ایجاد مانع در مسیر دسترسی ایران به مجامع علمی و فشار بر سایر کشورها برای قطع تعاملات علمی و دانشگاهی با ایران و حتی جلوگیری از انتشار مقالات علمی ایران در مجلات و سایت های علمی جهان و مخالفت با شرکت هیات های علمی ایران در سمینارها و کنفرانس های علمی جهان از اقدامات ایذایی و باز دارنده آمریکا در مسیر رشد علمی ایران بوده است.
در این روند مخالفت با دستیابی ایران به فناوری هسته ای صلح آمیز از سایر زمینه ها پر رنگتر بوده است. این مخالفت در حالی اوج گرفت که ایران پیش از پیروزی انقلاب درسال 1956، موافقتنامه 11 ماده ای را با آمریکا منعقد کرده بود که برپایه آن حق داشتن انرژی هسته ای برای استفاده غیرنظامی به ایران اعطا شده بود.
متعاقب این قرارداد یک سال بعد ایران به عضویت آژانس بین المللی انرژی اتمی درآمد و در نهایت پیمان عدم تکثیر سلاح های هسته ای را در سال 1958 امضا کرد و 2 سال بعد آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند و سازمان انرژی اتمی ایران تشکیل شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با وقوع جنگ تحمیلی، طرح انرژی هسته ای متوقف شد و موضع کشورهای غربی درباره همکاری برای دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز تغییر یافت.
در واقع آنها با رهبری آمریکا در صدد متوقف کردن این مهم بودند، اما با این وجود ایران 1994 قراردادی مبنی بر مشارکت روسیه درباره تکمیل و راه اندازی واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر منعقد کرد و بدین ترتیب ساخت نیروگاه به وسیله شرکت روسی انجام گرفت و در نهایت در سال 2003 خبر تهیه سوخت هسته ای به وسیله متخصصان ایرانی برای نیروگاه های هسته ای از طرف رییس جمهوری وقت منتشر شد و سه سال بعد ایران اعلام کرد که موفق به غنی سازی اورانیوم شده است.
رسیدن به این مرحله از دانش روز با وجود تحریم ایران اراده ملت ایران برای فتح قله های علمی را به اثبات رساند. ایران توانست چرخه کامل سوخت هسته ای را بومی سازی کند. دانشمندان ایرانی موفق شدند در «ساغند» یزد و «گچین» نزدیک بندرعباس اورانیوم را از معدن آن استخراج و به «کیک زرد» تبدیل کنند و در اصفهان از این محصول گاز «اگزوفلوراید» به دست آورد و این گاز را به سانتریفیوژهای نطنز تزریق و غنی سازی کنند.
دانشمندان ایرانی در بخش کشاورزی، تولید «رادیو ایزوتوپ هایی» که برای درمان بیماری ها استفاده می شود و در زمینه های صنعت و لیزر، پژوهش های خوبی انجام داده اند و پیشرفت های قابل توجهی به دست آورده اند که این امر می تواند به صنعت کشاورزی و پزشکی کمک فراوانی کند.
«علی اکبر صالحی»، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در گفت و گو با یورونیوزمی گوید: "ما هیچ‌وقت به دنبال بمب هسته‌ای نبودیم. اصلا یک فتوا است، یک فتوای حکومتی است. ما از آستانه زیرساخت‌های صنعت هسته‌ای در همه ابعاد از چرخه سوخت گرفته تا طراحی رآکتورهای تحقیقاتی تا ساخت انواع تجهیزات مرتبط با صنعت هسته‌ای عبور کرده‌ایم. ما یک کشور به واقع هسته‌ای هستیم. البته ما یک کشور پیشرفته هسته‌ای مثل آلمان، آمریکا و روسیه نیستیم، اما دارای همه پتانسیل‌های مورد نظر در صنعت هسته‌ای هستیم."
رییس سازمان انرژی اتمی ایران تصریح می کند: "در برجام یک سری محدودیت‌هایی را به صورت داوطلبانه پذیرفتیم. گفتیم برای چند سال مثلا مقدار اورانیوم تولید شده را از ۳۰۰ کیلو بیشتر نمی‌کنیم. این محدودیت را برای چند سال پذیرفته‌ایم اما می‌توانیم آن را برداریم. مثلا ۳۰۰، ۵۰۰، ۶۰۰ کیلو یعنی هر چقدر که تولید کنیم را می‌توانیم انباشته کنیم. محدودیت‌های ما از این نوع هست و می‌توانیم خیلی راحت آن را برداریم. به عنوان مثال ما برای مدت محدودی پذیرفتیم که بالای ۳/۶۷ درصد غنی‌سازی نکنیم. ما می‌توانیم غنی‌سازی را بالاتر ببریم. وقتی شما می‌توانید اصل غنی‌سازی را تا ۳/۶۷ انجام دهید، از نظر فنی همان را می‌توانید با تغییرات کوچک و سریعی افزایش دهید و به ۵ درصد و ۲۰ درصد و هر مقداری که می‌خواهید بالا ببرید."
وی تاکید کرد: "ما می‌توانیم به شرایط سابقمان برگردیم؛ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا به حال پیوسته تایید کرده که ایران به تعهداتش عمل کرده است. ما هیچ‌کاری را فعلا خلاف تعهداتمان نکردیم و نمی‌کنیم ولی اگر دستوری صادر بشود که برجام تمام شد و شما بروید کارتان را انجام بدهید، ما خیلی راحت می‌توانیم برگردیم و این بلوف نیست."
صالحی همچنین اظهار داشت: "ما سال ۸۸ می‌خواستیم اورانیوم ۲۰ درصدی بخریم، به آژانس نامه نوشتیم و آنها برای ما شرط و شروط گذاشتند. من در آن زمان پیش آقای البرادعی (رئیس سابق سازمان بین‌المللی انرژی هسته‌ای) رفتم و با وی گفتگو کردم. آقای البرادعی نامه‌ای غیررسمی را که آمریکایی‌ها و روس‌ها نوشته بودند به من نشان داد. آنها در این نامه شروط فراوانی گذاشته بودند که اگر این شرط‌ها را احراز کنید، ما ۲۰ درصد را به شما می‌دهیم. من پس از بازگشت به ایران به رئیس جمهور وقت، گفتم که این‌ها شرط و شروط گذاشته‌اند و ۲۰ درصد را به ما نمی‌دهند. ما باید خودمان آستین‌ها را بالا بزنیم و ۲۰ درصد را تولید کنیم وگرنه رآکتور تهران متوقف می‌شود و تولید رادیودارو با مشکل مواجه می‌شود. ایشان گفتند بروید و انجام دهید. ما هم شروع کردیم."
آن موقع می‌گفتند، ایران بلوف می‌زند و نمی‌تواند ۲۰ درصد را تولید کند. ایران نمی‌تواند صفحه سوخت ۲۰ درصدی بسازد. اما ایران در کمتر از دو سال این کار را با موفقیت به سرانجام رساند. اکنون رآکتور تهران با سوخت ۲۰ درصد کار می‌کند.
در ادامه این دستاوردها رئیس سازمان انرژی اتمی اواسط ژانویه سالجاری (2019) اعلام کرد: "ایران برای نخستین بار موفق شد طراحی سوخت مدرن 20 درصد برای استفاده در رآکتور تهران را آغاز کند."
اکنون اقدامات اولیه برای طراحی سوخت مدرن 20 درصد آغاز شده است. محصولی که با سوخت 20 درصد قبلی متفاوت است و شکل آن عوض می‌شود و راندمانش بالا می‌رود. هر رآکتوری مانند رآکتور تهران ساخته شود؛ ایران با استفاده از فناوری بومی قادر به تامین سوخت آن است.
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان این که ایران دانش هسته‌ای را مهار کرده‌است می گوید: "در دانش و صنعت هسته‌ای آنقدر پیشرفت کرده‌ایم که به جای مهندسی معکوس و استفاده از طراحی دیگران، خودمان می‌توانیم سوخت جدید طراحی کنیم که این دستاوردی بزرگ برای کشور است."
از دیگر دستاوردهای بزرگ هسته‌ای ایران این است که علاوه بر تجهیزاتی که می‌سازد، دانش صنعت هسته‌ای را مهار کرده و توانسته مستندسازی کند به نحوی که فرمول‌های علمی را به صورت نرم‌افزاری درآوردم و پس از راستی‌آزمایی از آن برای طراحی استفاده کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران همچنین از توانمندی دانشمندان هسته‌ای کشورمان در تولید ماده اولیه FDG یعنی داروی مورد استفاده در تجهیزات پت خبر داده و می گوید: "ماده اولیه FDG، اکسیژن 18 است که توانستیم این اکسیژن را با خلوص 95 درصد در اراک تولید کنیم. اگر مرحله هیدرولیز به پایان برسد می‌توانیم بگوییم در این زمینه خودکفا شده‌ایم و دیگر نیازی به واردات اکسیژن 18 به نرخ هر کیلو 25 تا 30 هزار دلار نیست."
پت اسکن تصویربرداری پزشکی هسته‌ای به منظور تولید سه بعدی تصاویر رنگی از فرآیندهای عملکردی در درون بدن انسان و یکی از تجهیزات پزشکی پرهزینه برای تشخیص برخی سرطان‌ها‌ست.
همه این پیشرفت ها در شرایطی حاصل شده است که آمریکا برای ضربه زدن به ایران و توقف برنامه صلح آمیز هسته ای ایران دست به هر کاری زد. ترور دانشمندان هسته ای و طراحی و نفوذ ویروس «استاکس نت» برای تخریب فعالیت هسته ای ایران از جمله تحرکات موذیانه آمریکا و اسراییل در این زمینه بوده است.
ملت ایران در چهل سال گذشته نشان داد که به رغم سختی‌ها و تنگناهای ناشی از تحریم‌ها، همچنان مقاوم است و می‌تواند از مراحل دشوار با سربلندی عبور کند. تاریخ هزاران ساله ملت ایران نشان می‌دهد که ایران و ایرانی، در مقابل طوفان حوادث هرگز نشکسته و حتی سر خم نکرده است.
تهیه شده در «گروه ایران» اداره کل خبر و تفسیر برون‌مرزی
116/118
