بانویی از ایران‌زمین؛ با دکتر سوده طهماسبی

او به دلیل حافظه خوبی که داشته است، اشعار‌ زیادی را با علاقه‌مندی حفظ می‌کرده و پس از مدتی این حافظه را در راه حفظ قرآن به کار می‌گیرد که این امر را نیز از حفظ سوره‌های کوچک آغاز کرده است و ادامه می‎دهد: «حفظ قرآن را از قبل از دبستان با تشویق خانواده به ویژه مادرم آغاز کردم که خاطرم هست، مادرم قرآن را تلاوت می‎کردند و من نیز از طریق شنیداری آن را حفظ می‎کردم و در دبستان حفظ را ادامه دادم تا اینکه در سال سوم دبستان جزء سی‎ ام قرآن را حفظ کردم و بعد از آن هم به صورت اصولی از سال اول راهنمایی با تشویق معلم قرآنم که خودشان هم حافظ ۱۰ جزء بودند با چند نفر از دوستانم حفظ اصولی و کلاسیک را از ابتدای قرآن شروع کردم.»

 

حفظ قرآن، در صورتی که همراه با توجه و فراگیری معانی و ترجمه آیات قرآن باشد، جامع ترین روش انس با قرآن است.  حفظ ، جوششی درونی است و هدف از آن، جاری شدن فرامین خداوند متعال در قلب و زندگی فردی و اجتماعی انسان است. 

فردی که قرآن را حفظ می کند، با الفاظ قرآن و مفاهیم آن مأنوس می شود، همین مسئله استخراج راهکار برای اصلاح و بهبود زندگی مادی و معنوی را برایش آسان می سازد.

دکتر طهماسبی اثرات حفظ قرآن را در زندگی اش این چین بیان می کند: «به نظرم به طور کلی ارتباط با قرآن فارغ از اینکه شغل فرد چه باشد یک نیاز ضروری برای هر انسان مسلمانی است.  به عبارت دیگر باید با قرآن و دستوراتش آشنا باشیم تا اینکه بدانیم در زندگی چگونه برخورد کنیم.

در رشته من مواقعی که در مباحثی چون جنین‌شناسی و علی‌الخصوص مباحثی که مربوط به تکامل رشد صورت در دوران جنینی است تدریس می‌کنم واقعاً این نظم شگفت‌انگیزی که در خلقت انسان نهفته است مرا شگفت زده می کند، هر مرحله از تکامل جنین در روز، ساعت و حتی دقیقه مشخصی به اذن پروردگار انجام می‎شود و در نهایت یک انسان کاملی می‎شود که دارای قابلیت‌‎های فراوانی است واقعاً به این آیه «فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ» می‌رسم. به عبارت دیگر شناخت و علم انسان هر چه بیشتر شود قاعدتاً شناختش نسبت به پروردگارش بیشتر می‌شود.

او درباره میزان تأثیرگذاری قرآن در کار و زندگی‌اش می‌گوید: «هر فردی که به نوعی مرتبط با قرآن است حالا یا حافظ قرآن است و یا قاری قرآن، وظیفه‌اش سنگین‌تر است چون به نوعی با قرآن مرتبط است دیگران از او انتظار بیشتری دارند که کارش را به بهترین نحو انجام دهد و کوتاهی نکند که نه تنها ظلم به نفس کرده است بلکه در حق قرآن هم جفا کرده است».

خانم دکتر درخصوص رابطه دو تخصصش- یکی حفظ قرآن و دیگری دندان‌پزشکی عمومی، تخصص ارتودنسی- می‌گوید: «اعتبار و ملاک برتری هرکس همانطور که خداوند می‌فرماید «إِنَّ أَکرَمَکُم عِندَاللّهِ أَتقَاکُم» ، «تقوا» است. 

به نظرم نه صرفاً حافظ و قاری قرآن بودن می‌تواند ملاک تقوا باشد و یا نبودن آن. مهم این است که اگر فردی که قرآن را می‌خواند و یا آن را حفظ می‌کند آن را در زندگی‌اش بکار بندد».

او که مهمترین دغدغه‌اش را انجام کارش به نحو احسن بیان می‌کند ادامه می‌دهد: «هنگامی که برای دانشجویان دندان‌پزشکی که در حال اخذ تخصص هستند(دستیاران تخصصی یا رزیدنت‌ها) تدریس دارم در نظر دارم که خدایی نکرده حقی از آنها به گردنم نباشد و آنچه که وظیفه‌ام در قبال آموزش آنها است به بهترین نحو انجام دهم. همچنین در خصوص درمان بیماران هم مهم‌ترین دغدغه‌ام این است که بهترین درمانی که از عهده‌ام برمی‌آید برای آنها انجام دهم که مبادا حقی از آنها برگردنم باقی بماند».

حفظ قرآن کریم موهبتی است که بسیاری از نعمت های دیگر را به دنبال دارد.

آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب اسلامی ایران می گوید: « حفظ قرآن وسیله ای است براى این که انسان، آسان بخواند، آسان تکرار کند و امکان تدبر پیدا کند ... وقتى که حفظ حاصل شد، آن وقت توان و فرصت براى تدبر بیشتر پیدا خواهد شد و همین تدبر، کلید است.

کلید اصلى در قرآن همین تدبر و فکر کردن در قرآن است. حفظ قرآن این فرصت را به حافظ می دهد تا با تکرار، قدرت تدبر در آیات را پیدا کند ، ضمن آنکه باید قدر نعمت حفظ قرآن را بداند و اجازه ندهد این نعمت الهی از دست برود.» 

دکتر طهماسبی درخصوص برکت حفظ قرآن در زندگی‌ شخصی‌اش اظهار می‌کند: «حفظ قرآن بسیار به من آرامش داده است به گونه‌ای که اعتماد به نفس و توکلم را بالا برده است و حتی جواب بسیاری از سؤال‌هایم را از قرآن پیدا کرده‌ام و می‌کنم، چنانکه آنجا که در ارتباط ما با پدر و مادر رعایت نهایت احترام را از ما می‌خواهد و می‌فرماید: «وَقَضَى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا» که ما را منع کرده است از اینکه کوچک‌ترین بی‌احترامی نسبت به آنها داشته باشیم و این «اُفّ» نه صرفاً گفتن این واژه بلکه حالت ترش روییست که نسبت به پدر و مادر نباید داشته باشیم و یا در جای دیگر بیان شده است که اگر دوستی دارید که ممکن است رفتاری بکند که شما انتظار آن را ندارید «ادفَع بِالَّتِی هِیَ اَحسنُ» که اگر بدی به تو رسید نه با خوبی بلکه به صورت احسن آن را برگردان».

وی تأکید کرد: «به نظر من قرآن هادی و راهنمای انسان است؛ هنگامی که با آن مأنوس باشیم، هنگامی که به مفاهیمش آشنا باشیم و دستوراتش را عمل کند».

آیات 160 سوره آل عمران و 13 سوره احقاف  از آیات مورد علاقه دکتر طهماسبی است.وی  می‌گوید: «آیه ۱۶۰، سوره مبارکه آل‌عمران «إِن یَنصُرْکُمُ اللّهُ فَلاَ غَالِبَ لَکُمْ وَإِن یَخْذُلْکُمْ فَمَن ذَا الَّذِی یَنصُرُکُم مِّن بَعْدِهِ وَعَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکِّلِ الْمُؤْمِنُونَ» بسیار برایم آرامش‌بخش است که خداوند می‌فرماید اگر خداوند شما را یاری کند، هیچ کس نمی‌تواند بر شما غلبه پیدا کند واگر خداوند دست از یاری شما بردارد چه کسی می‌خواهد شما را یاری کند».

همچنین آیه ۱۳ سوره احقاف «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ؛ یقیناً افرادی که گفتند پروردگار ما خداست. ‏سپس ایستادگى کردند بیمى بر آنان نیست و غمگین نخواهند شد ».

پس از انقلاب اسلامی عطش معنوی در فراگیری قرآن و حفظ آیات کریمه، جامعه قرآنی را با خیل عظیمی از مشتاقان در زمینه حفظ قرآن  روبرو ساخت . همت و پشتکار حافظان و قاریان قرآن موجب شکوفایی و شناخت استعدادها گردید.

بدینگونه با نگاهی به تاریخ پیشرفت های چهار دهه اخیر ، نشانه‌های رشد و تفکر قرآنی و نگاه دینی در جای جای کشوراسلامی ایران یافت می‌شود. افزایش بی‌شمار قاریان و حافظان قرآن، علاقه‌مندان به تحصیلات دینی و همچنین حضور نوجوانان و جوانان در تمامی فعالیت‌های دینی همه و همه نمایانگر موفقیت تفکر دینی در سال های پس از انقلاب اسلامی است.

گردآوری: زینب مقدسی