«رحمت الله نوریمبت اف» هماهنگ کننده ملی ازبکستان در امور سازمان همکاری شانگهای در این باره گفت: سازوکار ورود ایران به این سازمان هماهنگ شده و تفاهمنامه آن برای نشست روسای جمهوری کشورهای عضو که قرار است در سپتامبر در سمرقند برگزار شود، ارایه می شود.
سازمان همکاری شانگهای که درسال 2001 تشکیل شد درسالهای اخیرعزم خود را برای گسترش جغرافیایی خود به نمایش گذاشته و با عضویت هندوستان و پاکستان حوزه تحت پوشش خود را تا شبه قاره هند گسترش داده است. با عضویت کامل ایران در این سازمان امنیتی - اقتصادی گستره جغرافیایی آن بخش مهمی از خاورمیانه تا جنوب غرب اسیا را در بر خواهد گرفت.
با توجه به ظرفیتهای هر یک از اعضای قدیم و جدید سازمان همکاری شانگهای همچون جمعیت و اقتصادی مانند چین و هندوستان، این سازمان به بازاری بزرگ و جذاب نه تنها برای اعضا بلکه برای سایر کشورها محسوب می شود که بخواهند با مجموعه سازمان همکاری شانگهای مبادلات تجاری و همکاری های اقتصادی داشته باشند.
«جوومارت اوتوربایف» کارشناس مسایل بین المللی و مدرس دانشگاه پکن در این باره می گوید: "عضویت اعضای جدید بخصوص جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای پیشرفت واقعی برای ان محسوب می شود زیرا ایران یک عضو مهم در تامین و ثبات منطقه ای است و همه کشورها از عضویت ایران سود خواهند برد."
بسیاری از محافل سیاسی بین المللی عضویت ایران در سازمان شانگهای را بیانگر تمایل جدی تهران برای توسعه روابط با شرق می دانند. این سازمان نهادی مبتنی بر همکاری و ابتکارگرایی است که از منظر اقتصادی می تواند آنرا به نهادی تاثیر گذار در عرصه بین المللی تبدیل نماید.
با توجه به موقعیت ممتاز ایران از نظر اقتصادی و جغرافیایی بدون تردید عضویت این کشور در سازمان همکاری شانگهای می تواند جان تازه ای در بخشهای مختلف اقتصادی و به ویژه انرژی و پتروشیمی به آن ببخشد.
حریری کارشناس مسایل اقتصاد بین الملل در این باره می گوید: "ایران به گونه ای در چهار راه جهان قرار دارد و شرق و غرب و شمال و جنوب را به یکدیگر متصل کرده است. ایران یک مرکز ارتباطی و ترانزیت مهم و حیاتی است که می تواند توان جدید و بالقوه ای را برای تجارت داخلی و بیرونی سازمان شانگهای ایجاد نماید."
در هر حال، سازمان همکاری شانگهای با ظرفیت حدودا نیمی از جمعیت جهان و حجم اقتصادی 23 هزار میلیارد دلاری و تجارت داخلی بیش از 300 میلیارد دلاری یکی از مهمترین سازمانهای بین المللی است.
بدون تردید با عضویت کامل جمهوری اسلامی ایران در این سازمان، جهش مناسبی در فعالیتهاتی اقتصادی آن صورت خواهد گرفت. بخصوص در زمینه انرژی که ایران از ظرفیت و توان تامین بخش مهمی از نیازهای انرژی این سازمان برخوردار است.
با این حال، انتظار می رود سازمان همکاری شانگهای با در نظرگرفتن منافع جمعی در رقابت با سایر سازمانهای بین المللی غربی با کاستن از سطح تعارضات داخلی بخصوص میان اعضای موسس آن، به تقویت همکاری ها و تاثیر گذاری بین المللی آن کمک کنند.
نویسنده: مجید وقاری
117