تحلیل:

ایران پرس: رئیس جمهوری اسلامی ایران درحالی در نشست مجمع گفت وگوی همکاری آسیا در دوحه قطر شرکت کرده است که شرایط ناشی از استمرارحملات و ترورهای روز افزون رژیم صهیونیستی در منطقه و پاسخ کوبنده ایران به آن، نیاز به همفکری و هماهنگی میان دولت های منطقه را بیش از پیش ضرورت بخشیده است.

«مسعود پزشکیان» روز چهارشنبه پیش از سفر به قطر در نشست خبری در فرودگاه مهرآباد اظهار داشت: سفر به قطر به دعوت رسمی امیر این کشور انجام می‌شود و مربوط به برگزاری مجمع همکاری‌ها کشورهای آسیاست.

وی اظهار داشت: دو هدف را در این سفر پیگیری می‌کنیم: یکی اینکه با دولت قطر گفت‌وگوهایی درباره تعاملات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی داشته باشیم که به امضای تفاهماتی خواهد رسید. هدف دوم گفت‌وگو درباره وضعیت منطقه است و اینکه کشورهای اسلامی به چه شکل باید با یکدیگر همکاری کنند.

رئیس جمهوری ایران تأکید کرد: این امر برای وادار کردن رژیم صهیونیستی به دست‌برداشتن از جنایاتش است. اگر غیر از این عمل کنند، طبیعتاً عکس‌العمل‌های سخت‌تری خواهند دید. امیدوارم بتوانیم در نشست با امیر قطر و دیگر سران کشورها ما را به یک نگاه و زبان مشترک در این زمینه برسانند.

آن چه براهمیت و ضرورت نشست مجمع گفتگوی همکاری آسیا افزوده است، این است که کشورهای منطقه بعد از دور جدید حملات و جنایات اسرائیل و ترور «سیدحسن نصرالله» دبیرکل حزب الله لبنان که با استفاده از بمب های سنگرشکن اهدایی آمریکا صورت گرفت هیچ نشستی با یکدیگر نداشته اند و درخواست ایران برای برگزاری نشست فوق العاده سازمان همکاری اسلامی نیز تاکنون برگزار نشده است؛ این در حالی است که جنگ افروزی های «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی تنها به محور مقاومت محدود نمی شود بلکه امنیت کل منطقه و چه بسا جهان را تهدید می کند.

از اینرو با توجه به حضور برخی از کشورهای منطقه در مجمع گفت وگوی همکاری آسیا، نشست دوحه فرصتی نیزبرای همفکری و هماهنگی کشورهای اسلامی منطقه برای مقابله با جنگ افروزی های رژیم صهیونیستی و شخص نتانیاهو فراهم می کند، ضمن آن که دستور کار خاص خود را نیز دارد.

مجمع گفتگوی همکاری آسیا موسوم به ACD متشکل از ۳۵ کشور آسیایی می‌باشد که بیش از ۲۰ سال است ارتقای گفت وگوی درون آسیایی را با هدف اجرای پروژه‌ها و برنامه‌های مختلف همکاری در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی در دستورکار دارد.

از مهرماه ۱۴۰۲ ریاست این مجمع برعهده ایران بوده است و در حاشیه نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نیز نشست وزرای امور خارجه مجمع گفت وگوی همکاری آسیا به ریاست «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برگزار شد و وی از نشست وزرای خارجه کشورهای عضو در تیرماه گذشته در تهران به عنوان نقطه عطفی در تاریخ همکاری‌های کشورهای عضو یاد کرد.

اهداف اصلی مجمع گفت وگوی همکاری‌ آسیایی را می‌توان در ترویج همکاری کشورهای آسیایی در همه نقاط قوت و فرصت‌های شناسایی‌شده خلاصه کرد که بتواند فقر را کاهش داده و باعث پیشرفت سطح زندگی مردم آسیا شود.

تجربه همگرایی کشورها نشان می دهد که همگرایی در حوزه های سیاست نرم می تواند نقطه آغاز مناسبی برای قاره کهن آسیا باشد که به نوبه خود می تواند قلمروهای اقتصادی و یا فرهنگی را در بر گیرد.

آسیا با برخورداری از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شایانی همچون جمعیت و ثروت‌های طبیعی و خداداد، بستر مناسبی برای دستیابی به منافع جمعی و تحقق جهانی بهتر و انسانی‌تر فراهم کرده است.

فرهنگ‌ها، ادیان و آئین‌های ملل آسیایی که اشتراکات عمیقی را در بر می‌گیرند نیز تسهیل کننده و سرعت بخش تقویت همکاری‌ها و بستر ساز رونق هم اندیشی میان جوامع هستند.

مجمع گفت وگوی همکاری آسیا بضاعتی مهم و ارزشمند در این راستاست. این مجمع می‌تواند نقش بسزایی در ایجاد آسیایی متحدتر، قدرتمندتر و نقش آفرین‌تر ایفا کند.

آسیا در تولید ناخالص جهانی حدود ۴۵ درصد می‌باشد که به وضوح، اهمیت همگرایی و هم افزایی بیشتر میان کشورهای آسیایی را نشان می‌دهد. فرصت‌ها، چالش‌ها و تهدیداتی که آسیا و جهان در برخی حوزه‌ها با آن روبرو هستند نیز ضرورت تقویت سازوکارهای چند جانبه‌ای همچون مجمع گفت وگوی همکاری آسیا را دو چندان کرده است.

موضوعاتی همچون ناکارآمدی برخی نظامات بین‌المللی، یکجانبه گرایی مخرب و هزینه آفرین برخی قدرت‌های جهانی، فقر و بی عدالتی تغییرات آب و هوایی، امنیت غذایی، امنیت انرژی، بلایای طبیعی و مسائلی نظیر اینها ضرورت تدوین رویکردهای جدید آسیایی را گوشزد می‌کند.

در دو دهه گذشته سران کشورهای عضو مجمع گفتگوی آسیا در نشست‌های اولیه خود، به درستی ضرورت شکل دهی به یک جامعه آسیایی را مدنظر قرار داده‌اند. قاره کهن آسیا در سالیان متمادی از گذشته تا به امروز با خلاء یک سازوکار فراگیر و قاره شمول بین الدولی نیز روبرو بوده است.

شاید امروز، دستورالعمل سران مجمع موضوعیت و اولویت بیشتری یافته است و تحقق "جامعه آسیایی" و ایجاد اتحادیه آسیایی می‌تواند در اولویت قرار گیرد.

به همین جهت جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک دولت پیشرو در مجمع گفتگوی همکاری آسیا، همواره در تلاش برای تقویت تعاملات سازنده دو و چندجانبه در آسیاست. نگاه جمهوری اسلامی ایران به آسیا علاوه بر یک نگاه و چشم انداز درون آسیایی براین اساس نیز استوار است که آسیا می‌تواند موتور تغییراتی مثبت در روندهای جهانی و محرکی قوی برای همگرایی بین‌المللی باشد.

نویسنده: احمد کاظم زاده

117