"تسای اینگ-ون" در پیامی به مناسبت آغاز سال نو چینی (فردا سه شنبه) گفت: تایوان به آزادی و دموکراسی متعهد است. او با اشاره تلویحی به چین افزود کسانی که در مکان هایی فاقد دموکراسی هستند، نمی توانند این تعهد را درک کنند.
ساخت سیاسی خاص چین باعث شده است تا یکی از درخواست های بازیگران غربی از این کشور در چند دهه گذشته، تن دادن پکن به آزادی و دموکراسی به سبک کشورهای غربی باشد. البته در یک دهه اخیر و متاثر از رشد قدرت اقتصادی چین و ارتقای جایگاه این کشور در نظام بین الملل، درخواست های غرب درباره حقوق بشر، آزادی و دموکراسی هم به محاق رفت.
با اینحال متاثر از این نگاه غرب؛ در تایوان نیز هرگاه قدرت در دست استقلال طلبان بوده است، از این ابزار برای جلب نگاه ها به سوی چین استفاده کرده اند. در حال حاضر نیز قدرت در تایوان در دست حزب دموکراتیک پیشرو است که از مخالفان پیوند تایوان و چین است. خانم "تسای اینگ ون" در چند سال گذشته از هر فرصتی برای گشودن جبهه ای تازه علیه چین با هدف کاستن از فشارهای پکن بر جزیره تایوان، استفاده کرده است.
به نظر می رسد در مقطع کنونی نیز تصور حزب حاکم کنونی در تایوان این است که تقابل برخی کشورهای غربی با چین بر سر شماری موضوعات از جمله تجارت و فناوری های نوین، فرصت مناسبی را ایجاد کرده است تا موضوع کهنه "فقدان آزادی و دموکراسی در چین " دوباره به روی میز برگردانده شود.
اما برخلاف تلاش تایوان برای جلب توجه کشورها و نهادهای بین المللی به این موضوع، رفت و آمد ماه های اخیر مقامات غربی به چین و سکوت آنها در قبال موضوعاتی چون دموکراسی و حقوق بشر نشان می دهد بسیاری از کشورهای غربی در تعامل با چین، به علت منافع اقتصادی از حرکت در مسیر مورد انتظار تایوان خودداری می کنند. از این گذشته، خود مقامات چینی نیز با درک شرایط جهانی و همچنین وقوف آنها به ناکارآمدی دموکراسی مورد نظر غربی ها، بارها تاکید کرده اند که پکن در پی کپی برداری از دموکراسی و آزادی مد نظر غرب نیست.
لی کیانگ سیاستمدار چینی در مطلبی که نشریه لوموند دیپلماتیک آن را منتشر کرده است، می گوید:
"پیش از اعطای حق رای به چینی ها باید در این کشور یک حکومت مدرن و اقتصاد بازار محور ساخته شود، آزادی های فردی داده شود و کمی فضا برای جامعه مدنی بازتر شود. همه این اقدامات باید پیش از اصلاحات سیاسی انجام شود. به هرصورت، این اقدامات ربطی به دموکراسی غربی ندارد زیرا سنگینی سنت ها در چین اجازه پذیرش دموکراسی غربی را نمی دهد."
البته با توجه به نزدیکی مواضع دولت کنونی تایوان به آمریکا از سویی و احساس خطر واشنگتن از توسعه قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی چین از سوی دیگر؛ باید گفت طرح دوباره موضوع "فقدان دموکراسی و آزادی مد نظر غرب درچین" چندان غیر منتظره نیست. بخصوص اینکه در ماه های اخیر موضوعات دیگری نیز با هدف فشار بر چین مطرح شده که کم سابقه است. موضوع شرکت هواوی و یا ادعای آمریکا در حمایت از مسلمانان سین کیانگ در همین راستا قابل تحلیل است.
مجموعه ای از این طرح ها و برنامه ها از سوی برخی بازیگران غربی و شرق آسیا برای فشار بر چین، اگرچه اسباب نگرانی پکن شده و سرعت رشد اقتصادی آن را اندکی کاهش داده است، اما از نگاه کلی تر، بر جایگاه چین و قدرت آن در عرصه های مختلف تاکنون تاثیری نگذاشته است.
نویسنده: بلنداختر
117/118
هشدار چین به استقلال طلبان تایوان
اعتراض چین به آمریکا به دلیل فروش تسلیحات به تایوان
ورود ناوهای چین به تنگه تایوان
