عراقچی روز یکشنبه در گفتگویی خبری با اشاره مفاد بندهای 26 تا 29 برجام، خاطر نشان کرد: آمریکا متعهد است برجام را با حُسن‌نیت و در فضای سازنده اجرا و از هرگونه اقدامی که اجرای موفقیت‌آمیز برجام را تحت الشعاع خود قرار دهد، خودداری کند.
یکی ازسناریوهایی که امریکا در دوره ترامپ طراحی کرده فشار برایران به شیوه ادعا سازی های موهوم در حاشیه برجام است. ذهنیتی که آمریکایی ها دارند این است که می توانند از برجام عبور کنند بی انکه مستقیم انرا نقض کرده باشند. تنها تفاوتی که با گذشته وجود دارد این است که آمریکا سعی دارد برای کاهش انتقادات از خود در قبال نقض برجام فشار بر ایران را در بیرون از دایره برجام افزایش دهد؛ اما این مسئله نیازمند حمایت از سوی متحدان بین المللی است.
از نگاه اندیشکده کارنگی؛ چهار سناریوی در قبال برجام از سوی دولت «دونالد ترامپ» مطرح است. این سناریوها شامل:1) فسخ توافقنامه هسته ای؛ 2) تلاش برای مذاکره دوباره درباره برجام؛ 3) ادامه کارشکنی در اجرای برجام و سناریو چهارم، پذیرش برجام به موازات هموارشدن راه بازگشت شرکت های آمریکایی به بازار ایران است.
مهدی محمدی کارشناس مسائل سیاسی در این زمینه معتقد است: مهمترین استدلال طرف آمریکایی این است که تعهد منطق برجام این نبوده است که قانون جدیدی وضع نشود بلکه تعهد منطق برجام این بوده که هر قانونی که وضع شد، تحریم های مرتبط با برجام را شناسایی کرده و طبق اختیاراتی که رئیس جمهور آمریکا دارد آن ها را متوقف سازند.
در شرایط فعلی ترامپ که با رای ضعیفی روی کار آمده است اگر بخواهد خارج از چارچوب قطعنامه شورای امنیت در خصوص برجام رفتار کند دچار چالش جدی خواهد شد. زیرا برجام محصول تعاملی در سطح بین المللی است و امریکا فقط یکی از طرف های مذاکره در موضوع هستهای است که براساس ملاحظاتی حاضر به پیوستن به میز مذاکرات ایران واتحادیه اروپا شد.
امریکا هیچ سند و مدرکی دال بر اثبات غیرصلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران ندارد
از جمله این ملاحظات ارزیابی امریکا در باره بی نتیجه بودن ادامه سیاست تحریم و کمرنگ شدن همراهی اتحادیه اروپا و سایر کشورها با ادامه تحریم ها علیه ایران بود. نکته دیگر این است که امریکا هیچ سند و مدرکی دال بر اثبات غیرصلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران ندارد و این واقعیت را 16 نهادهای اطلاعاتی امریکا نیز تایید کرده اند.
گزارشهای اژانس بین المللی انرژی اتمی هم پیوسته نشان داده که برنامه هستهای ایران در چارچوب مقررات اژانس و منطبق با معاهده «ان پی تی» و صلح آمیز است. بنا براین امریکا راهی جز پیوستن به گفتمان هسته ای در چار چوب برجام نداشت. بنابراین، اقدامات یکجانبه و حفظ تحریمهای غیر هستهای تنها کارت باقیمانده در دست امریکا برای ادامه این بازی سیاسی است. با این حال مقام های آمریکا دو مسئله را به دقت زیر نظر دارند نخست انکه مطمئن شوند تا چه اندازه در این زمینه از اجماع سیاسی در داخل برخوردارند. چنین اجماعی با توجه به مخالفت های فزاینده با ترامپ و نگرانی از نقض تعهدات امریکا وجود ندارد.
موضوع دیگر این است که امریکا باید مطمئن شود که قادر به پاسخگویی به مخالفت های بین المللی در قبال اقداماتش ضد ایران خواهد بود و آیا بازگشت به گزینه تحریم ها این بار سبب انزوای امریکا نخواهد شد؟ ضمن آنکه بخشی از این مخالفت ها الزام های حقوقی و الزام های استراتژیک دارد که از دید سایر طرف های برجام یعنی اتحادیه اروپا؛ روسیه و چین اهمیت دارد. لذا اقدامات امریکا در خصوص برجام را شاید بتوان یک تصمیم راهبردی از سوی کاخ سفید تلقی کرد اما در هر حال ماهیت ان نقض برجام بعنوان یک تعهد بین المللی است که امریکا باید پاسخگوی ان باشد.118/112
بیشتر بخوانید:
عراقچی: مصوبه اخیر سنای آمریکا مخالف اصل اجرای موفقیت آمیز برجام است
عراقچی از بررسی ورود محموله‌های جدید اورانیوم طبیعی به ایران خبر داد
عراقچی: انفجار مین هر روز قربانی می‌گیرد
عراقچی: دیپلماسی آب بخش جدایی ناپذیر از سیاست خارجی است
