درنشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در بیشکک علاوه بر جمهوری اسلامی ایران، روسای جمهور روسیه، چین، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان و نخست وزیران هند و پاکستان هم حضور داشتند.
سازمان همکاری شانگهای درسال 2001 با عضویت شش عضو چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان پایه گذاری شد. بعدها، هند و پاکستان نیز به این سازمان پیوستند.
ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس اعضای ناظر سازمان همکاری شانگهای هستند. مقامات کشورهای عضو و ناظر سازمان همکاری شانگهای در سخنان خود به توسعه اقتصادی منطقه ای و عادی سازی وضعیت افعانستان پرداختند.
«ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه نیز در سخنان خود برنامه های ریاست این کشور در سازمان همکاری شانگهای را ارائه کرد.
برنامه های مورد اشاره پوتین در دوره ریاست روسیه بر سازمان همکاری شانگهای
توقف تامین مالی تروریسم، کمک به افغانستان و تقویت ظرفیت مقابله با بحران های اقتصادی، جلوگیری از دسترسی تروریست ها به تسلیحات شیمیایی و دفاع از مرزهای کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از جمله برنامه های مورد اشاره پوتین در دوره ریاست روسیه بر این سازمان بود.
اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در حالی در بیشکک برگزار شد که تنش ها در روابط قدرت های بزرگ این سازمان همچون چین و روسیه با آمریکا و تمایل دیگر کشورهای عضو یا ناظر این نهاد برای تقویت همکاری های منطقه ای موجب شد تا در این نشست بخش عمده ای از تاکیدات سران شرکت کننده بر لزوم تدوین سازوکاری موثر برای توسعه همکاری های اقتصادی چندجانبه درون سازمانی باشد.
چالش های جنگ تجاری آمریکا علیه چین
با آغاز جنگ تجاری آمریکا علیه چین از سال گذشته و بروز چالشهایی برای اقتصاد صادرات محور این کشور، موجب شد تا پکن برای جایگزین شرایط محدود شده تعرفه ای برای صادرات کالا به آمریکا، ظرفیت های جدیدی برای این عرصه پیدا کند.
روسیه نیز که پس از تحولات اوکراین و الحاق کریمه به آن کشور با تحریم کشورهای غربی از جمله آمریکا مواجه شده است در سال های اخیر تلاش کرده از ظرفیت منطقه ای برای مقابله با این تحریم ها استفاده کند که سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس از جمله آنان است.
چالش های موجود در روابط برخی دیگر از اعضای دائم و ناظر سازمان همکاری شانگهای با آمریکا از جمله پاکستان و ایران نیز سبب شده تا آنان نیز توسعه روابط اقتصادی در این سازمان را کلید مقابله بار فشارهای آمریکا بدانند.
به همین دلیل است که در برنامه های پوتین که کشورش ریاست دوره ای سازمان همکاری شانگهای را برعهده گرفته است، تقویت ظرفیت مقابله با بحران های اقتصادی مورد توجه جدی قرار گرفته است.
البته باید توجه داشت که همکاری مشترک کشورها در چارچوب سازمان همکاری شانگهای برای مقابله با تروریسم که تهدیدی برای همه اعضای این سازمان محسوب می شود دیگر الزامی است که با تحقق آن زمینه مناسبی برای توسعه همکاری اقتصادی آنان مهیا می شود.
بنا به چنین ضرورتی است که کمک جمعی به دولت افغانستان برای عادی سازی شرایط امنیتی و بازگشت ثبات به این کشور در فهرست اولویت سازمان همکاری شانگهای قرار گرفته است.
نویسنده: محمدرضا عسگری
133/116
بیشتر بخوانید:
نوزدهمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای آغاز شد+ ویدئو
پوتین: همه کشورهای عضو برجام ملزم به اجرای تعهدات خود هستند