تحلیل؛

ایران پرس: سرویس اطلاعات خارجی روسیه (اف . آی . اس) اعلام کرد که نفوذ اوکراین در خاک این کشور در استان کورسک با همکاری نهادهای اطلاعاتی غربی انجام شد. به گفته این نهاد اطلاعاتی روسیه ، عملیات نیروهای مسلح اوکراین در کورسک با مشارکت سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا ،بریتانیا و لهستان آماده‌سازی شده بود.واحدهایی که در این عملیات شرکت داشتند در مراکز آموزشی در بریتانیا و آلمان هماهنگی‌های رزمی را صورت داده بودند.

سرویس اطلاعات خارجی روسیه تاکید کرد که «اطلاعات قابل اعتمادی» برای این اظهارات خود دارد، اما شواهدی در این باره ارائه نکرد.کاخ سفید پیشتر مدعی شده بود که آمریکا از قبل از طرح حمله اوکراین برای نفوذ به خاک روسیه مطلع نشده بود.

 «نیکلای پاتروشف»، دستیار رئیس جمهوری روسیه با اشاره به حمله اوکراین به "کورسک" تاکید کرد، این حمله با مشارکت ناتو و غرب برنامه ریزی شده است وبدون مشارکت و حمایت مستقیم آن‌ها، کی‌یف وارد خاک روسیه نمی‌شد. اوکراین در سومین سال جنگ با روسیه و با توجه به ناکامی در بازپس گیری اراضی خود در استان های چهار گانه  لوهانسک، دونتسک، ژاپروژیا و خرسون و نیز پیشروی های مداوم نیروهای روسی در محور دونتسک،  اقدام بی سابقه ای را با حمله غافلگیرانه به استان کورسک روسیه که هم مرز با اوکراین است صورت داده است. در این راستا نیروهای اوکراینی روز سه‌شنبه ۶ اوت (۱۶ مرداد) با عبور از مرز روسیه، وارد خاک این کشور شدند و منطقه کورسک روسیه را هدف حمله گسترده قرار دادند.

اوکراین ادعا کرده که یک هزار و ۲۶۳ کیلومتر مربع از خاک روسیه از جمله ۹۳ منطقه مسکونی را تصرف کرده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین مدعی شده که ۹۲ شهرک در منطقه کورسک در حال حاضر تحت کنترل کی‌یف قرار دارند. وی ادعا کرده که نیروهای ارتش اوکراین در حال حاضر کنترل بیش از ۱۲۵۰ کیلومتر مربع را در این منطقه در دست دارند. رئیس‌جمهور اوکراین همچنین در یک رجزخوانی برای روسیه مدعی شد که مفهوم «خط قرمزهای روسیه» اکنون دچار فروپاشی شده است. زلنسکی اعلام کرده که  هدف از تهاجم نظامی ارتش این کشور به منطقه کورسک روسیه ایجاد یک منطقه حائل است. اوکراینی‌ها هم در حال‌حاضر به‌طور پیوسته درحال اعزام تجهیزات و تامین لجستیک در مناطق تحت کنترلشان در کورسک هستند.

در واقع این اقدام اوکراین تا حد زیادی برای کاهش فشار روسها در محور دونتسک از یک سو و به دست آوردن جای پا در خاک روسیه و حتی تصرف اراضی آن با هدف کسب امتیاز در هر گونه مذاکرات آتی برای آتش بس است. با این حال مشکل اصلی اوکراینی‌ها این است که روسیه از هرجایی که توانسته به سمت کورسک برای مقابله با نیروهای اوکراینی نیرو فرستاده اما ترکیب نیروهای درگیر نبرد در محورهای دونتسک را تغییر نداده است. حال آن‌که مناطقی که در دونتسک در معرض تهدید روسیه هستند به‌لحاظ راهبردی با ارزش‌تر از مناطقی هستند که روسیه در کورسک از دست داده است.

بدین ترتیب با اینکه یکی از اهداف اصلی این عملیات، تخلیه فشار روس‌ها بر محورهای استان دونتسک بود، اما طبق گزارش منابع روسی و اوکراینی، پس از تهاجم ارتش اوکراین به کورسک، از فشار حملات روسیه در محورهای دونتسک کاسته نشده و پیش‌روی روس‌ها به‌ویژه در محور شمال‌غرب آودیفکا پیوسته ادامه داشته است. این یعنی هنوز روس‌ها از واحدهای عمل‌کننده در محور دونتسک (برای دفع حملات اوکراین در کورسک) کاهش نداده‌اند و برای تامین نیروی مورد نیاز کورسک، برنامه دیگری دارند.

مسلما یکی از مهم‌ترین پیامدهای عملیات اوکراین در کورسک، ارتفای روحیه مردم و نیروهای اوکراینی بوده است. همچنین اوکراین حداکثر استفاده تبلیغاتی را از این عملیات نموده واز جمله رسانه‌های غربی ویدئوهایی از نیروهای اوکراینی در حال آبرسانی به مردم کوسک که نتوانسته‌اند آن‌جا را تخلیه کنند، پخش کرده و بدین ترتیب چهره انسان دوستانه ای از خود به نمایش گذاشته اند. هر چند که پخش ویدئوهایی از بدرفتاری با نظامیان اسیر روسی از جانب سربازان اوکراینی نشان دهنده چهره واقعی نبرد در کورسک است.

یکی دیگر از پیامدهای حمله اوکراین به استان کورسک، ارائه یک‌توجیه خوب به کشورهای متحد کی یف است که به مردم این کشورها ارائه نمایند و نشان دهند که هزینه کردن مالیات‌های مردم کشورهای غربی برای کمک به اوکراین چندان بی‌نتیجه نبوده است. بدین ترتیب این احتمال وجود دارد که روند کاهشی کمک‌های بلاعوض به اوکراین معکوس شده و بار دیگر کمک های غرب به کی یف به امید کسب دستاوردهای نظامی بیشتر روندی افرایشی پیدا کند.

مسلما این اقدام اوکراین که به منزله گذشتن از خطوط قرمز امنیت ملی روسیه با تصرف بخشی از خاک این کشور برای نخستین بار پس از جنگ جهانی دوم است بدون اطلاع شرکای غربی کی یف امکان پذیر نبوده است. کشورهای غربی به خصوص در قالب ناتو و به سرکردگی آمریکا در سه سال گذشته حجم عظیمی و بی سابقه ای از انواع تسلیحات و تجهیزات نظامی مهمات و نیز  کمک های لجستیکی و  اطلاعاتی را در اختیار اوکراین قرار داده اند. بدون این کمک ها ، اوکراین حتی چند ماه هم نمی توانست در مقابل روسیه مقاومت کند.

طبق اعلام پایگاه تلگرامی اینفانت میلیتاری، اوکراین از آغاز جنگ با روسیه تقریباً ۳۳۴ میلیارد دلار از متحدان خود کمک دریافت کرده است.ایالات متحده با ۷۰ میلیارد دلار بیشترین کمک‌های نظامی را به اوکراین ارسال کرده است. پس از آمریکا مجموعه کشور‌های عضو اتحادیه اروپا ۸۳ میلیارد دلار کمک مالی به اوکراین تخصیص داده اند. در همان زمان، حجم کل کمک‌های بشردوستانه بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار بود که در این میان آلمان بیشترین کمک بشردوستانه را به اوکراین ارسال کرد.

آمریکا و ناتو که تاکنون بیش از صد میلیارد دلار کمکهای نظامی و تسلیحاتی به اوکراین ارسال کرده اند ،هم چنان خواهان تداوم جنگ خونین اوکراین هستند. مقامات ارشد آمریکایی و ناتو بر این گمان هستند که پیروزی روسیه در جنگ اوکراین آنهم در مجاورت ناتو به معنای بی اعتباری این سازمان نظامی و گسترش هر چه بیشتر نفوذ و قدرت منطقه ای و بین المللی روسیه خواهد شد و معادلات امنیتی و نظامی و سیاسی را در اروپا به ضرر غرب تغییر خواهد داد. ضمن اینکه واشنگتن به جنگ اوکراین به مثابه فرصتی مهم برای تضعیف هر چه بیشتر توانمندی نظامی روسیه و نیز اضمحلال قدرت ملی این کشور رقیب آمریکا می نگرد. با این حال تداوم این جنگ صرفا به معنای خسارات انسانی و مادی هر چه بیشتر برای روسیه و اوکراین و اضمحلال اوکراین به عنوان یک کشور بزرگ اروپایی آن هم در راستای اهداف کلان ایالات متحده است.

نویسنده: سید رضا میرطاهر