بدون تردید، دولت جو بایدن مانند دیگر دولت‌های آمریکایی به اسرائیل متعهد است.
با این حال، تفاوت رویکرد بایدن با ترامپ در این است که دولت ترامپ تماماً در خدمت اسرائیل قرار داشت و ضمن از بین بردن راه حل دو دولت، امکان هر گونه مذاکره در کشمکش فلسطین- اسرائیل را نیز از بین برده بود.
به نظر می‌رسد دولت جو بایدن ضمن تعهد به اسرائیل، همچنان راه حل دو دولت را پیگیری خواهد کرد، امکان اجرایی شدن طرح معامله قرن مانند زمان دونالد ترامپ وجود نخواهد داشت و احیای مذاکرات میان تشکیلات خودگردان فلسطین و اسرائیل را نیز در دستور کار قرار خواهد داد.
در همین راستا نیز محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین پس از روی کار آمدن دولت بایدن برای مذاکرات سازش اعلام آمادگی کرد.
موضوع دیگر این است که دولت بایدن نیز مانند دولت ترامپ از عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل استقبال می‌کند.
با این حال، دولت بایدن مانند دولت ترامپ، کشورهای عربی را برای موضوع عادی‌سازی تحت فشار شدید قرار نخواهد داد. نکته دیگر در خصوص اسرائیل، عضویت اسرائیل در سنتکام است که در آخرین روزهای دولت دونالد ترامپ اتفاق افتاد و این موضوع سبب می‌شود اسرائیل بخشی از نظم امنیتی غرب آسیا باشد که دولت بایدن نیز از آن استقبال و حمایت می‌کند.
در خصوص کشورهای عربی، به نظر می‌رسد دولت جدید آمریکا، عربستان سعودی را از دیگر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس جدا می‌کند و بر خلاف دولت ترامپ، نگاه هنجاری به عربستان در دولت بایدن تقویت خواهد شد.
یکی از نشانه‌ها نیز این است که برخی منابع اعلام کردند بایدن درصدد است پرونده مربوط به قتل فجیع جمال خاشقچی را از حالت محرمانه خارج کند.
بنابراین، عربستان سعودی مانند دوره ترامپ با خیال آسوده نمی‌تواند سیاست‌های خود را در غرب آسیا پیاده کند، اما این به منزله این نیست که دولت بایدن، عربستان را رها کند زیرا عربستان از متحدان اصلی آمریکا در غرب آسیا است.
نکته دیگر در این خصوص این است که دولت بایدن تلاش می‌کند بخشی از سیاست خاورمیانه‌ای خود به خصوص در قبال جمهوری اسلامی ایران را با استفاده از متحدان خود از جمله امارات، بحرین و حتی عربستان سعودی پیگیری کند.
ابراهیم متقی، استاد دانشگاه در این خصوص عنوان می‌کند:
«دولت جو بایدن با هدف مهار جمهوری اسلامی ایران، شکل دادن به ائتلاف‌های منطقه‌ای را پیگیری می‌کند. در واقع، "راهبرد" دولت بایدن مهار ایران با کمک متحدان غربی آمریکا است، اما "تاکتیک" آن شکل دادن به ائتلاف‌ها در سطح منطقه‌ای است. هدف از مهار ایران نیز ممانعت از روند افزایش موازنه قدرت در منطقه به نفع جمهوری اسلامی ایران است.»
نکته پایانی اینکه؛ به نظر نمی‌رسد دولت جو بایدن افزایش هرج و مرج، درگیری و خشونت در غرب آسیا را در دستور کار قرار دهد زیرا دونالد ترامپ طی 4 ساله گذشته، نظم امنیتی و سیاسی منطقه غرب آسیا را شدیداً به هم زده و این منطقه را در بدترین دوران امنیتی خود قرار داده است.
بر این اساس، دولت بایدن برای تعقیب سیاست‌های خود در قبال این منطقه نیز مسیر دشواری دارد.
سیدرضی عمادی
