«سیدعباس موسوی» تصریح کرد: "به بدعهدی و اقدامات غیرسازنده سه کشور اروپایی با جدیت و قاطعیت پاسخ می‌دهیم."
آلمان، انگلیس و فرانسه؛ «تروئیکای اروپایی» روز سه شنبه با انتشار بیانیه‌ای در بروکسل، مکانیسم حل اختلاف در برجام را فعال کردند.
اعلام آغاز فرآیند حل و فصل اختلافات و فعال کردن بند 36 برجام از سوی طرف‌های اروپایی در فضایی مطرح می‌شود که این بند از مدت‌ها پیش توسط جمهوری اسلامی ایران مورد استناد قرار گرفته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در این باره خاطر نشان کرد: "وزیر امور خارجه ایران از یک سال و اندی پیش با ارسال نامه‌های رسمی به هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، فرآیند حل و فصل اختلافات در برجام را آغاز کرده است. لذا نه به لحاظ فرآیندی و نه به لحاظ عملی اتفاق جدیدی نیفتاده است."
طرف‌های اروپایی برجام به رغم تعهداتی که هم در برجام داشتند و هم صراحتا و به طور رسمی پس از خروج آمریکا از برجام در جلسات کمیسیون مشترک برعهده گرفتند، اقدام ملموس و جدی برای ایفای تعهدات خود انجام ندادند.
در بند 36 برجام آمده است: "چنانچه ایران معتقد باشد که هر یک یا کلیه گروه 1+5 تعهدات خود را رعایت نکرده‌اند، ایران می‌تواند موضوع را به منظور حل و فصل به کمیسیون مشترک ارجاع کند؛ به همین ترتیب، چنانچه هر یک از اعضای گروه 1+5 معتقد باشد که ایران تعهدات خود را رعایت نکرده است، هر یک از دولت‌های گروه 1+5 نیز می تواند اقدام مشابه به عمل آورد."
اکنون طرف های اروپایی در بیانیه خود مدعی شده اند که شروع مکانیسم حل اختلاف را با حسن نیت و با هدف حفظ برجام انجام می‌دهند و امیدوارند راهی برای برون رفت از بن بست از طریق یک گفت وگوی دیپلماتیک سازنده پیدا شود. آنها تصریح کرده اند که برای انجام این کار، به کمپین فشار حداکثری (آمریکا) علیه ایران نمی‌پیوندند.
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در واکنش به تصمیم سه کشور اروپایی عضو برجام، در توییتر ابراز امیدواری کرده است که این تصمیم اروپایی‌ها شرایط را از آنچه هست پیچیده تر نکند.
ایران به دنبال خروج یکجانبه آمریکا از برجام تلاش کرد، توافق هسته‌ای را به شرط عمل دیگر طرف‌های این توافق به تعهداتشان حفظ کند. با گذشت نزدیک به دو سال، طرف‌های اروپایی در اجرای تعهدات برجامی اقدام قابل اعتنایی انجام ندادند.
به همین علت، ایران مطابق حقوق خود در چارچوب برجام، کاهش تعهدات خود را در بازه زمانی شصت روزه آغاز کرد. بر این اساس، ایران (5 ژانویه) با صدور بیانیه‌ای، گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.
جمهوری اسلامی ایران در عین حال اعلام کرده است که همانند گذشته آمادگی کامل دارد با هرگونه حسن نیت و تلاش سازنده برای حفظ این توافق بین المللی با نهایت حسن نیت روبرو شود؛ اما در مقابل هرگونه بدعهدی، سوءنیت و اقدامات غیرسازنده؛ با جدیت و قاطعیت به طور مناسب پاسخ خواهد داد.
موضع ایران در این زمینه صریح و روشن است.
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه، در حساب توئیتری خود نوشت: "3 کشور اروپایی می توانند برجام را نجات دهند، اما نه با تعظیم در برابر آمریکا و فشار آوردن به طرف متعهد (ایران)، بلکه باید در اجرای تعهدات خود جرأت به خرج دهند."
مسئله این است که سیاستمداران و سیاست‌گذاران از بروکسل تا لندن و برلین همه به دنبال حفظ برجام هستند؛ اما حفظ برجام با حرف نیست. اروپایی‌ها بجای صدوربیانیه باید اراده مستقل خود را در صیانت از یک تعهد چند جانبه اثبات کنند.
نویسنده: جمشید امین زاده
138/116
بیشتربخوانید:
موسوی: به بدعهدی و اقدامات غیرسازنده 3 کشور اروپایی با قاطعیت پاسخ می‌دهیم
ظریف: اقدام اروپا برای استفاده از "مکانیسم حل و فصل اختلافات" اشتباهی راهبردی است
انتقاد ظریف از طرف های اروپایی برجام
