به نوشته پایگاه خبری الخلیج‌آنلاین، در آوریل 2015 و پس از کمتر از یک ماه از آغاز عملیات نظامی «توفان قاطعیت»، عربستان سعودی و همپیمانان آن از پایان عملیات نظامی در یمن و آغاز عملیات «بازگرداندن امید» خبر دادند.
«عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان سعودی در اوت 2015 در سفربه بریتانیا ضمن اشاره به تعهد کشورش برای بازسازی یمن، ادعا کرد، ریاض و همپیمانانش برای بهبود اوضاع اقتصادی و اجتماعی یمن نیز کمک خواهند کرد.
این در شرایطی است که عدن و استان‌های جنوبی یمن نیاز مبرمی به بازسازی دارند.
برآوردهای اولیه هزینه بازسازی
درباره هزینه بازسازی یمن به ویژه با تداوم اقدامات نظامی در این کشور، برآوردهای متفاوتی وجود دارد، چنانچه کارشناسان خسارت‌های پیش بینی شده و پیش‌بینی نشده این کشور را حدود 50 میلیارد دلار تخمین زده‌اند.
این در شرایطی است که بانک جهانی نیازهای اولیه بازسازی ویرانی‌های ناشی از جنگ یمن را حدود 15 میلیارد دلار آمریکا برآورد کرده است.
درخواست‌های متعددی نیز برای آغاز بازسازی یمن مطرح شده است؛ «عبد الملک المخلافی» وزیر سابق امور خارجه یمن در مارس 2016 تعیین مکانیسمی را برای اجرای تصمیمات سران کشورهای خلیج فارس برای بازسازی یمن خواستار شده بود.
در فوریه سال 2017 نیز «عبد منصور هادی» رییس جمهوری فراری یمن ادعا کرد، عربستان سعودی با پرداخت 8 میلیارد دلار به بازسازی یمن کمک خواهد کرد.
همچنین منصورهادی سال گذشته با ولیعهد عربستان سعودی و تعدادی از مسوولان این کشور دیدار و پرونده بازسازی یمن را مورد بررسی قرار داد.
درخواست‌ها
درحالی که یمنی‌ها به بازسازی کشورشان چشم امید دوخته‌اند، وعده‌ها و اظهارات مکرر ائتلاف سعودی برای اجرای طرح‌های جدید در یمن ادامه دارد.
در این رابطه چندی پیش سفیر عربستان سعودی در یمن از تصمیم ریاض برای تاسیس فرودگاه بین‌المللی در استان مأرب خبر داده بود.
این وعده تردید یمنی‌ها را به دنبال داشته است.
مردم یمن با اشاره به نیاز انسانی و مبرم بیماران، دانشجویان و مهاجران یمنی برای ورود به کشور و خروج از آن، به عنوان نمونه سوالاتی را درباره دلایل تعطیلی فرودگاه المکلا توسط ائتلاف ضد یمن به ویژه امارات مطرح می‌کنند.
با وجود آن که در برخی مناطق یمن طرح‌های محدودی به ویژه طرح‌های مرتبط با آماده‌سازی مدارس، بیمارستان‌ها و برخی ساختمان‌های دولتی برای فعالیت این مراکز اجرا شده، اما هنوز بازسازی این مناطق و پرداخت خسارت به آسیب‌دیدگان انجام نشده است.
امارات و عربستان سعودی با اجرای برخی طرح‌های محدود، در تلاشند تا از این اقدام برای تبلیغات رسانه‌ای خود و ابزاری برای کنترل اوضاع استفاده کنند.
اما اجرای برخی طرح‌ها در مناطقی مانند "المهره" و "سقطرا" که جنگ در آنها جریان نداشته، بیانگر برنامه و طمع‌ورزی‌های نیروهای ائتلافی مانند امارات است.
امارات به بهانه بازسازی ویرانی‌های ناشی از وزش توفان "چیبالا" وارد سقطرا شده و بدون آن که اقدامی برای بازسازی این جزیره انجام دهد، فقط به دنبال اشغال نظامی سقطرا است.
اعداد فراتر از واقعیت
این ماجرا درباره عربستان سعودی نیز صدق می‌کند.
عربستان سعودی سفیر خود را در یمن، با همراهی رییس جمهوری فراری این کشور، به عنوان مسوول نظارت بر اجرای برنامه بازسازی یمن تعیین کرده است تا بدین‌ترتیب سنگ بنای اجرای 8 طرح در استان المهره با 133 میلیون دلار هزینه، نهاده شود.
هم‌زمان با اجرای این طرح‌ها، ساکنان المهره مخالفت خود را با حضور نیروهای سعودی در این استان و اجرای طرح نصب لوله‌های انتقال نفت اعلام کردند.
ریاض ادعا می‌کند که در مدت سه سال جنگ در یمن، 11 میلیارد دلار برای کمک‌های انسانی، پرداخت هزینه به اعضای دولت مستعفی یمن که در خاک عربستان سعودی اقامت دارند و نیز بانک مرکزی یمن، صرف کرده است.
امارات نیز در بیانیه‌ای که از سوی وزارت امور خارجه این کشور صادر شده، مدعی است از آغاز جنگ یمن تا نوامبر 2017 دو میلیارد و 560 میلیون دلار برای کمک به سازمان‌های آموزشی، بهداشتی، مسکن، تاسیسات دولتی و ارتش یمن هزینه کرده است.
گریز و اخاذی
«احمد حمیدان» تحلیلگر سیاسی یمنی می‌گوید، با وجود آن که باسازی یمن، وظیفه و الزامی برای ائتلاف ضد یمن است، اما این ائتلاف از اجرای آن شانه خالی می‌کند.
حمیدان در گفت وگو با الخلیج آنلاین تصریح کرد، سیاست ائتلاف ضد یمن در برخی مناطق که خارج از کنترل نیروهای حوثی است، نشان می‌دهد که این ائتلاف از انجام وظایف خود شانه خالی کرده و یا با هدف برآورده ساختن طمع‌ورزی‌های خود، شروطی را اعمال می‌کند.
حمیدان با اشاره به تلاش ائتلاف ضد یمن برای تضعیف دولت فراری یمن، اظهار داشت، آن چه که امروز به وضوح مشاهده می‌کنیم، سیاست خبیث ائتلاف ضد یمن برای تقویت نفوذ خود و خارج کردن مناطق یمن از کنترل است تا بدین‌ترتیب این مناطق دچار اختلاف و درگیری طولانی مدت شده و ائتلاف برای خودداری از عمل به تعهدات خود، بهانه‌ای داشته باشد.
به گفته این تحلیلگر سیاسی یمن، ائتلاف سعودی در توجیه خودداری از بازسازی برخی مناطق یمنی مانند عدن و مناطق اطراف آن، ادعای ناامن بودن و گسترش فساد در این مناطق را مطرح می‌کند و در مقابل، طرح‌هایی را در دیگر مناطق مانند مأرب در دست اجرا دارد که این اقدام تبلیغاتی خشم مردمی علیه ائتلاف ضد یمنی را درپی خواهد داشت.
حمیدان در پایان اذعان داشت، جنگ در یمن کاملا واضح است؛ ائتلاف ضد یمن مساله آزاد سازی و بازسازی مناطق را به سیطره نیروهای ائتلافی بر این مناطق و تضمین زیاده‌خواهی‌های عربستان و امارات در آن، مشروط می داند.
تلاش و برنامه‌ها
«هشام البکیری» کارشناس اقتصادی یمنی هم اظهار داشت، ائتلاف عربی از پرونده بازسازی یمن فقط به عنوان ابزاری برای سیطره بر طرح‌های حیاتی اقتصادی، فرودگاه‌ها، گذرگاه‌های زمینی و دریایی که عامل رشد اقتصادی است، استفاده می‌کند.
البکیری تصریح کرد، این تناقضات بیانگر جدی نبودن ائتلاف عربی در بازسازی مناطقی است که از کنترل حوثی‌ها خارج شده است و این ائتلاف از قضیه بازسازی مناطق، به عنوان اهرم فشاری برای اجرای برنامه‌های خود برای تسلط بر نهادهای تصمیم‌گیری در دولت مستعفی استفاده می‌کند.
به گفته البکیری، همه نشانه‌ها حاکی از آن است که ائتلاف عربی پرونده بازسازی مناطق یمنی را به پایان جنگ و اجرای برنامه‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی در این کشور موکول کرده است.
البکیری افزود، هدف امارات تسلط بر بنادر مهم تجاری یمن است و عربستان سعودی نیز برای تامین امنیت مرزهای خود و کشیدن خطوط انتقال نفت از طریق خاک یمن به دریای عرب، تلاش می‌کند تا بدین‌ترتیب با تغییر در نقشه سیاسی، اجتماعی، نظامی و اقتصادی یمن، به هداف خود دست پیدا کنند. 138/120
مترجم: محب‌احمدی
بیشتربخوانید:
یمن در آستانه فاجعه بزرگ انسانی/ تحلیل
گزارش: تحولات سیاسی و میدانی یمن
افزایش سوء تغذیه و مرگ و میر بویژه در میان کودکان یمنی
