عراق روزهای آرامی را به لحاظ امنیتی پشت سر می‌گذارد، اما به لحاظ سیاسی هنوز آرامش بر این کشور حاکم نشده است. حدود یک سال از برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق می‌گذرد و تاکنون گروه‌های سیاسی این کشور برای معرفی رئیس جمهور و نخست وزیر جدید به توافق نرسیده‌اند. پس از برگزاری انتخابات تنها محمد الحلبوسی بار دیگر به سمت ریاست پارلمان برگزیده شد. با این حال، استعفای نمایندگان وابسته به جریان صدر سبب شد ترکیب پارلمان عراق دچار تغییر شود زیرا شمار زیادی از کرسی‌های وابسته به جریان صدر به چارچوب هماهنگی شیعه اختصاص پیدا کرد.
اکنون در آستانه یک سالگی انتخابات اکتبر 2021، خبر استعفای محمد الحلبوسی از ریاست پارلمان عراق منتشر شد. به نظر می‌رسد این استعفا دو هدف احتمالی دارد.
کسب رای اعتماد مجدد از پارلمان جدید
هدف نخست این است که الحلبوسی تلاش دارد وزن سیاسی و اعتبار خود را در پارلمان با اعضای جدید تعیین کند و به نوعی وزن خود را در پارلمان افزایش دهد. الحلبوسی پیش از این در حالی که 73 نماینده پارلمان وابسته به جریان صدر بودند، به ریاست پارلمان انتخاب شده بود. به عبارت دیگر، 73 نماینده کنونی پارلمان در جریان رای اعتماد به محمد الحلبوسی حضور نداشتند و به نظر می‌رسد الحلبوسی تلاش دارد از پارلمان جدید رأی اعتماد بگیرد.
«مشعان الجبوری» از چهره‌های سیاسی سنی عراق و نماینده سابق پارلمان عراق در خصوص استعفای محمد الحلبوسی گفت: «هدف او کسب رأی اعتماد مجدد و حمایت از ائتلاف جدید او پس از رد درخواست استعفاء است.» «ماجد شنکالی»، نماینده عضو حزب دموکرات کردستان عراق نیز در این خصوص گفت: «استعفای الحلبوسی به تجدید رأی اعتماد به او و همراهی کسانی که پیشتر به او رأی نداده بودند، منجر خواهد شد.»
ارزیابی رفتار سیاسی چارچوب هماهنگی
هدف دیگر الحلبوسی از استعفا این است که رفتار سیاسی چارچوب هماهنگی شیعه را مورد ارزیابی قرار دهد. به نظر می‌رسد چارچوب هماهنگی شیعه بر معرفی محمد شیاع السودانی برای تصدی پست نخست وزیری تأکید دارد. در همین راستا نیز شیاع السودانی برنامه 23 گانه‌ای را برای دولت خود تعیین کرده است که مبارزه با فساد و بهبود وضعیت معیشتی مردم در رأس این برنامه‌ها قرار دارد. علاوه بر این، اخیراً خبرهایی در رسانه‌های عراقی در خصوص موافقت مقتدی صدر با برگزاری نشست سه‌جانبه میان هادی العامری رئیس ائتلاف الفتح، محمد الحلبوسی رئیس پارلمان عراق و نیچروان بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق منتشر کردند.
بنابراین، احتمال معرفی شیاع السودانی از سوی چارچوب هماهنگی شیعه قوت گرفته است. حضور نمایندگان چارچوب هماهنگی شیعه در پارلمان و نوع رأی آنها به محمد الحلبوسی برای ریاست پارلمان عراق می‌تواند نوع رفتار الحلبوسی و جریان تحت نظر وی درباره شیاع السودانی را نیز تعیین کند. نکته پایانی این است که استعفای الحلبوسی در شرایطی رقم خورد که وی تقریباً از رأی اعتماد مجدد خود در پارلمان و تصدی پست ریاست پارلمان مطمئن است.
نویسنده: سید رضی عمادی
/ 114
