کمتر از سه سال پیش، بوریس جانسون، محافظه کاران بریتانیا را به بزرگترین پیروزی انتخاباتی این حزب از سال 1987 رساند، اما جانسون عصر روز پنجشنبه در مقابل دفتر نخست وزیری پس از 2 سال و 349 روز، در نهایت حاضر شد که از رهبری حزب محافظه کار استعفا کند. جانسون گفت تا پاییز و انتخاب رهبر جدید حزب محافظه کار، مقام نخست وزیری را حفظ خواهد کرد. جانسون حالا به عنوان «سرپرست کابینه»، ریاست دولت بریتانیا را در دست خواهد داشت.
حزب محافظه کار بریتانیا در حال حاضر اکثریت کرسی های مجلس عوام را در دست دارد؛ در نتیجه، رهبر جدید این حزب، نخست وزیر این کشور خواهد شد. بنا بر اعلام جانسون، هفته آینده برنامه حزب محافظه کار برای انتخاب رهبر جدید اعلام خواهد شد. اما با وجود پیروزی چشمگیری که جانسون در انتخابات سال 2019 به دست آورد، چرا وی حالا مجبور شده است که دفتر کار خود در ساختمان شماره 10 خیابان داونینگ لندن را ترک کند؟
- پارتی گیت؛ عامل اصلی استعفا جانسون
«رسوایی پینچر»؛ بی‌تردید عنوان یکی از مهم ترین عوامل بحران کنونی قدرت در بریتانیا است. ماجرا از این قرار است که دولت پرحاشیه بوریس جانسون به دلیل رفتارش در ماجرای «کریس پینچر» معاون رئیس حزب محافظه کار و مسئول نظارت بر عملکرد نمایندگان محافظه کار در پارلمان، آماج انتقادات قرار گرفت. پینچر به تعرض به دو مرد متهم شد که منجر به انبوهی از اتهامات شد که برخی از آنها مربوط به سال‌ها قبل بود. افشای ماجرای برگزاری مهمانی در ساختمان نخست وزیری بریتانیا در اوج محدودیت‌های کرونایی که از آن به عنوان «پارتی گیت» یاد می‌شود هم موجی از اعتراض‌ها و فشارها را برای کناره گیری بوریس جانسون در پی داشت.
بحران هزینه زندگی و افزایش مالیات هم عامل دیگری برای بحران کنونی قدرت در بریتانیا است. تورم بریتانیا در سال 2022 به شدت افزایش یافته و به نرخ فعلی 9.1 درصد رسیده است که بالاترین رقم در 40 سال گذشته بشمار می‌رود. دولت جانسون همچنین در ماه آوریل مالیات را افزایش داد.
«کی یر استارمر» رهبر حزب کارگر گفت: «در میانه بدترین بحران هزینه زندگی در دهه های گذشته، دولت تصمیم می‌گیرد مالیات بر درآمد کارگران را افزایش دهد».
بوریس جانسون حمایت قاطع محافظه کاران را به پشتوانه به سرانجام رساندن برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) به دست آورده بود. اما این مقبولیت چندان دوام نداشت و مشاور سابق او، «دومینیک کامینگز»، بارها جانسون را به یک چرخ دستی خرید تشبیه کرد که «خارج از کنترل است و این سو و آن سو می‌رود».
به هر حال، اکنون گمانه زنی‌ها درباره اینکه چه کسی جانشین جانسون خواهد شد، به راه افتاده است و نام وزرای کنونی و سابق دولت در فهرست رقبا به چشم می‌خورد.
نخست وزیر آینده بریتانیا در شرایطی سکان دولت را به دست خواهد گرفت که با چالش های گسترده ای در داخل و خارج روبه رو خواهد شد. جهش بی سابقه شاخص تورم و افزایش افسارگسیخته هزینه های زندگی، بریتانیا را در بدترین شرایط اقتصادی نیم قرن گذشته قرار داده است. با این وجود، بریتانیا اکنون در رده دومین کشور ارائه دهنده کمک نظامی بعد از ایالات متحده به اوکراین قرار دارد. حال باید منتظر ماند و دید که نخست وزیر جدید بریتانیا با این میراث جانسون که بریتانیا را در معرض رویارویی مستقیم با روسیه قرار داده و مخالفان زیادی در لندن دارد، چه سیاستی را اتخاذ می‌کند.
نویسنده: محسن ایراندوست
/ 114
