در این راستا اتحادیه اروپا در اقدامی تنبیهی علیه ترکیه به دنبال اقدامات اخیر آنکارا در عملیات حفاری گاز نزدیک سواحل قبرس و عملیات نظامی در شمال سوریه، تصمیم گرفته است تا کمک‌های مالی در چارچوب برنامه الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا را 75 درصد کاهش دهد.
آنکارا با توجه به این تصمیم جدید تنها 186 میلیون دلار دریافت می‌کند. این مبلغ قرار است در زمینه های حاکمیت قانون و ارتقای وضعیت دموکراسی هزینه شود.
اقدام تنبیهی اتحادیه اروپا علیه ترکیه در نامه‌ای که "جوزپ بورل" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به پارلمان اروپا نوشته، اعلام شده است.
در این نامه، بورل به نمایندگان پارلمان اروپا گفته که این تصمیم در واکنش به عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه و همچنین «حفاری غیر قانونی» گاز در سواحل قبرس اتخاذ شده است.
اختلافات بین بروکسل و آنکارا
اکنون اختلافات بین بروکسل و آنکارا پیرامون دو موضوع مشخص تمرکز یافته است.
مساله نخست که با منافع برخی دیگر اعضای اتحادیه اروپا مانند یونان و جمهوری قبرس گره خورده، تلاش گسترده ترکیه برای اکتشاف گاز در مدیترانه شرقی به خصوص در اطراف قبرس شمالی (بخش ترک نشین قبرس) است که با مخالفت های زیاد اتحادیه اروپا مواجه شده است.
یونان و قبرس به شدت به اقدامات اکتشافی ترکیه اعتراض کرده و خواستار برخورد جدی اتحادیه اروپا با آنکارا و جلوگیری از اقدامات بیشتر آن در این زمینه شدند.
اتحادیه اروپا و کشورهای مهم این اتحادیه جانب جمهوری قبرس را گرفته و هشدار های جدی به آنکارا درباره اقدامات اکتشافی در اطراف بخش ترک نشین قبرس داده اند.
«امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه 14 ژوئن از ترکیه خواست «فعالیت‌های غیرقانونی» خود را در منطقه اقتصادی انحصاری قبرس متوقف کند و گفت اتحادیه اروپا از این مسئله عقب نشینی نخواهد کرد.
بروکسل در چند نوبت به ترکیه بابت احتمال مواجه شدن با پیامد های عملیات حفاری اکتشاف گاز در سواحل قبرس هشدار داده بود.
از جمله اتحادیه اروپا اواخر ژوئن 2019 به ترکیه هشدار داد که اگر عملیات اکتشاف گاز در منطقه انحصاری اقتصادی EEZ قبرس را متوقف نکند، مشمول تحریم های این اتحادیه خواهد شد.
کمیسیون اتحادیه اروپا نوامبر 2019 از سازوکار تحریم‌ها علیه ترکیه با هدف گرفتن مقامات و نهادهای ترک مرتبط با عملیات حفاری نزدیک قبرس رونمایی کرد.
ترکیه اما معتقد است که عملیات حفاری را در قلمروی قانونی خود یا بخش ترک نشین قبرس انجام می دهد.
ترکیه اوایل اکتبر 2019 برای نمایش قدرت به همسایگان خود رزمایشی در دریای اژه برگزار کرد.
مساله دیگری که به اختلافات بین بروکسل و آنکارا دامن زده، انتقاد شدید اتحادیه اروپا و برخی کشورهای بزرگ آن مانند آلمان و فرانسه از اقدام ترکیه در حمله به شمال سوریه است.
ارتش ترکیه اکتبر 2019 در عملیات موسوم به چشمه صلح به مدت هشت روز به بهانه «مقابله با تروریسم» و «پاکسازی مرز سوریه و ترکیه» از حضور شبه نظامیان کُرد که آنکارا آن‌ها را تروریست می‌داند، به شمال سوریه حمله کرد.
این اقدام با واکنش منفی اروپایی ها مواجه شد و «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه در مقابل سیل انتقادات مقامات ارشد اروپایی، تهدید کرد که موج آوارگان سوری را به سمت مرزهای اروپایی می فرستد.
در مقابل، اروپایی ها به ویژه آلمان و فرانسه اقداماتی مانند تعلیق فروش تسلیحات به ترکیه را به اجرا گذاشتند.
در مرحله بعد، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه اقدام یکجانبه و بدون هماهنگی ترکیه در حمله به شمال سوریه را با چراغ سبز امریکا، به مثابه نشانه مرگ مغری ناتو دانست.
اروپا که تا کنون از ترکیه به دلیل سیاست های داخلی این کشور از جمله برخورد شدید با عوامل و هواداران کودتای نافرجام ژوئیه 2016 و نیز تغییر نظام سیاسی این کشور از پارلمانی به ریاستی و تغییرات قابل توجه در قانون اساسی آن انتقاد می کرد، اکنون وارد مرحله جدیدی از تقابل با ترکیه شده و با اقدام تنبیهی جدید این نهاد اروپایی، امید آنکارا برای پیوستن به اتحادیه اروپا بسیار کم رنگ تر از قبل شده است.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
133/118
