«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد کمی پیش از آن پیشنهاد داده بود که فولکر تورک جانشین باشلت که دوره ریاست وی در 31 اوت به پایان رسید، شود و مجمع عمومی این انتصاب را با اجماع آراء در روز پنجشنبه تایید کرد.
سازمان ملل در بیانیه‌ای اعلام کرد، فولکر تورک سابقه‌ای طولانی و برجسته در پیشبرد حقوق بشر در سطح جهانی داشته است.
در بیانیه سازمان ملل آمده است: "از جمله سوابق برجسته او حمایت بین‌المللی از برخی از آسیب پذیرترین افراد جهان - پناهندگان و افراد بدون تابعیت- بوده است."
تورک پیش از این برای آژانس پناهندگان سازمان ملل در مالزی، کوزوو، بوسنی هرزگوین، جمهوری دموکراتیک کنگو و کویت خدمت کرده بود. انتصاب تورک انتقاداتی را به دنبال داشته است.
«فیل لینچ» مدیر اجرایی «سرویس بین‌المللی حقوق بشر» می گوید: "انتخاب تورک در این سمت فاقد شفافیت و مشورت با جامعه مدنی مستقل بوده است."
کمیساریای عالی حقوق بشر بخشی از سازمان ملل متحد است که در زمینه تبلیغ و حفاظت از حقوق بشر با ضمانت قوانین جهانی فعالیت کرده و همچنین در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز وجود آن الزامی شمرده شده‌است.
این نهاد توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 20 دسامبر 1993 و در راستای برگزاری کنفرانس جهانی حمایت از حقوق بشر تأسیس گردید. کمیسر عالی حقوق بشر که ریاست کمیساریای عالی حقوق بشر را برعهده دارد هماهنگ‌کننده فعالیت‌های حقوق بشری سازمان ملل و همچنین ناظر بر فعالیت‌های شورای حقوق بشر سازمان ملل در شهر ژنو سوئیس است.
وظیفه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد نظارت بر اجرای مفاد منشور حقوق بشر در کشورهای عضو سازمان ملل متحد است.
بررسی کارنامه شورای حقوق بشر
بررسی کارنامه حقوق بشری سازمان ملل به ویژه شورای حقوق بشر نشان دهنده کارنامه ای حاوی اقدامات مثبت و منفی است. از جمله گام های مثبت این شورا که با هدایت کمیسر عالی حقوق بشر برداشته است محکومیت های چند باره اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم فلسطین و نیز محکومیت حملات اسرائیل علیه نوار غزه بوده است.
ضمن اینکه این شورا با بررسی مفصل وضعیت حقوق بشر در کشورهایی مانند آمریکا، گزارش های مفصلی در این زمینه تهیه کرده که به وضوح موارد متعدد نقض حقوق بشر در این کشور مدعی آزادی و صیانت از حقوق انسانی را مطرح کرده است.
در این گزارش ها به موارد متعدد نقض حقوق بشر درآمریکا مانند نژاد پرستی گسترده، نقض حقوق زندانیان، نقض حقوق بومیان آمریکا، نقض حقوق زنان، برخوردهای غیر انسانی با مهاجران غیر قانونی و پناهجویان و دیگر موارد اشاره و خواهان رفع آنها شده اند.
با این حال شورای حقوق بشر در موارد متعددی نیز نشان داده که تحت تاثیر منافع سیاسی کشورهای صاحب نفوذ به ویژه آمریکا قرار گرفته و هم چنین در برخی موارد واکنش مناسبی به موارد آشکار نقض حقوق بشر نشان نمی دهد.
مثال بارز این امر، تلاش مستمر غربی ها برای استفاده ابزاری از شورای حقوق بشر و نیز تحت فشار گذاشتن کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل برای ارائه گزارش ها در باره نقض حقوق بشر در کشورهای رقیب یا مخالف آمریکا است.
ایالات متحده بیشترین اقدامات را در راستای استفاده ابزاری از مساله حقوق بشر برای اعمال فشار به دیگر کشورها صورت می دهد.
مثال اخیر این مساله گزارش «سوء استفاده سیستماتیک چین از اقلیت‌های قومی در منطقه سین کیانگ» است. این گزارش با تأخیری طولانی و توسط باشلت دقایقی قبل از کنار رفتنش از سمت کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل منتشر شد.
تورک به عنوان کمیسر عالی حقوق بشر جدید سازمان ملل اکنون با چالش پیگیری این گزارش مواجه است.
«دای بینگ» معاون سفیر چین در سازمان ملل روز پنجشنبه در مجمع عمومی این سازمان گفت: چین امیدوار است فولکر تورک این سمت را با رعایت دقیق اصول عینیت، بی طرفی و عدم سیاسی کاری اداره کند.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
