«لوید جیمز آستین» وزیر دفاع آمریکا در دیدار با نخست وزیر هند بر علاقه آمریکا برای گسترش بیشتر همکاری راهبردی میان دو کشور به منظور تامین صلح، ثبات و پیشرفت منطقه ایندو پاسیفیک و فراتر از آن تاکید کرد.
نارندرا مودی نیز بر نقش مهم همکاریهای دفاعی در روابط دوجانبه هند و آمریکا تاکید کرد. در دیدار آستین با آجیت دووال مشاور امنیت ملی هند نیز دو طرف برگسترش روابط دو جانبه در زمینههای مختلف به خصوص دفاعی تاکید کردند.
به نظر می رسد، آمریکا در دولت «جو بایدن» توجه خاصی به هند به عنوان یک قدرت نوظهور اقتصادی دارد که طبق پیش بینی ها تا سال 2030 میلادی سومین اقتصاد بزرگ جهان خواهد شد.
در عین حال واشنگتن جایگاه خاصی برای هند در عرصه ایندو پاسیفیک با توجه به تقابل فزاینده با چین در این عرصه بزرگ استراتژیک دارد.
به ویژه اینکه هند در سال های اخیر اختلاف فزاینده ای با چین بر سر مناطق مرزی مورد اختلاف داشته که موجب سردی روابط دو کشور شده است. لذا واشنگتن تلاش می کند تا به هر نحو ممکن دهلی نو را به جبهه خود بکشاند.
به گفته «زرار چنگیز» کارشناس سیاسی ترکیه ای، در گرماگرم تنش ها میان هند و چین، واشنگتن کوشش خود را برای گسترش روابط نظامی و استراتژیک با دهلی نو، افزایش داده است.
از سوی دیگر آمریکا تلاش می کند به گسترش روابط با هند در ابعاد مختلف به ویژه در زمینه تجاری - اقتصادی بپردازد.
شورای همکاری راهبردی هند و آمریکا تخمین می زند که ارزش تجارت دوجانبه هند و آمریکا تا سال 2025 به 238 میلیارد دلار برسد.
آمریکا و هند در مسیر گسترش روابط نظامی
روابط دو جانبه آمریکا و هند در زمینه نظامی و تسلیحاتی نیز با خریدهای هنگفت دهلی نو از آمریکا روبه گسترش بوده و هند در تلاش برای کسب فن آوری های پیشرفته نظامی از آمریکا است. این مساله به ویژه در تاکید مقامات ارشد هندی در دیدار با وزیر دفاع آمریکا بر گسترش همکاری های دفاعی مد نظر بوده است.
اما از بُعد دیگر اکنون چالش بزرگی در روابط آمریکا با هند با توجه به رویکرد تهدید آمیز واشنگتن درباره تداوم همکاری های نظامی و تسلیحاتی دهلی نو با روسیه به عنوان دیگر قدرت بین المللی رقیب آمریکا وجود دارد.
آمریکا به خود اجازه می دهد تا به دیگر کشورها از جمله هند درباره مسائل حاکمیتی از جمله خرید تسلیحات از دیگر کشورها امر و نهی نماید. این مساله با مخالفت جدی هند مواجه شده است. لذا واشنگتن به تهدید دهلی نو در این زمینه پرداخته است.
سناتور «باب منندز» رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا به همراه بیست سناتور دیگر، در پی امضای قرارداد پنج میلیارد و 43 میلیون دلاری خرید سامانه موشکی روسی اس- 400 توسط هند، از لوید آستین خواستند تا در سفر خود به هند، این مساله را در اولویت مذاکرات با مقامات هندی قرار دهد.
در این نامه از آستین خواسته شده تا مخالفت دولت را به طرف هندی اعلام و تاکید کند که چنین معاملهای، همکاریهای هند و آمریکا در حوزه نظامی را تحت تاثیر قرار داده و دهلی نو را به استناد ماده 231 قانون کاتسا در معرض تحریم قرار خواهد داد.
درواقع آمریکا رویکرد بیرون راندن روسیه از بازار نظامی و تسلیحاتی هند را در پیش گرفته است. روسیه بزرگترین فروشنده انواع تسلیحات زمینی، هوایی و دریایی به هند در چند دهه گذشته و در حال حاضر محسوب می شود و واشنگتن به مسکو به چشم یکی از بزرگترین رقبای آمریکا دربازار تسلیحاتی هند می نگرد.
آمریکا آشکارا به تهدید هند در زمینه ادامه خرید تسلیحاتی از روسیه پرداخته است. به رغم تهدیدات واشنگتن اما دهلی نو برانجام معاملات تسلیحاتی با مسکو از جمله خرید سامانه موشکی اس 400 تاکید می کند و همین امر خشم واشنگتن را برانگیخته است.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
117