی در استان گیلان را برقرار و امکان مبادله بار ترکیبی از طریق ایران برای منطقه را فراهم می‌کند.
در حال حاضر، ظرفیت اولیه حمل این بندر، سالیانه ۳ تا ۵ میلیون تُن برآورد شده و این در حالیست که به گفته کارشناسان رسمی دولتی، ظرفیت نهایی این بندر طی سال های آتی به ۱۵ میلیون تُن در سال افزایش خواهد یافت.
بندر کاسپین هم‌اکنون دو اسکله فعال دارد که فرودین ماه ۱۳۹۶ افتتاح شده و دارای دو موج شکن و شامل ۲۵ پست اسکله شامل بر چهار پست ترمینال کانتینری، سه پست ترمینال نفتی، دوپست ترمینال کالاهای فله خشک، ده پست ترمینال چندمنظوره، دویست ترمینال کالاهای عمومی، یک پست ترمینال رو و یک پست ترمینال اختصاصی و مسافری بزرگ‌ترین و کاملترین مجموعه بندری شمال ایران در حال احداث است.
با هدف ایجاد نسل سومی از بنادر در حاشیه دریای خزر، در مجتمع بندری کاسپین منطقه آزاد تجاری - صنعتی انزلی، پنج ترمینال اصلی با مساحت ۱/۱۲۴ هکتار در نظر گرفته شده که نوع فعالیت و کاربرد اسکله های آن مطابق استانداردهای روز جهانی طراحی گردیده و اهدافی نظیر انتقال کالای ترانزیتی و کانتینری متعلق به کشورهای مختلف در چهار چوب توافقات محور شمال - جنوب، حمل و نقل دریایی شامل (مسافر، بار و مواد سوختی) و توسعه صنایع دریایی و فعالیتهای وابسته به آن را دنبال می نماید.
اگرچه شبکه ریلی ایران در حال حاضر به بندر امیرآباد نیز متصل است، اما تمرکز شرکای تجاری ایران یعنی روسیه و چین بر روی بندر کاسپین، به افزایش اهمیت این بندر برای راه آهن ایران منجر شده است. شرکت های چینی فعال در بندر آکتائو قزاقستان، طی سال های گذشته تمامی تمرکز خود برای صادرات و ترازیت کالا از شمال ایران را روی این مجتمع بندری قرار داده اند.
دلیل این امر، نزدیکی بندر کاسپین به نقاط استراتژیکی همچون بندر آستارا و نزدیکی آن با کردستان عراق به نسبت بندر امیرآباد است که به شرکت های نفتی چینی فعال در مسیر کمربند و جاده کریدور میانی این امکان را می دهد تا محمولات نفتی خود به ویژه قیر و محصولات پتروشیمی را از طریق کاسپین به آکتائو برسانند. درحقیقت، این بندر می تواند همچون شاخه غربی و شرقی، شاخه مرکزی کریدور شمال - جنوب را تشکیل داده تا ارتباط ترانزیتی راه آهن ایران با دریای خزر و شرکای تجاری ایران در محدوده این دریاچه نیز فراهم شود.
علاوه بر این، حضور سنگین تُجار و شرکت های بازرگانی چینی در دریای خزر و کریدور میانی عبوری از آن، می تواند نقش موثری در اتصال این شرکت ها با جنوب از طریق شبکه ریلی ایران ایفا نماید. در مجموع می توان گفت که تکمیل این مجتمع بندری و بهره برداری از ظرفیت های کامل آن می تواند نقشی کلیدی در افزایش درآمدهای ترانزیتی ریلی کشورمان بر عهده گیرد.در عین حال، بهره‌برداری از خط ریلی رشت - کاسپین زمینه‌ساز توسعه روابط میان اعضای اوراسیا با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس و یکی از مهمترین شاخص‌های تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در حوزه مناطق آزاد است که با اتصال منطقه آزاد انزلی به خط ریل سراسری در پیر بازار رشت، دریای شمالی و جنوبی ایران به هم وصل می شود.
اجرای این پروژه علاوه بر اهمیت در حمل و نقل داخلی، بار و مسافر در استان گیلان؛ از نظر ایجاد یک کریدور ریلی جدید برای صادرات و واردات کشور و همچنین ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس، آب‌های آزاد بین‌المللی و دیگر کشورهای همسایه ایران نیز بسیار مهم است.
نویسنده: احمد کاظم زاده
117
بیشتر بخوانید:
تاکید رئیسی بر تسریع اجرای پروژه‌های ریلی تهران-مشهد، رشت-کاسپین و بافق-اقلید
