رجب طیب اردوغان در گفت‌وگوی تلفنی با «اولف کریسترسون» نخست‌وزیر جدید سوئد اعلام کرد: روابط دوجانبه و مسائل عضویت سوئد و فنلاند در ناتو نباید توسط تروریست‌ها به گروگان گرفته شود.
اردوغان افزود: ترکیه آماده است تا روابط دوجانبه با دولت سوئد را در همه زمینه ها گسترش دهد و آنکارا اظهارات نخست وزیر کریسترسون مبنی بر تعهد به یادداشت سه جانبه را دنبال می کند.
یادداشت تفاهم سه جانبه ترکیه با سوئد و فنلاند در اواخر ماه ژوئن سال جاری میلادی با هدف تحقق خواسته این دو کشور متقاضی عضویت در ناتو امضا شده بود. بر اساس این یادداشت تفاهم ، استکهلم و هلسینکی می بایست پ ک ک و زیرشاخه های این حزب را گروه ها تروریستی محسوب کنند.
متعاقب امضای این سند سه جانبه ، دولت ترکیه در ماه ژوئن سال جاری میلادی ، با عضویت سوئد فنلاند در سازمان نظامی ناتو موافقت کرد. اما چند روز پس از اعلام موافقت ترکیه با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو ، نخست وزیر سوئد با رد ادعای رجب طیب اردوغان مبنی بر «موافقت استکهلم با استرداد ۷۳ تروریست» اعلام کرد: "استکهلم هیچ تعهدی برای استرداد افراد نامبرده شده توسط دولت ترکیه ، به مقام های آنکارا نداده ایم".
"ماگدالنا اندرسون" همچنین تاکید کرده بود: "سوئد و فنلاند پیش از نشست ناتو در مادرید با امضای تفاهم نامه ای با ترکیه ، موافقت کردند که درخواست آنکارا برای استرداد افرادی که ترکیه آن ها را تروریست می نامد ، بررسی کنند".
نخست وزیر سوئد همچنین گفته بود: "کشورش و فنلاند نه تنها در تفاهم نامه امضا شده با ترکیه ، هیچ تعهدی برای استرداد افراد وابسته به حزبب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) نداده اند ، بلکه همواره اعلام کرده اند که این روند به نظر دادگاه های مستقل بستگی دارد".
این موضعگیری رسمی مقام های سوئد و فنلاند را باید تلاش دولت های اروپای شمالی به منظور خنثی کردن نقشه های دولت اردوغان قلمداد کرد. تصور سیاستمداران سوئد و فنلاند این است که مقام های آنکارا ، قصد دارند از درخواست استرداد اعضای وابسته به پ ک ک و جریان فتح الله گولن ، در جهت قدرت نمایی و نشان دادن اقتدار ترکیه بهره برداری کنند.
در این زمینه با توجه به انتخابات آتی ریاست جمهوری ترکیه در سال آینده میلادی ، می توان اتخاذ مواضع دوگانه دولت های اروپای شمالی را قابل توجیه دانست. زیرا حزب حاکم ترکیه تلاش می کند از مخلفت های دولت اردوغان با پیوستن سوئد و فنلاند در انتخابات آتی استفاده کند.
این در حالی است که برخی از مقام های بلندپایه آمریکایی در سازمان نظامی ناتو حتی اظهاراتی مبنی بر اخراج ترکیه از این سازمان نظامی مطرح کرده بودند. اگر چه با توجه به نقش سربازگونه ترکیه در سازمان نظامی ناتو ، بعید است که دولت های غربی در زمینه موضوع اخراج ترکیه از این سازمان نظامی جدی باشند. درهمین ارتباط ، "دنیل پایپس" شرق‌شناس و رئیس انجمن خاورمیانه و کارشناس نظامی و امنیتی ، گفته است:
"از ۱۹۵۲ تا ۲۰۰۲ میلادی ، دولت ترکیه متحد خوبی برای ناتو محسوب می شد. اما در ۲۰ سال گذشته ترکیه به متحدی بد تبدیل شده است و با خرید سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ از روسیه ، حتی دیگر نمی‌توان این کشور را متحد قابل اعتمادی برای اعضای ناتو نامید. به همین دلیل ، ترکیه باید از ناتو اخراج شود".
تردیدی نیست که پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد ، سازمان نظامی ناتو همواره به عنوان بازوی نظامی آمریکا در مناطق مختلف جهان ایفای نقش کرده است. این نقش ترکیه درجریان جنگ بالکان به اثبات رسیده است.
در طول چند سال گذشته ، نیز آمریکا و متحدانش در سازمان نظامی ناتو با ترغیب دولت اوکراین برای پیوستن به ناتو ، زمینه های تشدید تنش های اوکراین و روسیه را فراهم کرده اند.
در 24 فوریه سال جاری میلادی ، جنگ اوکراین با روسیه با حمایت های آمریکا و متحدانش آغاز شد. اما به رغم تبلیغات گسترده رسانه های وابسته به صهیونیسم بین الملل ، غرب تلاش کرد روسیه را مقصر جنگ اوکراین معرفی کند. اما در این زمینه دست آمریکا رو شده است. به همین دلیل ، ناتو با پذیرش عضویت سوئد و فنلاند که با شمال روسیه مرز مشترک دارند ، برای تحت فشار قرار دادن روسیه توطئه جدیدی طراحی کرده اند. اما مخالفت ترکیه با عضویت این دو کشور اروپای شمالی توطئه ضد روسی آمریکا و متحدانش تا حدود زیادی خنثی شده است.
بر اساس قوانین عضویت اعضای جدید مستلزم تائید و نظر مساعد همه اعضای ناتو است. اما شروط ترکیه تاکنون مانع تحقق خواست آمریکا و متحئانش در ناتو شده است.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
112
