توافق بر سر تمدید توافق 30 نوامبر 2016 یعنی کاهش تولید یک میلیون و 200 هزار بشکه ای نفت برای یک دوره 6 ماهه یا 9 ماهه موضوع مورد بحث اعضای اوپک در این نشست است. اوپک اکنون در حال گذار از یک دوران پر تلاطم چند ساله است. این دوران با تخطی عربستان و برخی از دیگر اعضای این سازمان از سهمیه های تعیین شده در اوپک شروع شد.
حدود سه سال قبل تولید نفت خام اوپک از سطح 33 میلیون و 800 هزار بشکه در روز عبور کرد. این افزایش بیش از سهمیه های تعیین شده در کنار تولید و عرضه نفت از سوی سایر صادرکنندگان غیر اوپک بازار نفت را اشباع کرد.
در چنین شرایطی بود که عربستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت خام عضو اوپک، در اجلاس 30 نوامبر 2016 متعهد به کاهش 500 هزار بشکهای تولید نفت و رساندن آن به سقف 10 میلیون بشکه در روز شد.
این اتفاق به اندازهای اهمیت داشت که خبرگزاری رویترز دقایقی بعد از اتمام اجلاس 171 اوپک در وین خبر این توافق را با تیتر «عربستان ضربه بزرگ را پذیرفت» انتشار داد. ریاض سعی داشت با افزایش تولید نفت خام خود به ایران و روسیه ضربه بزند؛ اما در نهایت خود با بحران مالی و کسری شدید بودجه مواجه شد.
البته روسیه نیز درافزایش عرضه نفت به بازار و سرعت بخشیدن به سقوط قیمت ها نقش داشت. اما اکنون هم روسیه و هم عربستان به این نتیجه رسیده اند که تنها راه بیرون آمدن از بحران ناشی از سقوط بیش از پنجاه درصدی قیمت های جهانی نفت خام حفظ توافق در زمینه کاهش تولید است.
معافیت ایران، نیجریه و لیبی از کاهش تولید نفت
براساس بیانیه «اوپک» در اجلاس قبلی وین؛ ایران، نیجریه و لیبی از این کاهش تولید معاف شدند. برخی اعضای اوپک تحت تاثیر فشارهای عربستان به دنبال آن بودند که تولید نفت خام ایران را در مرز 3 میلیون و 6000 هزار بشکه در روز فریز کنند اما موفق نشدند. در نشست قبلی وین؛ اوپک موافقت کرد که ایران تولید نفت خام خود را طی 6 ماه نخست سال 2017 حدود 90 هزار بشکه در روز افزایش دهد.
با این حال ایران برای حفظ اتحاد میان اعضای اوپک و تضمین ثبات در بازارهای جهانی نفت، خود را نسبت به ادامه این توافق متعهد می داند. وزیر نفت اعلام کرده است که ایران برای تمدید توافق کاهش عرضه نفت، با هر بازه زمانی آماده است. با این حال پایداری این توافق نیازمند همکاری همه کشورهای تولید کننده عضو و غیر عضو اوپک است.
باید دید برخی اعضای اوپک مانند لیبی و نیجریه با توجه به بحران سیاسی و ناپایداری در تولید تا چه اندازه می توانند خود را با کاهش تولید تطبیق دهند.
کارشناسان انرژی پیشبینی میکنند که اجماع اوپک برای ادامه کاهش سقف تولید سازمان به 32 میلیون و 500 هزار بشکه در روز، قیمت نفت خام را به محدوده بالاتر از 55 دلار برای هر بشکه هدایت خواهد کرد اما دستاورد مهمتر از افزایش قیمت نفت خام بازگشت تفاهم به سازمان اوپک است.
اوپک باید نشان دهد که این سازمان هنوز از وحدت رویه برخوردار است و میتواند با اجماع میان اعضای خود به بهبود وضع بازار کمک کند.118/110
بیشتر بخوانید:
تمایل اوپک برای تمدید توافق کاهش سقف تولید نفت / تحلیل
زنگنه: ایران آماده همراهی برای تمدید توافق اوپک است
توافق نفتی اوپک برای 6 ماه دیگر تمدید شد