این نشست یک روزه که با ابتکار دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار می شود، بر موضوع افغانستان و مبارزه همه جانبه با اشکال مختلف تروریسم در این کشور تمرکز دارد.
«علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران روز گذشته (سه شنبه ) در دیدار «چین ون چینگ» وزیر امنیت ملی چین که برای شرکت در دومین نشست امنیت منطقه‌ای به تهران سفر کرده است، گفت: امروز با مساعی مشترک کشورهای عضو نشست، می‌توان گام‌های سازنده‌ای برای افزایش ثبات و امنیت در منطقه برداشت.
امنیت منطقه‌ای اما چه تاثیری بر سرنوشت کشورهای منطقه دارد؟
آیا تاثیرات نا امنی‌ها در افغانستان می تواند برای سایر کشورهای منطقه یک چالش محسوب شود ؟
برای شناخت علل نا امنی‌ها در افغانستان باید ریشه‌های ناامنی در این کشور را شناخت.
افغانستان در چند دهه گذشته به نوعی درگیر جنگ و مناقشه بوده است. حمله آمریکا به افغانستان و اشغال این کشور و حضور بلند مدت نیروهای ناتو؛ از عواملی است که سرنوشت افغانستان را در مسیر بحران و ناامنی قرار داد.
اشغال وحضور چندین ساله امریکا و ناتو درافغانستان نتیجه‌اش گسترش تروریسم و چند صد برابر شدن تولید مواد مخدر بوده است.
اختلافات در تشکیل دولت فراگیر، رقابت میان گروه‌های قومی وظهور نیروهای افراط گرا از دیگر عواملی هستند که وضعیت سیاسی و امنیتی را در این کشور پیچیده تر و افغانستان را به یکی از کانون‌های مناقشه تبدیل کرده است.
سوال اصلی این است که راه حل بازگشت امنیت به افغانستان چیست؟
در این باره دو دیدگاه وجود دارد: نخست آنکه افغانستان، هسته‌ای مرکزی امنیت در منطقه است. این دیدگاه معتقد است که اگر در منطقه ناامنی وجود دارد، به دلیل وجود ناامنی در افغانستان است. بنابر این؛ باید امنیت را از درون این کشور بدست آورد.
دید گاه دوم، منشاء ناامنیها را در خارج از افغانستان می‌داند که به این کشور منتقل می‌شوند.
بدیهی است که مداخلات آمریکا در افغانستان نا امنی‌های وسیعی را به این کشور و منطقه تحمیل کرده است.
وضعیت امروز افغانستان در واقع نتیجه مداخلات گذشته است. بنابر این؛ ناامنیها در افغانستان و در منطقه تحت تاثیر هردو عامل درونی و بیرونی قرار دارد.
ازاینرو گفتمان صلح و امنیت دراین کشور می‌بایست مبتنی بر مجموعه‌ای از مسایل امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد. به عبارتی دیگر نمیتوان مسائل افغانستان را صرفا با دیدگاه نظامی بررسی کرد.
راه حل مشکلات افغانستان؛ استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین المللی و تقویت گفتمان داخلی بین گروه‌های دارای مشروعیت سیاسی است.
سیاست جمهوری اسلامی درقبال مذاکرات صلح در افغانستان تاکید بر راه حلی است که تمامی گروه‌های داخلی در روندی سالم و مبتنی‌بر رأی مردم در قدرت سهیم شوند.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در هشتمین کنفرانس وزرای «قلب آسیا» که اخیرا"در استانبول ترکیه برگزارشد؛ با بیان اینکه ایران از فرآیند صلح افغان - افغان تحت مالکیت و هدایت افغانستانی‌ها با مشارکت تمامی گروه‌ها و جناح‌های سیاسی از جمله طالبان با مرکزیت دولت افغانستان حمایت می‌کند، گفت:
"می‌بایست از هر وسیله‌ای که در اختیارمان است برای تسهیل فرآیند صلح در راستای حفظ دستاوردهای کنفرانس 2001 بُن (Bonn 2001) و به ویژه در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان به عنوان پایه‌ای محکم برای رسیدن به هرگونه راه حل سیاسی استفاده کنیم."
آنچه مسلم است با اجماع منطقه‌ای می‌توان گام‌های مهمتری در این زمینه برداشت. برگزاری دومین نشست گفت وگوی امنیت منطقه‌ای در تهران با حضورمشاوران امنیت ملی و مقامات عالی امنیتی کشورهای ایران، روسیه، هند، پاکستان و چین فرصتی برای هم اندیشی در این باره است تا افغانستان بتواند از راه گفت و گو و تفاهم میان همه گروه‌ها به صلحی پایداردست یابد.
نویسنده: جمشید امین زاده
141/118
بیشتر بخوانید:
شمخانی: تروریسم و افراط‌گرایی اصلی‌ترین تهدیدات منطقه است
