"بوریس جانسون" نخست وزیر بریتانیا روز چهارشنبه پیشنهاد نهایی خود را در زمینه چگونگی خروج منتشر کرد و هشدار داد که اگر طرح او پذیرفته نشود، بریتانیا تا 31 اکتبر بدون امضای توافق از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد.
با توجه به این که نقطه کانونی اختلاف لندن و بروکسل بر سر مرز دو ایرلند است.
از این رو طرح مد نظر "جانسون" به دنبال الگویی جدید در این زمینه است.
توافق موسوم به "جمعه نیک" که از سال ۱۹۹۹ به اجرا در آمده، به صراحت هرگونه بازرسی فیزیکی را در مرز دو ایرلند ممنوع کرده است.
اتحادیه اروپا با پیشنهاد ساز و کاری موسوم به "ترتیبات پشتیبان" (بک استاپ) به دنبال محافظت از مفاد این توافق است اما دولت جانسون با آن موافق نیست و به دنبال لغو آن است.
در طرح جانسون، ایجاد دو مرز بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند؛ یعنی یک مرز جدید قانونی برای کالاهای تولیدی، محصولات کشاورزی و غذایی که بین بریتانیا و ایرلند شمالی مبادله می‌شوند و یک مرز گمرکی بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند مد نظر قرار گرفته است.
در واقع، لندن پذیرفته است که ایرلند شمالی برای محصولات کشاورزی، غذایی و کالاهای تولیدی تابع قوانین اتحادیه اروپا باشد.
بوریس جانسون در طرح خود پیشنهاد کرد که ایرلند شمالی همراه با بریتانیا پس از پایان دوره گذار در پایان سال 2020 از اتحادیه گمرکی اروپا خارج شود اما این منطقه تا سال 2025 تابع مقررات اتحادیه اروپا باشد.
به این ترتیب تبادل کالا میان ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند، تا پایان دوره گذار از طریق مراکز مرزی صورت می گیرد اما جمهوری ایرلند با این طرح مخالف است.
نخست وزیر بریتانیا در عین حال هشدار داده است موفق نبودن دو طرف در رسیدن به توافق بر سر این طرح به منزله شکستی خواهد بود که همه بابت آن مسئول هستند.
جانسون تاکید کرد: تعیین چارچوبی برای روابط آتی که دولت «ترزا می» بر سر آن توافق کرده بود؛ هدف او نیست.
لندن پیشنهاد کرده است تا قوه مجریه و مقننه ایرلند شمالی، در طول دوره انتقالی و بعد از آن هر 4 سال یک بار از حق رأی برای قبول این طرح برخوردار باشند.
به عقیده جانسون قوانین اتحادیه اروپا را چنانچه مطلوب نباشند نمی‌توان نگاه داشت و این یکی از نقائص عمده ترتیبات پشتیبان (بک استپ) است.
جانسون گفت: دو طرف تا 11 اکتبر وقت دارند که بر سر خطوط کلی یک طرح سازش کنند تا سران اتحادیه در اجلاس 17 و 18 اکتبر فرصت بررسی آن را داشته باشند.
با این حال، طرح جانسون که می توان آن را تلاش آخر لندن برای خروج با توافق از اتحادیه اروپا نامید، با واکنش منفی مقامات این اتحادیه مواجه شده است.
جانسون پیش تر اخطار داده بود که این پیشنهاد "نهایی" او است اما راه حل تازه و پیچیده وی در این مقطع با واکنش سرد بروکسل مواجه شده است.
مقامات اتحادیه اروپا طرح جانسون را درباره ایجاد مراکز کنترل تبادل کالا و تردد در مرز بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند ناکارآمد، غیرقابل قبول و غیرقانونی توصیف می کنند.
مقامات اتحادیه اروپا معتقدند که اگر این طرح نهایی بریتانیا است، توافق برگزیت انجام نخواهد شد.
"گای ورهوفستات" سرپرست "گروه سکانداری برگزیت" در پارلمان اروپا گفت پیشنهاد بریتانیا تلاشی جدی برای رسیدن به توافق نیست بلکه کوششی برای انداختن تقصیر شکست به گردن بروکسل است.
مقامات ایرلندی و نیز حزب کارگر بریتانیا نیز موضعی منفی در این زمینه اتخاذ کرده و طرح جانسون درباره برگزیت را بی‌فایده خوانده اند.
به این ترتیب روشن است که طرح جانسون همان طور که انتظار می رفت نه در داخل بریتانیا، نه در ایرلند و نه در اتحادیه اروپا مورد استقبال قرار نگرفته است.
پیش بینی می شود که جانسون با کسب اجازه مجدد از ملکه بریتانیا برای تعلیق پارلمان از 8 تا 14 اکتبر، سرانجام تهدید خود را برای خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا در 31 اکتبر 2019 عملی کند که نتیجه آن بروز هرج و مرج عظیمی برای اقتصاد این کشور و نیز مواجه کردن اتحادیه اروپا با وضعی بسیار دشوار خواهد بود.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتربخوانید:
ورود دیوان عالی بریتانیا به جدال برگزیتی جانسون و پارلمان/ تحلیل
نارضایتی بریتانیایی‌ها از عملکرد دولت جانسون
قوت گرفتن احتمال رای عدم اعتماد به "بوریس جانسون"
جانسون، برکناری یا برگزیت
138/118
