«اسیا العتروس» در تحلیلی که در پایگاه خبری رأی الیوم منتشر شد، می نویسد، به دنبال رخدادهای سریع پس از قتل خاشقجی، ملاقات «سلمان بن عبد العزیز» و «محمد بن سلمان» با برخی از اعضای خانواده خاشقجی مانند پسر بزرگ تر وی در کاخ یمامه، نمی تواند به بسته شدن پرونده قتل این روزنامه نگار سعودی کمکی کند.
نخستین پیامد ملاقات شاه و ولیعهد عربستان سعودی با اعضای خانواده خاشقجی این بود که نه تنها مصاحبه آنها با خبرنگاران خارجی ممنوع شد بلکه حتی به هیچ بهانه ای اجازه خروج از کشور را نداشته اند.
همانند همه ترورهای سیاسی، پرسشی که همواره مطرح بوده، این است که چه کسی دستور اجرای این جنایت را صادر و چه کسی هزینه اجرای این جنایت را پرداخت و نقشه آن را طراحی کرده است؟ چه بسا بسیاری از افراد معتقدند که عاملان و مجریان ترورها بدون اوامر بالادست های خود، اقدامی انجام نمی دهند اما برخی از آنها ممکن است برای جلب رضایت بالادستی ها، پا را از حدود خود فراتر بنهند.
اگر خاشقجی در دوره حیات خود، برای نظام سعودی خطرناک بود، اکنون این خطر پس از مرگ وی دو برابر شده است و نفرین آن دامنگیر همه کسانی خواهد شد که به نوعی با این جنایت ارتباط داشته اند؛ در این میان برخی طرف ها نیز می توانند از این حادثه بهره برداری کنند.
کسانی که بیشترین مدارک و یا فایل های صوتی مربوط به سوابق این جنایت را در اختیار دارند، قادر خواهند بود به بازی اخاذی و وادار کردن سران سعودی برای خودداری از افشای جزئیات بیشتر این جنایت، ادامه دهند.
بدون تردید حضور چند دقیقه ای بن سلمان در حاشیه نشست اقتصادی "داووس صحرا" که روز گذشته برگزار شد، تاثیری در بهبود وجهه وی نخواهد داشت.
اظهارات روز گذشته رئیس جمهوری آمریکا درباره پنهان کاری های عربستان سعودی نشان می دهد که آن چه در ذهنیت آمریکا درباره ترور قاشقجی می گذرد، این است که این کشور به آن اندازه که به اجرای ضعیف و احمقانه بودن این ترور توجه دارد، از اجرای این عملیات نگران نیست.
این بدان معناست که تا زمانی که نزاع ها بر سر قدرت و دسیسه چینی ها در داخل دربار پادشاهی ادامه داشته باشد، جرایم ترور و نابودی افراد نیز ادامه خواهد داشت.
با وجود موضعگیری ها و واکنش های متعدد بین المللی به ویژه طرف هایی مانند ترکیه که به طور مستقیم با این جنایت مرتبط هستند و قتل قاشقجی در خاک این کشور رخ داده است؛ گرچه بر اساس قانون بین المللی، کنسولگری هر کشوری بخشی از خاک آن کشور است، اما وقوع رویدادهای غافلگیرکننده به زودی پایان نخواهند یافت.
همان طور که «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه سیاست اشاره و تهدید را در پیش گرفته و اطلاعات و جزئیات جنایت قتل قاشقجی را که در اختیار دارد، اندک اندک فاش می کند، رئیس جمهوری آمریکا نیز گاهی در صدد جلب رضایت افکار عمومی داخل آمریکا برآمده و گاهی نیز می کوشد تا دست کم همپیمان سعودی خود را رها نکند.
«ترامپ» با عمل به شعار "مجرم تا زمانی که جرمش ثابت نشود، بی گناه است" در انتظار دریافت اطلاعاتی بیشتر درباره جنایت ترور قاشقجی است؛ از این رو از ابراز نظر و یا موضعگیری درباره سران سعودی خودداری می کند.
با وجود اهمیت این موضوع برای برخی از اعضای کنگره و سازمان های تبلیغاتی آمریکا، اما ترامپ همچنان به سود معاملات نظامی و غیرنظامی با عربستان سعودی و تاثیر سرمایه گذاری ها و ایجاد فرصت های شغلی بر اقتصاد آمریکا، چشم دوخته است.
بازی معاملات تجاری و حفظ منافع آمریکا سبب شده است تا برخلاف دیگر کشورهای غربی که قصد دارند در صورت اثبات نقش سران رسمی عربستان در جنایت قتل خاشقجی، برای مجازات این کشور اقدام کنند،رئیس جمهوری آمریکا به صراحت شیوه ریاکاری سیاسی را در پیش گرفته است.
اطلاعاتی که ذره ذره ترکیه به انتشار آن اقدام می کند، اکنون به اندازه ای است که سبب شده تا انگشت اتهام به سمت افراد نزدیک به بن سلمان نشانه رود.
این در شرایطی است که حتی تا چندی پیش در تریبون های مختلف این گونه تبلیغ می شد که بن سلمان آینده تضمین شده عربستان و مرد اصلاحات برای مقابله با فسادی است که در میان اعضای خانواده سلطنتی، رواج یافته است.
اعطای حق رانندگی زنان به آنها و دیگر اصلاحاتی که در عربستان شاهد بوده ایم، همگی عوامل خوشنودی غرب بوده و سبب گردید تا ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، در نخستین سفر خارجی خود، به ریاض سفر کند.ریاض در این سفر به طرح "معامله قرن" اشاره کرد و مدعی شد که این طرح به طولانی ترین بحران خاورمیانه پایان خواهد داد.
اکنون مشخص نیست که پس از قتل خاشقجی، روابط عربستان با رییس جمهوری آمریکا چگونه خواهد بود.
از این پس تنش ها و تلاطم در روابط میان ریاض با واشنگتن افزایش خواهد یافت و این روابط به دو دوره پیش از قتل خاشقجی و پس از آن، تقسیم شده و در مرحله بعد، تنش ها افزایش خواهد یافت.
ریاض برای اعلام خبر قتل خاشقجی در کنسولگری خود در استانبول، 18 روز انتظار کشید و به قتل اشتباه این روزنامه نگار اعتراف کرد؛ این در شرایطی است که کنسولگری، امن ترین مکان برای شهروندان یک کشور در خارج است.
قتل اشتباهی، عبارتی است که در ارتباط با ترور سیاسی مخالفان رژیم های دیکتاتوری هنگام بازجویی از آنها در مراکز امنیتی، کاربرد بسیار دارد.
اگر حماقت مجریان عملیات ترور خاشقجی برای خلاص شدن از آثار این جنایت هولناک نبود، چه بسا ممکن بود این ترور نیز مانند همه جنایاتی که در جهان به ثبت رسیده است، در سکوت پایان یافته و پرونده آن بایگانی شود.
چه بسا ممکن است بقیه داستانی که هنوز آغاز نشده است در اختیار «ماهر مطرب» از نیروهای استخبارات عربستان سعودی و «صلاح طبیقی» و دیگر اعضای گروه 15 نفره ای باشد که در روز قتل خاشقجی با دو فروند هواپیمای اختصاصی وارد استانبول شدند.
شاید در روزهای آینده حقایق بیشتری آشکار شده و شاهد افشای اطلاعات بیشتری درباره جنایت ترور خاشقجی باشیم.
138/110
مترجم: سیده زهرا محب احمدی
بیشتر بخوانید:
آمریکا در بررسی پرونده قتل خاشقجی صادق نیست
ادعای بن سلمان درباره پیگیری پرونده قتل خاشقجی
